۱۱ ژوئن سال ۱۹۸۴ ـ نگاهی کوتاه به اندیشه های برلینگوئر ، مردی که به برژنف « نه » گفت

«انریکو برلینگوئر» که ۱۲ سال بر حزب کمونیست ایتالیا رهبری کرد دراین روز در سال ۱۹۸۴ درگذشت . وی یک اشراف زاده بود که از جوانی مارکسیسم را راه نجات بشر تشخیص داده و به حزب کمونیست ایتالیا پیوسته بود. پدر بزرگ وی ناشر روزنامه و پدرش از آشنایان « پالمیرو تولیاتی » کمونیست برجسته ایتالیا بود و چون فرزندش را شیفته مارکسیسم یافت به جای ایجاد سد در برابر او ، وی را نزد تولیاتی برد و وبه او معرفی کرد. برلینگوئر برای مطالعه مارکسیسم و اطلاع از تجربه شوروی در این زمینه به مسکو رفت و در بازگشت مسئول سازمان جوانان حزب کمونیست ایتالیا شد وی معتقد بود که اگر اشتیاق به یک ایدئولوژی از جوانی در یک فرد تقویت نشود ، بعدا به سهولت می توان راه او را تغییر داد.
وی در کنگره های احزاب کمونیست هیچگاه تسلیم نظر دیگران مبنی بر رد سوسیال دمکراسی نشد و بر این اعتقاد خود که نمی توان فرهنگ ملی را نا دیده گرفت پای فشرد . اوعقیده داشت که بنای سوسیالیسم در هر کشور متفاوت است و بستگی
به فرهنگ ملی و شرایط زندگی دارد و نمی توان یک الگو را برای همه ملل بکار برد.
برلینگوئر که در سال ۱۹۷۲ دبیر کل حزب کمونیست ایتالیا شده بود در کنگره احزاب کمونیست در مسکو که باطنا برای تقبیح چین برگزار شده بود در برابر برژنف ایستاد و به او به وضوح « نه » گفت . برلینگوئر در همین اجلاس نظر تازه ای مطرح کرد و گفت:
تا زمانی که یک حزب ازحوزه سوسیالیسم خارج نشود نمی توان آن را از این جرگه خارج کرد . احزاب باید استقلال فکر و عمل داشته باشند تا از انتقاد و شکست دور بمانند . نفوذ در تصمیمگیری های احزاب باعث شکست آنها و در نتیجه شکست کمونیسم خواهد شد.
مفسران رسانه ها بلافاصله این اظهارات برلینگوئر را پیدایش کمونیسم اروپایی عنوان دادند. برلینگوئر که درستی افکار او اینک آشگار شده است از سرکوب روشی که حزب کمونیست چک اسلواکی به رهبری دوبچک در نیمه دهه ۱۹۷۰ در پیش گرفت انتقاد کرده و گفته بود که این عمل نقطه پایان بر « کمونیسم چک اسلواکی » است.
وی کمونیست کردن افغانستان را هم عملی غیر منطقی خوانده و گفته بود : افغانها آخرین ملتی در روی زمین خواهند بود که ممکن است سوسیالیسم را بپذیرند . یک کشور می تواند دولت و یا رهبر کمونیست داشته باشد به این شرط که این رهبر و دولت در صدد پیاده کردن اجباری نظام کمونیستی برنیایند.
برلینگوئر نوشته است که ماجرای شیلی و بر اندازی « آلنده » بیش از هر رویداد دیگر او را متاثر و با توجه به ادامه سیاست ضد سوسیالیستی آمریکا، نگران آینده چنین جنبش هایی ساخته است .

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز