قصه مکان: مطالعه‌یی در شناخت قصه‌نویسی ایران

نویسنده : سیف‌الدینی - علیرضا
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۰/۰۳/۰۸
رده دیویی : ۸۰۸.۳
قطع : رقعی
جلد : شومیز
تعداد صفحه : ۳۲۰
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۳۰۰۰
شابک : ۹۶۴-۶۳۱۹-۳۶-X

نویسنده در این کتاب بر آن است پاره‌ای از مختصات قصه‌نویسی ایرانی را بررسی کند و از این رهگذر مفاهیم برجسته آن را بازشناسد .فصل نخست کتاب, بخشی است درباره عنصر 'ناگهان 'در قصه امروز که طی آن دو ویژگی از قصه‌ها را یادآور می‌شود که عبارت‌اند از1 :ـ 'ناگهان 'سندبادی (ساختاری), 2ـ 'ناگهان 'موضعی یا خفیف (زیباشناختی) .نگارنده برای هر یک از این دو عنصر ناگهان, مثال‌ها و نمونه‌هایی ذکر می‌کند .در فصل دوم کتاب ابتدا بحث 'لحن 'مطرح می‌شود ;سپس مقوله 'مشبک‌سازی 'شرح و تبیین می‌گردد که همانا عبارت است از گزینش و انتخاب رخدادهای پراکنده زندگی در قالب قصه‌ها' .مکان 'و 'دیگر مکان 'دو مبحث دیگر فصل دوم هستند .در بخش 'مکان 'از زبان قصه سخن به میان می‌آید و خاطر نشان می‌شود که زبان به تلاطم نثر زاده می‌شود .در بخش 'دیگر مکان', مقوله اصلی, طرح و توطئه نیستند ;یعنی اگر در قصه‌های رئالیستی بیشتر شخصیت عامل طرح و توطئه مطرح است, نویسنده تاکید می‌کند که در قصه‌های مبتنی بر دیگر مکان, الگوی قصه زاییده حرکت درونی شخصیت است و تمام تجربه‌ها و جدال‌های درونی, درهم بافته می‌شوند .در فصل سوم کتاب نقد و بررسی اجمالی چند کتاب آمده است که عبارت‌اند از' :نقش پنهان/ محمد محمدعلی', 'سال بلوا/ عباس معروفی', 'جزیره سرگردانی/ سیمین دانشور', 'روزگار سپری شده مردم سالخورده/ محمود دولت‌آبادی', 'تاتار خندان/ غلامحسین آبادی', 'چهار راه/ غزاله علیزاده', 'پرندگان بی فصل/ محمد قاسم‌زاده 'و 'در عمق صحنه/ فریبا وفی .'