استعفای گورباچف و تیرباران چائوشسکو و همسرش

● استعفای گورباچف
۱۶ سال پیش در شب ۲۵ دسامبر سال ۱۹۹۱ میلادی میخاییل گورباچف ، رئیس جمهور اتحاد جماهیر شوروی و دبیرکل حزب کمونیست شوروی از مقام خود استعفا می دهد.
هنگام استعفای میخاییل گورباچف سربازان روس در حال برافراشتن پرچم ۳ رنگ آبی ، سفید و قرمز روسیه قبل از انقلاب کمونیستی سال ۱۹۱۷ میلادی بر فراز کرملین بودند. اتحاد شوروی در واقع دیگر وجود خارجی نداشت. چند روز قبل ، در روز ۲۱ دسامبر سال ۱۹۹۱ میلادی رهبران ۱۱ جمهوری شوروی در یک جلسه در شهر آلماآتا قزاقستان مرگ شوروی را اعلام کرده بودند.
بوریس یلتسین به عنوان رئیس جمهور فدراسیون روسیه مهار قدرت در بزرگترین جمهوری سابق شوروی را به دست گرفته بود.
به این ترتیب ، در شب ۲۵ دسامبر سال ۱۹۹۱ میلادی بدون بروز خشونت و خونریزی میخاییل گورباچف ، رئیس جمهور اتحاد جماهیر شوروی و دبیرکل حزب کمونیست شوروی از کلیه مقام های خود استعفا می دهد.
حکومت کمونیستی شوروی که با یک انقلاب خونبار ایجاد شده بود ، بدون خونریزی خاتمه یافته و به تاریخ می پیوندد.
● تیرباران چائوشسکو و همسرش
۱۸ سال پیش در روز ۲۵ دسامبر سال ۱۹۸۹ میلادی نیکلای چائوشسکو ، رئیس جمهور رومانی و النا ، همسرش پس از یک محاکمه کوتاه با حضور خیل جمعیت در روز جشن کریسمس تیرباران شدند.
گویی باید این ماجرا در خون خاتمه می یافت.مردم رومانی پس از اینکه ۲ دهه را در ترس و وحشت رژیم دیکتاتوری کمونیستی چائوشسکو سپری کردند ، باور کرده بودند که برای خاتمه دادن به این کابوس باید بدن های نیکلای و النا با گلوله سوراخ سوراخ شوند.
از جریان محاکمه و تیرباران فیلم برداری شد و فیلم آن در شب ۲۶ دسامبر از تلویزیون دولتی رومانی چندین بار پخش شد.
در این هنگام بود که طرفداران چائوشسکو به ویژه افراد پلیس امنیتی مخوف رژیمش دریافتند که همه چیز پایان یافته واکنون زمان فرار یا تقاص فرا رسیده است.
اما چرا تقدیر چائوشسکو برخلاف سایر رهبران کشورهای کمونیستی بود؟ آیا او در پایان سال ۱۹۸۹ میلادی واقعیت فروپاشی دیوار برلین ، سقوط رژیم های کمونیستی در لهستان و چکسلواکی و سایر کشورهای اروپای شرقی را دریافته بود؟.
خیر ، او بار دیگر در ۲۴ نوامبر همان سال پیروزمندانه به دبیرکلی حزب کمونیست انتخاب شده بود و این «نابغه کارپات» ، «دانوب اندیشه» هرگز فکر نمی کرد ، در پایان راه است. خیر ، ملتش او را دوست دارند ، زیرا ملت یعنی شخص نیکلای چائوشسکو.
چائوشسکو در جریان ۲۴ سال حکومت مطلقه خود انواع مشقات را به مردم رومانی تحمیل کرد.
او در روز ۱۶ دسامبر صدای جرقه ای که در شهر تیمیسوارا زده شد را نشنید.
هنگامی که ملتش در اعتراض به دستگیری کشیش لازلو توئکس مدافع اقلیت مجار ترانسیلوانیا در این شهر دست به تظاهرات زدند.
چائوشسکو به ارتش دستور داد تظاهرات مردم را سرکوب کند. صدها نفر از مردم کشته شدند.
چائوشسکو در تلویزیون از ارتش برای سرکوب تظاهرات تقدیر کرد.
اما در فردای آن روز هنگامی که در بالکن کاخ خود در بخارست قدم می زد فریادهای «مرگ بر چائوشسکو» را شنید.
در روز ۲۱ دسامبر یک تظاهرات عظیم کارگری علیه رژیم دیکتاتوری کمونیستی چائوشسکو در مقابل مقر حزب کمونیست در شهر بخارست برپا شد.
ارتش آتش گشود.بخارست به پا خواست. علی رغم سرکوب شدید انقلاب مردمی در مقابل موج انقلاب دیگر کاری ازدست نیروهای امنیتی رومانی برنمی آمد.
در روز ۲۲ دسامبر وزیر دفاع رژیم کمونیستی رومانی خودکشی کرد. « نابغه کاپات » خیلی دیر متوجه واقعیت شد و در تلاشی مذبوحانه شتابان با همسرش بخارست را ترک کرد تا از کشور به اتفاق فرار کنند. نیکلای چائوشسکو و همسرش النا در جاده فرودگاه پیتستی توسط نیروهای انقلابی دستگیر شدند.
پیکره اصلی ارتش به انقلاب پیوست و ۳ روز بعد در یک پادگان نظامی پایان سرنوشت چائوشسکو رقم خورد.
به این ترتیب ، در روز ۲۵ دسامبر سال ۱۹۸۹ میلادی ، در روز جشن کریسمس ، نیکلای چائوشسکو و النا همسرش پس از یک محاکمه کوتاه در حضور مردم تیرباران شدند.
براساس ، آمار رسمی در جریان انقلاب مردمی رومانی که ظرف یک هفته رژیم دیکتاتوری چائوشسکو را سرنگون کرد ۱۱۰۴ نفر از مردم توسط نیروهای امنیتی و ارتش رومانی به قتل رسیدند.
مردم پس از ۲۰ سال تحمل رنج و مشقت و زندگی مملو از هراس انتقام خود را گرفتند.
اما اگر چائوشسکو زودتر متوجه تغییر زمانه شده بود و واقعیت پیرامون خود را درک کرده بود ، شاید پایان کار او با خون ختم نمی شد.

بهرام افتخاری

منبع : روزنامه جام‌جم