نظر یک خبرنگار آمریکایی که مدتها در عراق بود درباره اوضاع این کشور (در این روز ۲۵ جولای)

«جفری گتلمن» خبرنگار نیویورك تایمز كه پس از مدتی اقامت در عراق به امریكا باز گشته بود در یك مصاحبه نیم ساعته با « چارلی رز » كه شنبه شب۲۴ ژوئیه ۲۰۰۴ از شبكه تلویزیون عمومی امریكا پخش شد گفت: فرق عراق با افغانستان در این است كه در افغانستان گروههای مختلف با یكدیگر در معارضه و نزاعند، ولی در عراق چنین وضعیتی مشاهده نمی شود و از زمان اشغال تا كنون دیده نشده است كه عراقی بر ضد عراقی اقدام چشمگیری كرده باشد. سعی بسیار شد كه گروههای عراقی باهم درگیر شوند تا ضدیت با آمریكا در آن كشور كاهش یابد ولی تا این تاریخ نتیجه بخش نبوده است؛ در نتیجه عراقی ها، اگر برضد نیروهای اشغالگر نباشند ساكت هستند. عراقی ها با این كه به انتخاباتشان چیزی نمانده است هنوز گروه بندی و فعالیت سیاسی نكرده اند و در یك حالت انتظار توام بی تفاوتی مشاهده می شوند.. آنان با تمام وجود نمی خواهند در كشور خود نیروی نظامی خارجی ببینند. برای مثال یك دسته سرباز عراقی را با هلی كوپتر به فلوجه منتقل كرده بودند كه افراد مسلح را سركوب كنند. نخست، حاضر به پیاده شدن از هلی كوپتر نبودند و پس از آن هم حاضر به تیر اندازی به سوی افراد مسلح نشدند و گفتند ما سرباز نشده ایم كه تفنگ خود را به سوی عراقی نشانه گیری كنیم. وظیفه سرباز دفاع از مرزها است.
جفری گفت كه بر خلاف افغانستان، عراقی ها تقریبا تماما با سواد ، برخوردار از معلومات عمومی و تا حدی اطلاعات سیاسی هستند و از آخرین تحولات با خبرند و در چارچوب خانواده تحلیل می كنند. آنان عموما به مقامات دولت انتقالی كه از فراریان و تبعیدی های بازگشته هستند بدگمان و نسبت به آنان بی اعتمادند و گمان نمی رود كه قبولشان داشته باشند، ایشان را فرصت طلبان می خوانند. برقراری نوعی دمكراسی دیكته شده برای مدتی طولانی مورد پذیرش عراقی ها نخواهد بود. به نظر می رسد برخی از آنان هنوز ایدئولوژی بعث در ذهن دارند.
وی گقت كه به نظر او، عراقی ها متفقا یك چیز می خواهند و آن رفتن خارجیان از كشورشان است. گوش آنان از مقاصد كمپانی هالیبرتون و دیك چنی و بالا كشیدن نفتشان پر شده است و خالی كردنش به زمانی طولانی نیاز دارد. عراقی ها سالها از نظم و آرامش كامل برخوردار بودند و ۱۵ ماه است كه این نظم را از دست داده و در عوض آن چیزی هم به دست نیاورده اند و زندگانی شان بدتر شده است. جز همان ماه اول، به ندرت حاضرند برضد صدام سخن گویند.
به نظر من، عراقی ها از مشاهده سرباز خارجی در كشورشان كه زمانی ارتشی نیم میلیونی داشت احساس حقارت می كنند. افراد مسلح ضد اشغال را مجاهدان می نامند. این افراد، دیگر منحصر به گروه «مصعب زرقاوی» نیستند، متعددند و همه در پایان، یك چیز را می طلبند و آن هم رفتن نظامیان خارجی از عراق است و اگر نروند، زدنشان.
طبق تفسیرهای دیگر،عراقی ها بیشتر از سرباز خارجی، از پیمانكاران وارداتی متنفرند و به آنان به چشم كركس نگاه می كنند كه آمده اند منابع و ثروت ملی شان را ببلعند. خارجیانی كه در عراق هستند با زبان و فرهنگ عراقی بیگانه اند و از استحكام خانوادگی و علائق سنتی عراقی ها به یكدیگر بی خبرند. آمریكا با فرضیات دهها سال پیش انگلیسی ها كه می توان تفرقه افكند و حكومت كرد و با حكومت نظامی آرامش برقرار ساخت و بر دریایی از نفت دست انداخت به عراق رفت كه هیچكدام درست از آب درنیامد زیرا كه عراقی امروز با عراقی نیم قرن پیش تفاوت دارد و عراق در منطقه ای حساس و منحصر به فرد واقع شده است.

دکتر نوشیروان کیهانی زاده

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز