پنجره ای رو به اتاق دایلی

در سال های اخیر بازار ترجمه از زبان های غیرفارسی گرم بوده است آمارها نشان می دهد روند رو به رشد ترجمه در برخی از سال ها به تالیف هم پهلو زده است. اگرچه ترجمه آثار مناسب كودك و نوجوان می تواند برای خوانندگان و نوجوان ایرانی جذاب باشد اما همه این آثار دارای این ویژگی نیست. در میان آثار ترجمه شده گاهی به ترجمه های بسیار ضعیف و متوسط برمی خوریم.
در حالی كه در میان مولفان ایرانی هستند نویسندگانی كه توانایی خلق آثار جذاب و خواندنی را دارند.
حتی گاهی اوقات ناشران تمایلی به كتاب تالیف پیدا نمی كنند چرا كه كتاب ترجمه شده هم تصاویر آماده، هم ماكت مهیا و هم حق الترجمه كمتری لازم دارد.
نشر طرح و اجرای كتاب به تازگی مجموعه ای تحت عنوان «دنیای دایلی» نوشته سیدجواد راهنما با تصویرگری نیوشا شریفی را در سه جلد منتشر كرده است.
سیدجواد راهنما فارغ التحصیل رشته هنر است و در نشریات كشور چند سالی فعالیت داشته و كار فیلمسازی هم كرده است. او در این سه گانه سعی كرده است مسائل مهم كودك را در خانه با زبانی ساده و خیال انگیز به تصویر بكشد. او شخصیتی آفریده به نام دایلی، دایلی مثل گلابی است با شلواركی دوبنده.
نویسنده كتاب سعی كرده است از طریق این شخصیت به ظرایف دنیای كودكانه نزدیك شود، ریزه كاری هایی كه بزرگترها آن را نمی بینند یا فراموش می كنند یا در پس غرغرهایشان پنهان می شود اما راهنما آن را با زبانی كودكانه بازگو می كند و با یك بازی ساده كودك را وامی دارد تا به اشتباهش پی ببرد و بی آنكه مستقیم گویی كند كودك را وامی دارد تا به جبران خطاها بپردازد.
او تلاش كرده است تا كودك را در مقابل كارهایی كه انجام داده قرار دهد و كودك در این مواجهه تصمیم بگیرد كه چه كاری صحیح و چه كاری غلط است.
انتخاب كتاب مناسب برای كودكان و خواندن آن به وسیله بزرگسالان از جمله عواملی است كه می تواند كودكان را به خواندن علاقه مند كند. وقتی برای كودكان این امكان مهیا باشد تا در داستان هایی كه می خوانند تصویری از خودشان را ببینند رفته رفته یاد می گیرند كه به همراه قهرمانان داستان به تجربه و خطا دست بزنند و علاقه مند می شوند تا این دنیای دور و نزدیك به خودشان را بارها و بارها تجربه كنند.
كودكان دوست دارند تا شخصیت های داستان هایی كه می خوانند با یكدیگر مهربان باشند و عواطفشان را در گفتار و كردارشان نشان دهند.
اگر خرس كوچك دایلی بیمار است باید با مهربانی از او مراقبت شود و اگر به مسواك زرد بی توجهی شده باید حتماً مورد توجه قرار گیرد.
اینها مبنایی است برای آموزش به كودكان به گونه ای غیرمستقیم.بچه ها در همان سنین ابتدایی وقتی مادر یا پدرشان برایشان داستان می خوانند وارد دنیایی خیالی و دل انگیز می شوند.
آنها كه در خیال كودكانه شان با عروسك ها و خرس هایشان به مهمانی می روند و چای می خورند در كتاب هایی كه می خوانند رویاهایشان به حقیقت می پیوندد. و می بینند كه اشیا در این كتاب ها مثل آدم ها شاد می شوند و غمگین و به نوعی پاسخی است به جاندارپنداری آنها.
و باور می كنند كه می شود با آنها دوست بود و بازی كرد. دنیای دایلی جایی است كه دایلی كوچك همه این فرصت ها را به خوانندگانش می دهد.
فرصتی برای تجربه كردن، فرصتی برای مهربانی و فرصتی برای دوست شدن با اشیا.
دایلی یك روز وقتی بیدار می شود صدای گریه ای می شنود اما بی توجه به بازی با اسباب بازی هایش مشغول می شود، ناهار می خورد، شام می خورد و باز صدای گریه را می شنود. وقت خواب تازه می فهمد كه با مسواك كوچكش بازی نكرده و او را فراموش كرده است. دایلی با مسواك كوچك بازی می كند. همین دغدغه در نقاشی كردن روی دیوار اتفاق می افتد و باز دایلی كه اشتباه كرده است دیوارهای اتاقش را از دست می دهد و می فهمد كه جای نقاشی روی كاغذ است نه دیوار. دایلی در یك شب سرد خرس كوچكش را بیرون جا گذاشته و او را فراموش كرده است و حالا وقت آن است كه اشتباهش را جبران كند. او از خرس مواظبت می كند و خرس خوب می شود.
در انتهای داستان سوم دایلی بعد از اینكه اسباب بازی هایش را در كمد می گذارد با خوشحالی می خوابد. او خوشحال است و این پاداش تمام كسانی است كه انجام كارهای خوب را فرا می گیرند و نویسنده تلاش می كند این را به كودكان آموزش دهد.
به نظر می رسد سه گانه دنیای دایلی فرصتی است كه در میان داستان های ترجمه یك بار دیگر به سراغ داستانی تالیفی با زبانی روان برویم و ناشر كتاب یك بار این فرصت را برای ما مهیا كرده است.

سید جواد راهنما
تصویرگر: نیوشا شریفی
میترا صادقی

منبع : روزنامه شرق