جمع کردن حواس

به محض نشستن پشت میز مطالعه خواندن را با جدیت شروع کنید، چراکه اگر سریع مشغول به کار مطالعه شوید، تمرکز حواس زود به دست می‌آید «این ضرب‌المثل چینی را به یاد داشته باشید که: فتح ستارگانی که هزاران فرسنگ از ما دور هستند با برداشتن قدم اول امکان‌پذیر است» شک و تردید حاصلی جز حواس‌پرتی یا انحراف حواس و تسلیم به تخیلات واهی ندارد، اجازه ندهید چیزی جز مطالعه ذهن شما را مشغول کند. با خود تصمیم بگیرید تا مقدار زمانی را برای مطالعه مشخص کنید و خود را به مدت زمانی خاص محدود کنید. در این زمان از مطالعه دست نکشید، به مطالعه ادامه دهید، اما زمان مطالعه را طولانی نکنید بیهوده وسواس به خرج ندهید، بهانه‌تراشی نکنید به خود تلقین کنید که فرد بااراده‌ای هستید و می‌توانید هر درسی را به خوبی یاد بگیرید. استفاده از رهنما
یکی از شیوه‌های برقراری تمرکز حواس، استفاده از یک رهنما چون؛ انگشت سبابه، مداد و… به هنگام مطالعه است. زیرا استفاده از یک رهنما هنگام مطالعه باعث تمرکز حواس بهتر، افزایش سرعت مطالعه، عادت به روان خواندن، جلوگیری از برگشت دوباره‌خوانی و اتلاف‌وقت و جلوگیری از خستگی چشم و ذهن می‌شود.
● خط کشیدن زیر مطالب مهم
استفاده از این روش یکی از شایع‌ترین راهبردی است که اغلب دانش‌آموزان و دانشجویان از آن استفاده می‌کنند. لذا هنگام مطالعه باید با استفاده از یک مداد، ایده‌ها و مطالب مهم و اساسی را علامت‌گذاری نمود. زیرا برای مشخص نمودن ایده‌ها و مطالب مهم و اساسی و خط کشیدن زیر آنها لازم است با تمرکز حواس و دقت خاصی به مطالعه مشغول شد. پس خط کشیدن زیر مطالب مهم باعث برقراری تمرکز حواس و جلوگیری از حواس‌پرتی می‌شود.
● یادداشت‌برداری هنگام مطالعه
یادداشت‌برداری نوعی تکرار درس است که هم سبب تمرکز حواس و هم موجب بیشتر به خاطر سپردن مطالب می‌شود. یادداشت‌برداری خوب، کاری جدی و فعال است که با اندیشیدن ملازمه دارد، لذا برای یادداشت‌برداری باید هنگام مطالعه فعال بود و لازمه فعال بودن، داشتن تمرکز حواس است و برای برقراری تمرکز حواس جهت نوشتن، هماهنگی چشم و مغز به منزله نوعی یادگیری تجسمی چندبعدی با قدرتی بی‌نظیر است که تمرکز حواس را تقویت نموده و فهم مطالب و سرعت یادگیری را افزایش می‌دهد. سعی کنید با ایجاد انگیزه‌های نیرومند و در نظر گرفتن اهدافی که برایتان مهم و جالب توجه است نسبت به مطالعه در خود شوق و علاقه ایجاد کنید. زیرا علاقه داشتن نسبت به موضوعی سبب تمرکز حواس در هنگام مطالعه آن موضوع می‌شود. موقعیت‌هایی که نمی‌توانید در آنها تمرکز حواس داشته باشید، تجزیه و تحلیل کنید، احساسات خود را مورد بررسی قرار دهید و بدانید که چه عواملی افکار شما را دگرگون می‌کنند. افکار منفی و بیمارگونه را از خود دور کنید و هر موقعیت را تا حدی که می‌توانید به‌طور منطقی تعبیر و تفسیر کنید. موضوع‌های مطالعاتی خود را تقسیم‌بندی کنید یعنی هر موضوعی را که می‌خواهید مطالعه کنید، آن را به قسمت‌های کوچکتر تقسیم کرده و به تدریج در زمان‌های مختلفی آنها را مطالعه کنید.
هر وقت مصمم شدید مطالعه کنید یا کار دیگری انجام دهید، بکوشید بر عزم خود پابرجا باشید تا آن کار را به اتمام برسانید. زمان‌های مطالعه خود را با فعالیت‌های متنوع تقسیم نمایید تا اینکه بتوانید تمرکز حواس خود را برای مدت زمان طولانی‌تری حفظ کنید و مطالعه را در آن ساعت از روز انجام دهید که برای شما مناسب‌تر است. استفاده از یک استراحت کوتاه در هر ساعت، انرژی لازم برای حفظ تمرکز حواس را برای مدت زمانی طولانی‌تری در اختیار فرد می‌گذارد. هرکاری به جای خویش نیکوست پس برنامه مطالعاتی داشته باشید و برای هر کاری وقت به خصوص تعیین کنید. با آگاهی از فنون مطالعه به‌کارگیری آنها در هنگام مطالعه در خود ایجاد تمرکز کنید زیرا کاربرد فنونی که خواننده را در عمل مطالعه فعال می‌سازد، کلید اساسی ایجاد تمرکز است.
به جای اینکه بکوشید دنیای خارج را تغییر دهید، خود را تغییر دهید و لازم نیست که دیگران یا رفتار آنها را مطابق دلخواه خویش تغییر داده شوند. چند برگ کاغذ روی میز مطالعه خود داشته باشید و مواردی از افکار منحرف‌کننده و مزاحم را یادداشت کنید و بعد از مطالعه نسبت به حل آنها در حدامکان اقدام نمایید. ممکن است حواس‌پرتی شما ناشی از گرسنگی و تشنگی شدید، بی‌خوابی، خستگی و یا علت یا علل درونی دیگری باشد، در چنین موقعیتی هرگز مطالعه نکنید. هنگام مطالعه لباس راحتی به تن کنید، لباسی که نه بسیار زبر باشد نه بسیار نرم، نه بسیار گشاد باشد نه بسیار تنگ. مطالعه در حالت‌هایی نظیر دراز کشیدن، به پشت خوابیدن، در حال راه رفتن تکیه زدن به دیوار و امثال اینها مفید نمی‌باشد. زیرا در چنین موقعیت‌هایی نمی‌توان تمرکز حواس خود را حفظ نمود، بنا بر این هنگام مطالعه سعی شود خم شدن کمر عادت نشود و فاصله کتاب تا چشم ۳۰ سانتیمتر باشد.

منبع : روزنامه کیهان