۷ اکتبر سال ۱۹۴۲ ـ طرح ایجاد سازمان ملل و نتیجه بی حاصل آن

هفتم اکتبر سال ۱۹۴۲ سران آمریکا و انگلستان در بحبوحه جنگ جهانی دوم طرح تاسیس یک سازمان جهانی را که بتواند با حل مسائل بین المللی و رفع اختلاف کشورها از راه داوری و طرق مسالمت آمیز، از وقوع جنگ در جهان جلوگیری کند بررسی کردند. همین طرح در سال ۱۹۴۵در پایان جنگ جهانی دوم، پایه ایجاد سازمان ملل قرار گرفت که منشور آن در نشست سانفرانسیسکو تصویب شد و به صورت یک قانون بین المللی در آمد ، ولی این میثاق یک عیب بزرگ دارد و آن حق رد (وتو) است که در شورای امنیت این سازمان که بازوی اجرایی آن است به پنج دولت فاتح جنگ جهانی دوم داده شده است و مجمع عمومی سازمان که در آن هر کشور اعم از بزرگ و کوچک دارای یک رای است عملا فاقد اختیار است و تا این دو عیب برطرف نشود کار موثری از این سازمان ساخته نخواهد بود همچنان که تا کنون نبوده است. بسیاری از تصمیمات شورای امنیت جز قرار گرفتن در بایگانی، عملا اثر دیگری نداشته اند؛ اما پاره ای دیگر که خواست بزرگترها بوده حتی پیش از تصویب به اجرا در آمده اند. بنابراین تا این لحظه، سازمان ملل موثرتر از جامعه ملل نبوده است که نتوانست از حمله ایتالیا به افریقا و ژاپن به چین و در نتیجه جنگ جهانی دوم جلوگیری کند. دلیل عدم وقوع یک جنگ جهانی دیگر (از زمان تاسیس سازمان ملل) وجود اسلحه هسته ای در دست پاره ای از کشورها بوده است. همین ضعف منشور ملل سبب شده است که هر کشوری تنها متکی به توان دفاعی خود شود و بکوشد تا به جنگ افزار پیشرفته دست یابد که این نوع جنگ افزار، دارنده آن را، هرقدر هم که کوچک باشد، از خطر تعرض دیگران مصون می سازد. در نیم قرن گذشته فرضیه های متعدد برای حل مسئله دفاع از کشورهای کوچک مطرح شده ازجمله این که کشورهای فاقد سلاحهای پیشرفته با پرداخت یک مقرری سالانه، کار دفاع از خود در برابر تهدید بزرگتر ها را به یک کشور نیرومند (از لحاظ نظامی) واگذار کنند و ....

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز