دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا

رکن‌الدین طغرل‌بک بن سلجوق


رکن‌الدین طغرل‌بک بن سلجوق
● بیوگرافی و زندگینامه
▪ پیشینه ی سلجوقیان :
سلجوقیان شاخه ای از ترکان غز بودند که در ترکستان اقامت داشتند و به نام یکی از رؤسای خود سلجوق ، به سلجوقیان مشهور شدند.سران سلجوقی در زمان سلطان محمود به او مراجعه کرده و از او اجازه خواستند که در ازای خدمات لشگری ، در نواحی خراسان اقامت گزینند. وی به آنها اجازه داد که در ناحیه ای میان سرخس و ابیورد ساکن شوند. در پی سکونت این گروه قبایل دیگری نیز به این نواحی وارد شدند. و به تدریج عده ی آنها زیاد شد و برخی از آنها تجاوز به سرزمین های اطراف را شروع کردند. اما سلطان محمود موفق شد آنها را تحت کنترل خود درآورد. قدرت و نفوذ سلجوقیان روز به روز افزایش می یافت تا آن که در دوران سلطنت مسعود پس از چند تهاجم ، در سال ۴۲۹ هـ . ق نیشابور را به تصرف خود در آوردند و در آنجا به نام طغرل بن میکائیل خطبه خواندند. سلطان مسعود سپاهی را برای جنگ با آنها روانه کرد و در سال ۴۳۱ هـ . ق در محل دندانقان بین دو سپاه نبردی روی داد و مسعود در این نبرد شکست خورد .
طغرل بعد از این پیروزی به پیشروی خود ادامه داد و بر نواحی مختلف ایران مثل خراسان ، گرگان ، اصفهان ،کرمان و بین النهرین غلبه کرد و ری را برای مدتی به پایتختی خود برگزید. (حسین سلطان زاده ، تاریخ مدارس ایران از باستان تا تأسیس دارالفنون ، تهران ، آگاه ، ۱۳۶۴ ، ص ۹-۱۰۸) حکومت ترکان سلجوقی که نخستین بار از ناحیه ی مشرق ایران به عرصه ی تاریخ اسلام قدم نهادند ، از بسیاری جهات برای جامعه اسلامی دارای اهمیت بوده است. پیروزی چشمگیر آنها با دست یافتن طغرل بیک بر نیشابور و بیرون راندن غزنویان از خراسان در تکوین این پادشاهی بزرگ نقش اساسی داشت. فتح بغداد ، حکومت طغرل :طغرل در سال ۴۴۷ هـ .ق وارد بغداد شد و دولت آل بویه را که مدتی بر این شهر تسلط داشت بر انداخت و خلیفه ی عباسی القائم بامرالله به نام او خطبه خواند و لقب سلطان به وی اعطا کرد. فتح بغداد به دست سلجوقیان سر فصلی بود برای پیکار با تشیع. آنها به جایگزینی شیوه ی تفکر سنی به جای شیعه پرداختند و برای آموزش مواد دینی احتیاج به مدرسه ها و دانش سراها داشتند ،که در آینده ای نزدیک با روی کار آمدن خواجه نظام الملک به این تصور جامه عمل پوشانده شد. وزارت طغرل از سال ۴۴۸ تا پایان حکومت او را ابونصر منصوربن محمد کندری (عمید الملک کندری ) بر عهده داشت که از منشیان بزرگ و مسلط به دو زبان فارسی و عربی و از مردان کاردان عصر خود بود. او از مذهب حنفیه پیروی می کرد و تحت تاثیر فضای اجتماعی آن عصر بسیار متعصب بود و بر شافعیان ، شیعیان و دیگران سخت می گرفت و طعن و لعن را بر آنان شایع کرد و به همین سبب بسیاری از علمای اشعری همچون امام الحرمین و ابوالقاسم قشیری مجبور به ترک بلاد خود شدند (ابن اثیر، الکامل ، ترجمه عباس خلیلی و ابوالقاسم حالت ، تهران : علمی ، بی تا ، ج۷ ، ص۱۸۶)
منبع : یاد یار


همچنین مشاهده کنید