تلمبه

دستگاهی است که بنزین را از باک گرفته و به کاربراتور می‌رساند یکی از انواع تلمبه، تلمبه مکانیکی است. قسمت‌های مختلف این تلمبه:
۱) بدنه
۲) بازوی شیطانک
۳) محور شیطانک
۴) فنر شیطانک
۵) دیافراگم
۶) فنر دیافراگم
۷) دریچه بیرون بر بنزین
۸) دریچه و رود بنزین
● طرز کار تلمه
بازوی شیطانک به‌وسیله استوانه خارج از مرکزی که روی میله بادامک وجود درد و دوران می‌کند. به‌سوی چپ و راست حرکت می‌کند، و در نتیجه صفحهٔ چرمی که وسط تلمبه می‌باشد و به نام دیافراگم نامیده می‌شود بسوی پائین حرکت می‌کند در اثر خلائی که در بالای دیافراگم ایجاد می‌شود دریچه ورود بنزین باز شده بنزین از باک به بالای دیافراگم منتقل می‌شود. هنگامی که دیافراگم توسط فنر به‌جای اول خود بر می‌گردد بنزین را از دریچه خارج می‌کند و عمل به همین ترتیب ادامه پیدا می‌کند.
● تلمبه فراش Fraschpump
تلمبه‌ای که از سه استوانه هم محور تشکیل شده است که آنرا در محل حفر شده‌ای که منتهی به منبع گوگردی میشود فرو می‌برند، سپس آب را تحت فشار ۷ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع از داخل استوانه خارجی واردمعدن گوگرد می‌کنند این آب با دمای ۱۶۰ تا ۱۸۰ درجه صد بخشی بر روی گوگرد تأثیر کرده و آنرا ذوب می‌کند، درین حالت از استوانهٔ میانی به سطح زمین می‌آورند، که در حوضچه‌هائی منجمد می‌شود، چنین گوگردی معمولاً ۹۹ تا ۵/۹۹ خالص است و گاهی از اوقات در حدود ۲% روغن‌های نفتی همراه دارد.
● تلمبه الکترومغناطیسی
وسیله‌ای که برای دمش فلزات مایع به کار می‌رود فلز مایع درون لوله پهنی بین قطب‌های یک آهنربای الکتریکی قرار دارد، و جریان الکتریکی از آن می‌گذرد. بنابراین بر فلز مایع نیروئی وارد می‌آید که در راستای محور لوله است.
● تلمبه چگالش ـ تلمبه پخش
اسبابی که برای ایجاد خلاء عالی، یعنی فشارهائی در حدود ۶ـ۱۰ میلیمتر جیوه به‌کار می‌رود. بخار جیوه یا بخار روغن که به‌صورت فواره از سوراخ خارج می‌شود. سیستمی را که توسط لوله A به تلمبه متصل است تخلیه می‌کند. مولکول‌های گاز موجود در A در لایه بخار جیوه اطراف سوراخ پخش شده و همراه جریان بخار به‌وسیله بمباران مولکولی به سوی پائین برده می‌شوند. فواره بخار به‌وسیله آب سرد می‌شود تا چگالیزه شود و از پخش آن درون سیستمی که تخلیه می‌شود، جلوگیری به‌عمل آید.
● تلمبه خلاء Vacum
هر وسیله‌ای که حصول فشار پائین به‌کار رود. نوع متداول تلمبه روغنی چرخان می‌تواند فشارهائی تا ۳ ـ ۱۰ میلی‌متر جیوه فراهم کند، برای پائین‌تر از فشار تلمبه چگالش لازم است.
● تلمبه گرما Heat
ماشینی برای گرما گرفتن از سیالی که دمای آن اندکی از دمای پیرامونش بیشتر است، مثلاً رودهائی که از شهرهای صنعتی می‌گذرند، اغلب به سبب وارد شدن ریزش‌های داغ در آنها، دمای آنها اندکی بیشتر از دمای محیط است تلمبه با انجام کار بر روی سیال موجود در سیستم گرما را از منبع کم دما به ناحیه‌ای با دمای بالا می‌رساند. این سیال رد شکل بخار و به‌طور بی در رو به‌وسیله یک تلمبه متراکم می‌شود به‌طوری‌که دمایش بالا می‌رود. آنگاه این بخار از درون یک رادیاتور می‌گذرد. در آنجا به محیط خود گرما پس می‌دهد و در خلال انجام این کار چگالیده شده و به سیال تبیدل می‌شود. آنگاه این سیال در درون یک دستگاه تبخیر که در آنجا گرما را از محیط می‌گیرد. منبسط می‌شود، به‌طوری‌که دوباره پیش از ورود مجدد به تلمبه تبخیر می‌شود. این چرخه پیوسته تکرار می‌شود علی‌الاصول، این وسیله با اجزائی متفاوت در مقام یخچال کار می‌کند. تلمبه‌های گرما بسیار متنوع‌الند و می‌توان آنها را به‌عنوان آب گرم یا گرم کننده محیط یا واحدهای تهویه مطبوع به‌کار برد.
● تلمبه یونی
تلمبه‌ای برای ایجاد خلاء بالا که در آن گاز در اثر یونیدن اتم‌ها یا مولکول‌ها و جذب کردن یون‌های حاصل روی یک سطح معمولاً سطح یک فاز، از سیستم خارج می‌شود. این وسیله دستیابی به خلائی را تا فشار ۹ ـ ۱۰ پاسکال میسر می‌سازد اما، سطح آن فلز به زودی اشباع می‌شود که کارائی آن را محدود می‌کند، در تلمبهٔ پرتاب کنندهٔ یون سطح فلز از طریق پرتاب دائم همیشه تازه نگه داشته می‌شود.
● تلمبه دستیار قلب
دکتر م. ا. دی بیگی و همکاران او در دانشگاه بیلور ساخته‌اند و هدف آن کنار گذاشتن و بنابراین بی‌حرکت کردن یک بطن چپ بیمار قلب است و این کار در نتیجه انجام یافتن وظیفه تلمبه زدن آن بطن و رساندن خون به بدن به‌وسیله تلمبه صورت می‌گیرد.
تلمبهٔ آتش‌نشانی در سال ۱۵۱۸ اختراع گشت
تلمبه‌هائی که با نیروی جذر و مد کار می‌کرد در سال ۱۵۹۸ اختراع شد.
● تلمبه رنگ افشان الکترو گاز دینامیک
نوعی تلمبه رنگ افشان قابل حمل که در آن انرژی الکتریکی موجب باردار کردن ذرات رنگ با پلارتیهٔ مخالف بار جسم مورد نظر می‌گردد. یک جریان هوای قابل تنظیم ذرات باردار را به‌صورت پرتو باریکی در می‌آورد.
● تلمبه‌ها
تلمبه‌ها با فشار هوا کار می‌کنند. در زمین‌های کشاورزی تلمبه‌ها را برای بیرون کشیدن آب از چاه‌ها به‌کار می‌برند در برخی شهرها نیز برای تأمین فشار آب شهر از تلمبه‌ها استفاده می‌شود. در صنعت هم برای جاری ساختن مایعات در لوله‌ها تلمبه به‌کار می‌برند. همه ماشین‌های آتش‌نشانی با تلمبه‌های قوی مجهز هستند تا بتوانند آبرا از داخل لوله‌ها با آتش به پاشند و تلمبه‌های هوائی برای وارد کردن هوا در لاستیک‌های اتومبیل و توپ فوتبال به‌کار می‌روند. تلمبه ساده هوائی با تلمبه دوچرخه عبارت از یک پیستون است که در اخل استوانه‌ای بالا و پائین می‌رود. پیستون قطعه فلزی به‌شکل دایره است و یک قطعه چرم قابل ارتجاع که کمی از این قطعه بزرگتر است با آن متصل شده است. وقتی پیستون بسوی بالا حرکت می‌کند هوا از اطراف چرم در قسمت تحتانی وارد می‌شود.
وقتی پیستون پایین می‌رود چرم قابل ارتجاع محکم بدیوار استوانه می‌چسبد و هوا را مجبور می‌کند که از لولهٔ لاستیکی در لاستیک توئی دوچرخه وارد شود. تلمبه‌های معمولی را برای کشیدن آب از چاه‌های کم عمق به‌کار می‌بریم.
ساده‌ترین تلمبه فشاری با تلمبه معمولی این تفاوت را دارد که دریچه آن روی پیستون نیست بلکه روی لولهٔ خروج نصب شده است. وقتی پیستون پائین می‌آید آب را مجبور می‌کند که از دریچهٔ لولهٔ خروج عبور کند و بیرون بریزد. این تلمبه فشار ساده این عیب را دارد که فقط در موقع پائین رفتن پیتون آب می‌دهد.
در تلمبه‌هائی که دارای یک مخزن هوای متراکم است. جریان آب دائمی است و قطع نمی‌شود. وقتی که پیستون بالا می‌رود آب مجبور می‌شود که از دریچهٔ پائینی در بدنهٔ تلمبه وارد گردد. وقتی پیستون پائین می‌رود آب پس از عبور از دریچهٔ دوم بسوی مخزن هوا رانده می‌شود. در ضربهٔ بعد هوای بالا مخزن منبسط می‌گردد و در اثر فشار خود آبرا به‌طور مداوم خارج می‌سازد. تلمبه‌های معمولی فقط در چاهائی که کمتر از ۸ متر عمق دارند قابل استفاده هستند زیرا که نمی‌توان به‌وسیله تلمبه آنقدر فشار را کم کرد که فشار جو آب را بیش از این ارتفاع بالا براند. تلمبه‌های فشاری را برای بالا بردن آ« بارتفاعاتی بیش از ۸ متر، مثلاً باری طبقه دوم یک خانه، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
● تلمبه هیدرولیکی
نوعی تلمبه آب که احتیاج به نیوری برق یا نیروی گاز و غیره برای کار کردن آن وجود ندارد اخیراً در ژاپن متداول شده و بهره‌برداری از آن در نواحی کوهستانی بسیار مقرون به صرفه است. در این تلمبه از نیروی خود آب که به‌واسطه برخورد آن با یک سطح سخت ایجاد می‌شود و از نیروی هوای فشرده که به‌واسطه جریان آب تولید می‌گردد استفاده می‌شود. تلمبه‌ هیدرولیکی در سال ۱۹۵۶ به وسیله دکتر میازاوا در ژاپن اختراع شد و تعداد زیادی از آن در نواحی کوهستانی ژاپن مورد استفاده قرار گرفت. ولی بعداً به واسطه رواج تلمبه‌هائی که با نیروی نفت کار می‌کرد این نوع تلمبه از رونق افتاد و تولید آن به میزان تجاری امکان‌پذیر نگردید. ولی اخیراً به واسطه صرفه‌جوئی در مواد نفتی مجدداً این نوع تلمبه مورد توجه قرار گرفت. نیروی تلمبه‌زنی این دستگاه به‌واسطه نیروی جریان آب هنگام ریختن از سطح بالاتر و برخورد با یک سوپاپ در سطح پائین‌تر ایجاد می‌شود. به واسطه جریان آب دریچه تلبمه بسته می‌شود و آب با فشار به داخل محفظه هوای تلمبه می‌رود و موجب تراکم هوا در آنجا می‌شود. سپس فشار هوا باعث خارج شدن آن از لوله خروجی تلمبه و رسیدن آن به مقصد می‌شود. وقتی فشار هیدرولیکی مزبور به کار رفت فشار داخل محفظه کاسته می‌گردد و در نتیجه دریچه محفظه هوا بسته می‌شود و آب دوباره به جریان افتاده مجدداً عمل مزبور تکرار می‌شود.
● تلمبه‌های دستی
در بسیاری از جاها تلمبه‌های دستی را روی چاه‌ها مشاهده کرده‌ایم. اینها ساده‌ترین نوع تلمبه هستند و برای مقاصد دیگری نیز به‌کار می‌روند. درون محفظه تلمبه پیستونی توسط میله‌ای با دست یا با موتوری اتصال دارد که با دست یا موتور بالا و پائین حرکت می‌کند. درون پیستون دریچه‌ای است که با باز شدن آن، آب از زیر به بالا راه می‌یابد سپس بسته می‌شود تا برگشت آب مسدود گردد. در ته محفظه لوله‌ای تا به آب چاه امتداد دارد، و در محل اتصال این لوله با محفظه، دریچهٔ دیگری است. این یکی برگشت آب را به سمت لولهٔ چاه مانع می‌گردد. پیستون که به بالا و انتهای فوقانی محفظه برسد، دریچهٔ اول بسته می‌ماند، در حالی‌که دریچهٔ دوم باز شده، آب را از چاه به سمت بالا راه می‌دهد. پیستون که پائین می‌آید، دریچهٔ دوم بسته و درچه اول باز می‌گردد و با پائین رفتن پیستون آب به خارج تلمبه جریان می‌یابد.
به این ترتیب، در هر ضربهٔ پیستون به سمت پائین، آب به بالای پیستون به‌خارج از تلمبه راه می‌یابد و آب بیشتری محفظهٔ پیستون را پر می‌کند
چرا آب از راه لولهٔ چاه محفظه را پر می‌کند؟ زیرا فشار هوا بر سطح آب چاه بالا رفتن آن را از چاه کمک می‌نماید. اما این نیرو برای بالا بردن آب برای این‌گونه تلمبه از سی فوت ارتفاع بیشتر نخواهد بود. نبابراین اگر ارتفاع عمق چاه از سی فوت بیشتر باشد، این‌گونه تلمبه قدرت بالا بردن آب را نخواهد داشت و برای چاه‌های عمیقتر از سی‌فوت، به‌جای تلمبهٔ دستی، تلمبه‌ەای فشار را به‌کار می‌گیرند. این‌گونه تلمبه بمانند تلمبهٔ دستی، دریچه‌هائی ندارد که آب را از راه لوله‌های درونی و برونی با باز و بسته شدن آنها آب را به خارج از تلمب انتقال دهند. با به‌کارگیری نیروئی باندازهٔ کافی بر پیستون، کشش آب به سمت ارتفاع بیشتر، به مراتب بهتر خواهد بود. با این توصیف این‌گونه تلمبه‌ها برای چاه‌ها و معادن عمیق مورد استفاده قرار می‌گیرند، به‌طوری‌که از دو ضربهٔ پیستون یک ضربه، آب یا هر مایع دیگری به خارج بیرون می‌شکند و در خلال ضربهٔ دیگر پیستون، محفظهٔ آن دوباره بر می‌گردد. با قرار دادن دو پیستون بین محفظهٔ دو تلمبه، پیستون با طی تلمبه‌های با عمل دو گانه می‌نامند و در همه موارد مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته برای کشیدن آب از چاه یا معدن (برای پیشگیری از سیل و غیره) به‌کار نمی‌روند، بلکه برای کشیدن نفت از چاه نفت یا برای ایستگاه‌های بنزین فروشی نیز به‌کار می‌روند. این‌گونه تلمبه‌ها حجم ثابت و معینی را در هر ضربهٔ پیستون تحویل می‌دهند، به‌طوری‌که سنجش مقدار هر مایعی در زمان ویژه‌ای امکان‌پذیر است.
گاهی لازم می‌گردد غیر از آب یا مایع، گازی را بیرون بکشند، مثلاً گاز زغال را از منبع اصلی یا بیرون کشیدن هوا از درون حباب الکتریکی، یا بیرون کشیدن هوا از سیلندر خلاء ترمزها و غیره. در این موارد دو گونه تلمبه که در بالا ذکر شده مناسب نیستند، بنابراین تلمبه‌های چرخنده را بکار می‌گیرند که شامل سیلندری با پروانه‌های متحرک است و درون محفظه‌آی به گونه‌ای می‌چرخند که فضاهای بین پروانه‌ها را به‌طور متناوب بزرگتر و کوچکتر می‌نمایند و با قرار دادن صحیح لوله‌هائی که جریان هوا را وارد و خارج می‌کنند، امکان دارد گاز را از درون فضاهائی که حجم بیشتری دارند به فضاهائی که حجم کمتری دارند با فشار انتقال دهند. این سیلندر و پروانه‌ها به مثابهٔ پیستون و دریچه عمل می‌نمایند و با سرعت زیاد می‌توانند کار کنند کشیدن گاز و مایع را انجام داده و به‌طو گسترده مورد استفاده قرار گیرند.
نوع دیگر، تلمبهٔ گریز از مرکز (سانتریفوژ) است که برای بیرون کشیدن مایعات به‌کار یم‌رود عملاً مانند چرخاب با تیغه‌های منحنی محصور در محفظه‌ای است. مایع توسط لوله‌ای در توپی چرخ وارد می‌گردد که بسیار سریع چرخش و دوران دارد و با سرعت زیاد هرگونه مایع را به خارج پرتاب می‌نماید.

منبع : مطالب ارسال شده