آینده نگری فناوری در کشور ایالات متحده آمریکا

موضوع اصلی این مقاله بررسی تجارب كشور آمریكا در زمینه برنامه ریزی سیاستهای راهبردی برای تعیین اولویت های فناوری با استفاده از ابزار آینده نگری فناوری است. آینده نگری تلاشی نظام مند برای نگاه به آینده بلند مدت دانش، فناوری، اقتصاد، محیط زیست و جامعه است كه با هدف شناسایی فناوری های نوظهور تقویت حوزه های تحقیقات راهبردی برای كسب بیشترین منافع اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی انجام می پذیرد.
از آنجا كه آینده نگری فناوری فرآیندی پیچیده و شدیداً وابسته به ساختارهای بومی است، مطالعه تجارب كشورهای مختلف و پیشگام می تواند سیاست گذاران و فعالان عرصه سیاست گذاری و مدیریت فناوری را در انتزاع قوانین ثابت و اجریی این نظام و نیز بخشهای وابسته به فرهنگ ها و شرایط كشورهای مختلف یاری دهد.
در این میان مطالعه تجارب كشور آمریكا از اهمیت ویژه ای برخوردار است، چرا كه ایالات متحده به عنوان قطب برجسته علم و فناوری و با عنوان كشوری مأموریت گرا و صاحب سرمایه ، جهت گیری خویش را از آینده نگری فناوری به عنوان ابزاری برای اولویت بندی فناوری ها به سمت فناوری های كلیدی سوق دهد. پرداخت این مقاله به تجارب آمریكا مواردی از قبیل تعریف، اهداف، تاریخچه، ساختار، منابع انسانی و مالی ، روشها ، تقویم زمانی، نتایج علمی و روشهای اشاعه و اجرا را دربر می گیرد.
● مقدمه
آینده نگری فناوری هر چند به مفهوم مصطلح آن در كشور ایالات متحده دارای ادبیات وسیع و گسترده ای نیست، ولی از زاویه مفهوم و كاركرد، عمیقا دارای ریشه و بنیان است. عنوانی كه محور مطالعات و پژوهشها و گزارشات نهادهای مرتبط با سیاستگذاری علم و فناوری در این مقوله است، بحث »فناوری های كلیدی« است.
در واقع همانطور كه در متن مقاله آمده است، آمریكا با داشتن معیارهایی كه از فیلتر تمامی نهادها و اشخاص مؤثر بر سیاستهای كلان این كشور در حوزه علم و فناوری گذشته است، به دنبال شناسایی فناوریهایی است كه او را در نیل به این اهداف یاری دهند و نام آنها را فناوری های كلیدی نهاده است. روشن است كه خاستگاه این رویكرد، قدرت نمایان و برجسته اقتصادی و تكنولوژیكی آمریكا و مأموریت گرا بودن آن در حوزه عملكردی است.
در مقاله حاضر عمدتاً به اهداف آمریكا از دنبال كردن این موضوع ، ساختار نهادهای ملی و مؤثر برآینده نگری و روش به كار رفته در این خصوص تمركز می شود و شرح و بسط عناوینی از قبیل منابع انسانی، تأمین مالی، نتایج علمی و شیوه های اشاعه و اجرا به لحاظ گستردگی حوزه مباحث به فرصتهای بعد موكول گردیده است.
● تعریف آینده نگری
اصولاً در كشور آمریكا به بحث »آینده نگری فناوری« به آن صورت كه در كشورهای دیگر دنیا، نظیر انگلستان، ژاپن، آلمان و غیره پرداخته می شود برخورد نشده است و این فعالیت ها در جهت تشخیص فناوری های »كلیدی« برای مدت زمان ۵ تا ۱۰ سال مورد استفاده واقع می شود.
مفهوم كلیدی در دههٔ ۲۰ و با وابستگی صنایع نظامی ایالات متحده به دیگر كشورها برای واردات موادی خاص مطرح شد و تدریجاً اصطلاح »مواد كلیدی« برای انعكاس اهمیت مطلب و ضرورت چاره اندیشی برای این معضل رایج گردید.
این مطلب از دید نمایندگان كنگره هم پوشیده نماند و قانونی به تصویب رسید كه به موجب آن می بایست ذخیرهٔ‌ لازمی برای آمادگی نیروهای نظامی آمریكا به هنگام عملیات نظامی موجود و در زمان مناسب قابل استفاده باشد.
پس از این دوره و حدوداً در دهه ۷۰ كنگره مفهوم »كلیدی بودن« را به صنایع غیرنظامی بسط داد و اصطلاح » فناوری های كلیدی« را به آن دسته از فناوری ها اطــلاق كرد كه نقـشی مهم و حسـاس در تضمین » امنیت ملی« و »رشد و رونق اقتصادی« آمریكا داشتند. در نتیجه ، اهداف آینده نگری فناوری هم تحت تأثیر این سیاست، معطوف به شناسایی و تعیین علوم و فناوری هایی شد كه منافع زیادی در جهت امنیت ملی و رونق اقتصادی برای آمریكا به ارمغان می آوردند.
هدف مطالب این فصل در سه بخش عرضه می شود.
ابتدا به اهداف عمومی ترین برنامه آینده نگری كه »گروه فناوریهای كلیدی ملی « مجری آن بوده است پرداخته می شود. سپس اهداف كنگرهٔ آمریكا از سیاست های علم و فناوری – كه شامل دلایل كنگره از اتخاذ چنین تدابیری و روشهایی برای اعمال این نظرات است – بیان می شود. سپس به اهداف رییس جمهور وقت آمریكا (كلینتون) از علم و فناوری پرداخته و نهایتاً اشاره گذرایی به اهداف
سازمان های برگزار كننده برنامه های آینده نگری از اجرای آن برنامه ها خواهد شد.
● اهداف برنامه عمومی آینده نگری
هدف » گروه فناوریهای كلیدی ملی « مشخص كردن فناوری هایی بود كه برای»امنیت ملی« و »رونق اقتصادی« بلند مدت ایالات متحده ضروری بودند. ضوابط گزینش فناوری ها كه در واقع منعكس كنندهٔ هدف این گروه از انجام این برنامه ها است در سه دسته به صورت زیر تقسیم بندی می شوند:
۱) نیازهای ملی :
▪ قدرت رقابت صنایع
▪ دفاع ملی
▪ تأمین انرژی
▪ كیفیت زندگی
۲) اهمیت و حساسیت:
▪ توانایی در دست گرفتن بازار
▪ كارایی و كیفیت و بهبود تولید
▪ قدرت نفوذ
۳) اندازه بازار:
▪ آسیب پذیری
▪ فراگیر بودن
▪ اندازه بازار نهایی
● اهداف كنگره از سیاست های علم و فناوری
این بخش خود به دو قسمت تقسیم می شود: ابتدا یافته های كنگره و دلایل توجه آن به سیاستگذاری در بخش علم و فناوری ارایه می شود و در قسمت بعد بیان كنگره از سیاست و در واقع سیاست های اتخاذ شده با ابعاد مشخص اجرایی ارائه می گردد.
یافته های كنگره كنگره تأثیر عمیق علم و فناوری را بر جامعه تشخیص داده، بر اهمیت برنامه ریزی در این جهت تأكید می كند.
اعتبار كشور ، امنیت ملی، پایداری اقتصاد و كاركرد مؤثر حكومت و جامعه به استفاده و حمایت هوشمندانه از علم و فناوری نیاز دارد.
علم و فناوری كاركردهای بسیاری دارند و به صورت فزاینده ای در مجموعه حوادث ملی و
بین المللی تأثیر می گذارند. برای كنترل و مهار این نتایج و تأثیرات به برنامه ریزی جامع و پیوسته در فرآیند سیاستگذاری های ملی نیاز است .
قابلیت ها و توانایی های علمی و فنی آمریكا در صورت هدایت درست می تواند در بهبود زندگی، پیش بینی و حل مشكلات آینده، تقویت جایگاه اقتصادی آمریكا و كمك به تحقق اهداف سیاست خارجی كشور مؤثر باشد.
سرمایه گذاری دولت در علم و فناوری مانند سرمایه گذاری در آینده بوده، و برای پیشرفت كشور ضروری است و لذ باید به طور پیوسته در علم، مهندسی و فناوری سرمایه گذاری های جدید صورت بگیرد و نیاز به این امر هیچگاه پایان نمی پذیرد.
دانشمندان، مهندسین و تكنسین ها منابع بی پایانی را تشكیل می دهند كه باید از تمام پتانسیل ها و ظرفیت های آنها استفاده كرد.
توانایی و استعدادهای ملی برای برنامه ریزی و سیاستگذاری در زمینه های علمی و فنی باید تقویت گردند.
در نتیجه نكاتی كه ذكر شد، كنگره اعلام می كند كه علم و فناوری بدون اینكه به اهداف زیر محدود شوند باید در راستای این اهداف باشند.
اهداف كنگرهتقویت رهبری و نقش برتر آمریكا در جستجو برای صلح جهانی و حركت به سوی آزادی و شأن و حرمت انسان. این هدف با افزایش سهم دانشمندان و مهندسین آمریكایی در دانش بشری به وسیلهٔ‌ تحقیقات در علوم پایه ای كه به وفور در دسترس عموم هستند و با به كارگیری فناوری در راستای اهداف ملی و سیاست خارجی قابل دستیابی است.
ـ افزایش بهره وری در استفاده از مواد خام و محصولات اساسی و ایجاد فرصت های اقتصادی و رشد مناسب.
ـ تأمین منابع كافی غذا، مواد اولیه و انرژی برای مصارف ملی.
ـ افزایش امنیت ملی.
ـ ارتقای كیفیت مراقبت های بهداشتی برای تمامی شهروندان ایالات متحده.
ـ حفاظت و نگهداری از محیط زیست طبیعی.
ـ حفاظت از مناطق معدنی، دریایی و قطبی.
ـ تقویت اقتصاد ملی و ایجاد اشتغال برای همهٔ مردم از طریق نوآوری های مفید علمی و فنی.
ـ بهبود كیفیت نظام آموزشی و فراهم ساختن امكان استفاده برای همه مردم آمریكا.
ـ حفاظت و استفاده بهینه از منابع طبیعی و انسانی.
ـ شهری و روستایی.
ـ برطرف كردن آلودگی آب و هوا.
ـ پیشبرد اكتشاف فضا و استفاده های صلح آمیز از آن.
ارایهٔ سیاست ها توسط كنگره
در این قسمت به قواعدی پرداخته می شود كه كنگره برای اتخاذ سیاست های علم و فناوری ضروری اعلام می كند.
توسعه و اجرای راهبردهایی كه برای تشخیص سطح و جهت مناسب تلاش های علمی و فنی طراحی شده است به فعالیت هایی با ویژگی های زیر نیاز دارد:
ارزیابی مستمر نقش علم و فناوری در دستیابی به اهداف و تدوین سیاست های ایالات متحده وانعكاس دیدگاه های حكومت های ایالتی و محلی.
كاربرد علم و فناوری برای تقویت یك اقتصاد سالم كه در آن رشد و نوآوری با استفاده ی درست از منابع و حفاظت از محیط زیست سازگارند.
هدایت عملكردهای علم و فناوری برای خدمت به نیازهای بومی و كمك به تحقق سیاست های خارجی.
استخدام و آموزش تعداد كافی از دانشمندان و مهندسین و استفادهٔ‌كارا و بهینه از این منابع انسانی در راستای اهداف و علایق ملی.
▪ توسعه و حفاظت از بنیادی ثابت برای علم و فناوری در آمریكا كه شامل عناصر زیر است:
۱) ارتباط و همكاری با دولت های محلی و ایالتی و بخش خصوصی
۲) تقویت توانایی های گوناگون علمی و فنی در دولت، صنعت و دانشگاه ها و ترغیب به نوآوری از طریق حذف موانع غیر لازم.
۳) مدیریت مؤثر و انتشار اطلاعات علمی و فنی.
۴) تصویب استانداردها، مقیاس ها و روشهای ارزیابی علمی و فنی.
۵) ارتقای فهم و شعور عمومی از فناوری.
اجرابرای اجرا كردن سیاستهای خود كنگره راهكارهای زیر را ارایه می كند:
▪ دولت مركزی (فدرال) باید به عنوان طراح اصلی سیاست ها در شاخهٔ ‌اجرایی باقی بماند و سازمان های دولتی را در موارد زیر یاری كند:
۱) مشخص كردن خواسته ها و اهداف عمومی.
۲) راه اندازی و به كارگیری منابع علمی و فنی برای برنامه های اساسی ملی.
۳) تأمین منابع مناسب برای برنامه هایی كه در بند قبل گفته شد.
۴) پیش بینی مشكلات آینده كه علم و فناوری می توانند آنها را حل كرده یا برای حل آنها راهكارها و استراتژی هایی معین نمایند.
۵) بازنگری سیاست ها و برنامه های علمی دولت و ارائهٔ اصلاحیه در صورت نیاز.
این عناصر باید شامل مكانیزم های مشاوره ای در ادارهٔ اجرایی رییس جمهور باشند تا
رییس جمهور بتواند كمك های كارشناسی را در مسایل سیاستگذاری ، كه به ارزیابی دقیق دستاوردهای پیچیدهٔ علمی و فنی احتیاج داد، در دسترس داشته باشد.
دولت در قبل انتقال سیستماتیك، قابل اعتماد و سریع اطلاعات علمی و فنی مسؤول است. بعلاوه دولت تنها برای هماهنگی و وحدت بخشیدن به سیستم های اطلاعات علمی و فنی خود مسؤول نبوده، یكی از وظایف آن تسهیل ارتباطات نزدیك بین تحقیقات آكادمیك علمی و كاربردهای تجاری آن است.همچنین حمایت از فعالیت های علمی و فنی كه انتظار مفید بودن آن برای مردم می رود ولی بخش خصوصی قادر به پشتیبانی آن نباشد یكی دیگر از وظایف دولت است.
فعالیت های علمی و فنی كه فقط توسط دولت قابل حمایت و پشتیبانی هستند باید ازپروژه هایی كه منافعی هم برای دولت های ایالتی یا بخش خصوصی دارند تفكیك گردند و سپس بین نهادهای پشتیبانی كننده (كه ممكن است سازمانها و مؤسسات صرفاً دولتی یا دولتی – خصوصی باشند) ارتباط مناسبی برای تقسیم فعالیت های حمایت مالی، تصمیم گیری،
برنامه ریزی و اجرای پروژه های علم و فناوری به وجود آید.دولت مركزی به عنوان عنصری مركزی در فرآیند تصمیم گیری، باید از مهندسی و رشته های گوناگون آن حمایت كرده در جهت استفاده حداكثر از جامعهٔ‌ مهندسی بكوشد. قانونگذاری جامع برای حمایت از علم و فناوری مستلزم این است كه كنگره به طور منظم از روابط و نیازهای علم و فناوری ، ارتباط بین علم و فناوری برای تغییر اهداف ملی و نیاز به تغییرات قانونی در فعالیت ها و ساختار دولتی كه به علم و فناوری مربوط می شوند، مطلع گردد.
روش ها كنگره اعلام كرد كه برای اجرای سیاستهای خود روشهای زیر كه بیشترین اهمیت را دارند باید اتخاذ شوند.
سیاست های تأمینی دولت مركزی باید استفاده از علم و فناوری را برای استفاده بهینه از مواد خام، انرژی و منابع و با هدف تضمین كیفیت محیط زیست و ارتقای كارایی محصولات ترغیب نماید.
ضوابط صریحی باید برای تشخیص انواع تحقیقات كاربردی و برنامه های توسعهٔ ‌فناوری تهیه گردد.با توجه به حمایت های مالی دولت برای تحقیقات پایه، منابع دولتی بایستی برای ترغیب آموزش در رشته های خاص كه مبانی توسعهٔ‌ فناوری در آینده هستند، اختصاص یابند.
حقوق ثبت اختراع باید بر پایهٔ‌ قواعدی كه هدف از آنها افزایش نوآوری فناوری است ، توسعه و گسترش یابد.
ارتباطات نزدیكتری بین شاغلین رشته های گوناگون علم و فناوری باید بوجود آید.سازمان و وزارتخانه های دولت باید تسهیلات آزمایشگاهی را برای تحقیقات فراهم نمایند.
دولت فدرال باید از تحقیقات كاربردی هم به نسبت مفید بودن آنها حمایت كند.سازمان های دولتی باید برای مبادلهٔ سیستماتیك اطلاعات علمی و دستاوردهای فنی پروژه ها و برنامه های خود، راهكارهای مناسبی تعبیه نمایند.● اهداف كلینتون از علم و فناوری
همانگونه كه دیدیم، توجه به علم و فناوری و حمایت و استفادهٔ‌ بهینه از آن در قوانین ایالات متحده گنجانده شده است.
ولی همانطور كه روشن خواهد شد، حمایت از علم و فناوری تنها به قانونگذاری ختم نمی شود و مقامات عالی رتبه دولت هم با توجه به منافع بی شماری كه علم و فناوری به بار می آورد برای عملی كردن سیاست های خود از این دو عامل سود می جویند و در جهت استفاده از آن برنامه ریزی می كنند و منافعی كه علم و فناوری به بار می آ‌ورد جدای از سودی كه برای مؤسسات تحقیقاتی و دانشگاه ها ، صنایع و دیگر بنگاه های اقتصادی دارند، در تحقق اهداف ملی نیز مفید واقع می شوند، به همین دلیل رؤسای جمهور ایالات متحده به نوبهٔ‌ خود اولویت هایی كه تناقض و تضادی هم با قوانین و دستورالعمل های كنگره ندارد اعلام می كنند كه این اولویت ها نصب العین تمامی سازمان ها ومؤسسات دولتی قرار می گیرد.
به همین ترتیب سازمانهایی مثل«اداره سیاست گذاری علم وفناوری» و«شورای علم و فناوری ملی » در راستای این اهداف حركت می كنند وشورایی مانند « ان سی تی پی» كه زیر نظر « ا اس تی پی » اقدام به تمرینات آینده نگری می كند تحت تأثیر این نظرات است. به همین دلیل در این بخش به اهداف كلینتون از علم و فناوری می پردازیم.
در دوران زمامداری آقای كلینتون « ا اس تی پی » ، « ان اس تی سی» و دیگر سازمان های تأثیر گذار در سیاستگذاری های علم و فناوری فعالیت های گوناگون خود را بر اساس این اهداف انجام می دادند و بالطبع « ان سی تی پی» (در بخش ساختار راجع به این گروه توضیحات مفصلی ارایه شده است) كه زیر نظر « ا اس تی پی» اقدام به معرفی فناوری های كلیدی می كرد نیز این اهداف را مد نظر داشت.
حال با در نظر گرفتن نكاتی كه ذكر شد و این مطلب كه كشور آمریكا در دوران زمامداری آقای كلینتون بیشترین رشد اقتصادی را تجربه كرده است، به تشریح اهداف شش گانه وی می پردازیم. اهداف كلینتون از علم و فناوری عبارت بودند از:
▪ سرآمدی جهان در علم ، مهندسی و فناوری
دولت آمریكا متعهد است تا در مرزهای دانش، برتری كشور را در دنیا حفظ كند. سرمایه گذاری های گذشته در این زمینه به پیشرفت های بی نظیری در علم و فناوری منجر شده، آموزش علوم و فنون را ترقی داده و بر نوآوری های مربوط به فناوری افزوده است . این قدرت علمی گنجینه ای با ارزش است و باید در حفظ آن كوشید.
▪ رشد اقتصادی بلند مدت
پیشرفت فنی مهمترین عامل در رشد اقتصادی پایدار است و حدوداً نیمی از رشد اقتصادی ۵۰ سال گذشتهٔ آمریكا را ناشی شده است. به علاوه، فناروی عامل ایجاد صنایعی است كه سریعترین رشد را دارند و مشاغلی را با بالاترین دستمزدها ایجاد می نماید و ابزار مورد نیاز برای رقابت در هر زمینه ای است.
▪ فراهم كردن بهداشت و آموزش مناسب برای شهروندان
ارایهٔ‌ مراقبت های بهداشتی برای شهروندان هنوز یكی از اهداف اصلی سرمایه گذاری های دولتی در علوم و فناوری است. این فرآیند از سال ۱۸۶۲ با پشتیبانی مالی برای اختصاص زمین برای مصارف عمومی آغاز شد و پس از آن با تأسیس مراكز تحقیقاتی كشاورزی ایالتی و تأسیس « مؤسسات ملی بهداشت» (در سال ۱۸۸۷) ادامه یافت. حال بایست این تعهد به فعالیت های مشابهی در آموزش علوم و مهندسی تسری یابد، زیرا اعتبار كشور در قرن ۲۱ به توانایی برای رشد استعدادهای علمی و فنی نسل جوان وابسته است.
▪ حفاظت از محیط زیست
مسایل زیست محیطی بسیار پیچیده بوده، به دانش علمی بسیار عمیق و وسیعی نیاز دارد. از سوی دیگر افزایش نگران كنندهٔ‌ آلودگی و فعالیت های صنعتی در جهان در طی قرن گذشته به نحو غیرقابل جبرانی در محیط زیست اثر گذاشته و می گذارد. به علاوه، آیندهٔ ایالات متحده بر توانایی حفاظت از مواهبی كه منابع طبیعی به ارمغان می آورند متكی است.
▪ تحت كنترل در آوردن فناوری اطلاعات
هیچ فناوری ای نمی تواند عمیق تر از فناوری دیجیتال بر دنیای ما تأثیر بگذارد. همهٔ بخش های اقتصاد، تحت تأثیر « فناوری اطلاعات» در حال تحول هستند و این تحول به شرایط جدیدی از تولید، همكاری، گسترش اطلاعات و غیره منجر می شود كه در نهایت ، بهبود محصولات و رشد اطلاعات را در برخواهد داشت.
▪ ارتقای امنیت ملی و پایداری جهانی
این دو مسأله، مسایل حساسی هستند كه به همكاری های بین المللی و مشاركت سازمان های متعدد احتیاج دارند. این همكاری ها به این دلیل كه یك سازمان یا یك كشور به تنهایی قادر به حل مسأله
نمی باشد، ضروری است و باید گسترش یابد.
نكته آخر در خصوص سازمانهای برگزار كننده برنامه آینده نگری در آمریكا اینكه تاكنون نتایج و ماحصل عملكرد گروههای آینده نگری موجود در وزارت دفاع وزارت بازرگانی و انجمن صنایع هوافضای آمریكا و نیز نتایج پروژه سیاست سیستم های رایانه ای و شورای رقابت پذیری كه در واقع متعلق به بخش خصوصی می باشد منتشر شده است كه شرح و بسط فعالیتهای آنان در این مقال نمی گنجد.
● تاریخچه
هدف از این فصل آن است كه خواننده با تاریخچه ای از فعالیت های آینده نگری در كشور آمریكا آشنا شود و دریابد كه چرا اصولاً كشوری مثل ایالات متحده، تا قبل از دههٔ ۹۰ سیاست های واضح علم و فناوری نداشته است. بعلاوه انتظار داریم كه مشخصات كلی تمرینات آینده نگری در این كشور روشن گردد.
▪ از دههٔ‌ ۲۰ تا جنگ جهانی دوم
پس از جنگ اول جهانی، در سال های دههٔ‌ ۲۰ با كاربرد مواد خاصی در صنایع نظامی كه برای تولید جنگ افزارها ضروری بود و واردات این مواد از خارج كشور، به تدریج مفهوم « مواد كلیدی» مطرح شد و كنگرهٔ‌ آمریكا دستور داد از این مواد ذخیرهٔ‌كافی در كشور موجود باشد تا در صورت بروز خطرهای احتمالی، امكان دفاع از كشور وجود داشته باشد. البته حیاتی یا به اصطلاح كلیدی بودن این مواد به دلیل وابستگی ارتش آمریكا به خارج از كشور در هنگام عملیات نظامی بود و به طور واضح امنیت ملی آمریكا را به خطر می انداخت.
▪ از جنگ جهانی دوم تا دههٔ‌ ۶۰
در این دوره هنوز مفهوم آینده نگری در آمریكا هنوز مطرح نشده بود و اصولاً به دلایلی كه در بخش « سیاست های علم و فناوری» ذكر خواهد شد، نیاز آمریكا به فعالیت های آینده نگری بسیار كاهش یافت.
▪ از دههٔ ۶۰ تا دههٔ ۸۰
در دههٔ ۶۰ و اوایل دههٔ ۷۰، بسیاری از تمرینات آینده نگری در بخش های علمی خاص انجام گرفت و پس از یك شكاف چندین ساله چند تمرین دیگر نیز با حمایت « شورای ملی تحقیقات » در دههٔ ۸۰ انجام گرفت.
▪ از دههٔ‌۸۰ تاكنون
در این دوره نیاز به سیاست های علم و فناوری افزایش یافت و در نتیجه در سالهای دههٔ‌ ۹۰ چندین تمرین مشخص آینده نگری به صورت عمومی(یعنی در همهٔ رشته های علمی و فنی ، نه یك رشتهٔ‌ خاص) انجام شد كه لیست آن در ادامهٔ‌ این فصل (بخش تمرینات آینده نگر با آمریكا در سال ۹۰) ارایه خواهد شد.
▪ سیاست های علم و فناوری
همانطور كه می دانیم پس از جنگ جهانی دوم آمریكا به كشوری بی رقیب در صحنهٔ‌ علم و فناوری تبدیل شد ( البته اتحاد جماهیر شوروی در مسایل علمی و فنی دستاوردهای بسیار زیادی داشته، اما در اینجا منظور بازار علم و فناوری و منافعی است كه برای ملت و دولت آمریكا داشته است). در این هنگام ثروت های بی پایان آمریكا (چه از نظر منابع طبیعی ، چه از نظر نیروهای متخصص كه در هنگام جنگ جذب این كشور شده بودند و چه از نظر زیرساخت های قوی این كشور كه در جنگ آسیب ندیده بودند) و قدرت سیاسی این كشور، باعث شد كه سیاست گذاران علم و فناوری آمریكایی به فكر بهینه كردن نظام های علم و فناوری خود و به كارگیری ایدهٔ ‌در حال ظهور و آینده نگری (اولین فعالیت آینده نگری را ژاپن در ابتدای دههٔ‌ ۷۰ انجام داده است) نباشند.
حدود سال های ۶۰ تا ۸۰ این بحث وجود داشت كه آیا آمریكا آنقدر ثروتمند است كه بتواند آرزوی سرآمدی در همهٔ زمینه های فناوری را داشته باشد یا خیر.
در اواخر دههٔ‌۸۰ به نظر می رسید كه تغییر عقیده ای در این نظر بوجود آمده است كه عامل آن عمدتاً رقابت تجاری و بویژه رقابت با ژاپن بود (باز هم تأكید می كنیم كه علم و فناوری در كشور آمریكا در بازار و اقتصاد نمود بیشتری دارد تا در صنایع نظامی). این تغییر عقیده، دلیل عمدهٔ‌ انجام بسیاری از تمرینات آینده نگری در دههٔ‌ ۹۰ می باشد.
انجمن صنایع هوافضا (AIA) در سال ۱۹۸۷ گزارشی را منتشر كرد كه در آن هشت فناوری كه برای قدرت و رقابت صنایع هوا فضای آمریكا اهمیت داشتند، مشخص شده بود.
در سال ۱۹۸۹ وزارت دفاع آمریكا اولین برنامهٔ‌ آینده نگری را در این بخش برگزار كرد كه در نتیجه ۲۲ فناوری حساس برای سیستم های تسلیحاتی در آن معین شد. برخی از فناوری های این لیست كه در فصل خروجی های عامی آینده نگری به آن اشاره خواهیم نمود تأثیراتی نیز بر رونق و رشد اقتصادی دارند و می توانند به بازار ارائه شوند.
در سال ۱۹۹۰ وزارت دفاع برای بار دوم برنامهٔ آینده نگری را انجام داد. این لیست تنها شامل دو فناوری اضافی بود كه در سال گذشته به آن اشاره نشده بود. دیگر برنامهٔ آینده نگری آمریكا در سال ۱۹۹۰ از طرف وزارت بازرگانی انجام شد كه طی آن ۱۲ فناوری نوظهور معرفی گردید و همانطور كه سفارش این برنامه از طرف وزارت بازرگانی بود، خروجی های این برنامه فناوری هایی بودند كه به سود اقتصادی منتج می شدند.
در سالهای ۱۹۹۱، ۱۹۹۳ و ۱۹۹۵ سه فعالیت آینده نگری توسط گروه « ملی فناوری های كلیدی» انجام شد كه در هر كدام از اینها فناوری های حساس و كلیدی مشخص شده بودند.
وجه تمایز این سه فعالیت از برنامه های قبلی، عمومی بودن برنامه است؛ به این معنی كه هم اهداف دفاعی و امنیت ملی در آن لحاظ شده بود و هم عنایت كافی به منافع اقتصادی داشت. این گروه در « او اس تی پی » اقدام به فعالیت می كرد (مشروح عملكرد این گروه را در بخش ساختار مطالعه بفرمایید) و به خاطر عمومی بودن فعالیت های این گروه تمركز ما در گزارش فعلی بر عملكرد این گروه تمركز خواهد بود.
لازم به توضیح است كه فعالیت های «ان سی تی پی» در سال ۲۰۰۰ پایان یافت و آخرین تمرین این گروه كه قرار بود در سال ۹۷ انجام شود، صورت نپذیرفت و « مؤسسه فناوری های كلیدی» كه زیر نظر «رند» فعالیت می كند ، به سفارش «ا اس تی پی» آخرین برنامهٔ آینده نگری را در سال ۹۸ انجام داد (در واقع این استنباط كه آینده نگری سال ۹۸ آخرین آن در نوع خود بوده است، بر پایهٔ انحلال «ان سی تی پی» در سال ۲۰۰۰ و عدم وجود نشانه ای از فعالیت های آینده نگری دیگر سازمان هاست).
● ساختار
در این بخش به توصیف فضای سیاست گذاری علم و فناوری كشور آمریكا و به بررسی ساختار نهاد مجری آینده نگری خواهد پرداخت.
همان طور كه در بخش سیاست های علم و فناوری در فصل تاریخچه دیدیم، این گونه فعالیت ها و سیاست گذاری های ملی در آمریكا مدت زیادی نیست كه با جدیت دنبال می گردد.
در دوران ریاست جمهوری بوش پدر دمكرات ها در كنگرهٔ آمریكا برای اهمیت دادن بیشتر به سیاست های ملی فناوری به مدیران فشار می آوردند و در نتیجه كنگره نیز تأمین مالی را برای فناوری هایی كه حساس به نظر می رسید به عهده گرفت و از این مقطع زمانی توجه به این مطلب افزایش یافت. اما چنین نیست كه دولت به صورت كاملاً مشخص یا حداقل آنگونه كه در كشورهای اروپایی معمول است اقدام به سیاست گذاری نماید.
چندین سازمان مختلف كه بررسی دقیق بر هم كنش های آنان از حوصلهٔ‌این مقاله نیز خارج است در این راستا فعالیت می كنند. ما سعی می كنیم تا تعدادی از مهمترین سازمان ها را كه عضو تشكیلات دولت هم محسوب می شوند بررسی نماییم.
تركیب این فصل از دو بخش تشكیل شده است:
الف ) جایگاه نهاد آینده نگری در ساختار ملی
در این بخش به معرفی سازمان های ادارهٔ سیاست علم و فناوری ، شورای ملی علم و فناوری ، شورای مشاوران علم و فناوری رییس جمهور و « ان سی تی پی» می پردازیم
▪ ادارهٔ سیاست علم و فناوری « ا اس تی پی»
«ا اس تی پی» به عنوان منبع تحلیل و ارزیابی رییس جمهور در زمینهٔ مسایل علمی و فنی و برای سیاست گذاری های كلان طرح ها و برنامه های دولت فدرال است. برای تحقق مواد این بخش دبیر« ا اس تی پی » كارهای زیر را انجام خواهد داد:
۱) جستجو برای تعریف دیدگاه های سامانمند و كاربرد علم و فناوری در جهت حل مسایل نوظهور ملی و بین المللی و ارتقای هماهنگی مسؤولیت ها و برنامه های علم و فناوری وزارتخانه ها و بخش های دولت برای حل این مسایل.
۲) كمك و مشورت به رییس جمهور در تهیه « گزارش علم و فناوری ».
۳) جمع آوری اطلاعاتی كه شامل پیشرفت ها و گرایش های قابل توجهی در علم و فناوری و در اولویت های ملی باشد. این اطلاعات برای تعیین اینكه چنین پیشرفتها و گرایش هایی چقدر برای دستیابی به اهداف ملی ای كه كنگره مشخص نموده است مفید می باشد، مورد تحلیل و تفسیر قرار می گیرد.۴ ) توسعه و نگهداری بانك اطلاعاتی برای منابع انسانی علم ، فناوری و مهندسی كه شامل ایجاد مدلی مناسب برای پیش بینی نیازهای آیندهٔ نیروی انسان باشد و ارزیابی تأثیر برنامه های كلان دولتی و عمومی بر منابع انسانی.
۵) آغاز مطالعه و تحلیل بر روی راه حل هایی كه برای مسایل حیاتی و نوظهور ملی و بین المللی وجود دارند در جهت ارزیابی هزینه ها و منافعی كه در گزینه های گوناگون مستقر است و استفاده از علم و فناوری در حل آن مسایل.
۶) مشاوره به رییس جمهور در حوزه هایی كه برنامه ها و سیاست های علم و فناوری دولت فدرال احتمال تأثیرگذاری بر اهداف ملی تصویب شده توسط كنگره را دارد.
۷) تهیهٔ گزارش های دوره ای از وضعیت و برنامه های مدیریتی سازمانها و وزارتخانه های گوناگون در فعالیت های تحقیق و توسعه، یا اقداماتی كه مانع نوآوری های مطلوب در فناوری می گردند، به همراه توصیه ها و راه كارهایی برای حذف موانع برای رییس جمهور.
۸) تكمیل ، بهبود و توصیهٔ ضوابطی برای مشخص كردن فعالیت های علمی و فنی كه به هدایت درست كمك های مالی دولت كمك می كند و توصیهٔ سیاست های دولتی كه برای پیشرفت موارد زیر مؤثر است:
الف) توسعه و نگهداری ظرفیت های وسیع علمی و فنی ، به ویژه منابع انسانی ، در همهٔ راه های دولت ، دانشگاه ها و صنعت.
ب) كاربرد مؤثر این ظرفیت ها برای نیازهای ملی.
۹) تهیه و توصیهٔ ‌سیاست هایی برای همكاری بین المللی در علم و فناوری كه به دستیابی به اهداف آمریكا كمك خواهد كرد.
۱۰) مشخص كردن زمینه هایی در مسایل ملی و بین المللی كه علم و فناوری می توانند در آنها مورد استفاده قرار بگیرند.
۱۱) گزارش حداقل یكسالانه به رییس جمهور و كنگره در مورد مجموع فعالیت های « ا اس تی پی».
۱۲) بررسی دوره ای ویژگی ها و نیازهای سیاست های علم و فناوری ملی و توصیه هایی به رییس جمهور برای ارایه به كنگره.
شورای ملی علم و فناوری « ان اس تی پی»«ا اس تی پی» از طریق «ان اس تی پی» برای تعیین استراتژی ها، گزارش ها، كارگاه های آموزشی و تعیین موضوعات مهم برای سرمایه گذاری دولتی در فناوری های جدید فعالیت می كند.
«ان اس تی سی» ساختاری برای اولویت بندی تقاضاها ایجاد می كند.
«ان اس تی سی» مجمعی ایجاد می كند كه از طریق آن نیازهای حیاتی كشور تحت تأثیر منافع سازمانی قرار نگیرد. به صورت كلی كارهای « ان اس تی سی» عبارت است از:مشاركت در تدوین سیاست های علم و فناوری و تضمین اینكه این سیاستگذاری ها در فرآیند برنامه های بودجه رییس جمهور لحاظ شده است. تضمین اینكه تصمیمات و برنامه های علم و فناوری در راستای اهداف علم و فناوری رییس جمهور است. كمك به اجرا و تكمیل لیست سیاست های علم و فناوری رییس جمهور. تضمین اینكه علم و فناوری در توسعه و اجرای همهٔ فعالیت های دولت شركت دارد.
تقویت همكاری های بین المللی علم و فناوری با شركت آمریكا در آنها. برای دستیابی به اهداف ملی در سالهای پیش رو نیاز به تعیین اولویتهای تحقیق و توسعه با نگاه به آینده است . زیرا بیشتر كارهای در دست انجام ، پروژه هایی چندین ده ساله هستند. « ان اس تی پی « ابزاری برای تهیهٔ افق پیش رو، تعیین اولویت ها و تكمیل فعالیت ها و برنامه ای علم و فناوری فدرال است.
كاركردهاكاركردهای اصلی شورا عبارت است از:
▪ هماهنگی روند سیاست گذاری علم و فناوری.
▪ تضمین اینكه سیاست های علم و فناوری اتخاذ شده با اهداف رییس جمهور در این زمینه همسویی دارد.
▪ كمك به لحاظ كردن سیاست های علم و فناوری رییس جمهور در اهداف و سیاست های دولت.
▪ تضمین اینكه اصولاً علم و فناوری در توسعه و اجرای سیاست ها و برنامه های دولتی لحاظ شده است.
▪ همكاری های بیشتر بین المللی با حضور آمریكا در علم و فناوری.
همه وزارتخانه ها و سازمان های دولتی چه در شورا حضور داشته باشند و چه نداشته با شند باید با سیاست های علم و فناوری كه در شورا گرفته می شود هماهنگ بوده و اطلاعات راجع به درخواست های بودجه تحقیق و توسعه را به شورا نیز بدهند.
شورا پیشنهادهایی را برای بودجه های تحقیق و توسعه كه منعكس كننده اهداف ملی نیز هستند تنظیم كرده، آن را به دبیر « ا ام بی » ارائه می نماید . به علاوه شورا می تواند توصیه هایی برای دبیر « ا ام بی» با توجه به نظرات سازمانها در مورد بودجه های تحقیق و توسعه داشته باشد.
● اختیارات شورا
شورا بر وظایف شورای هماهنگی علم و مهندسی و فناوری ، شورای ملی مواد كلیدی و شورای ملی فضا نظارت دارد.شورا از طریق كمیته ها یا گروه های بین سازمانی یا تیم های كاری خود انجام وظیفه می كند.وزارتخانه ها و سازمان های دولتی در صورتی كه مشاور علم و فناوری رییس جمهور درخواست كند باید پرسنل ، اداره و خدمات خود را در اختیار شورا قرار دهند.حال كه عوامل تأثیر گذار بر تصمیمات دولت در علم و فناوری را ملاحظه نمودیم، به ابزاری برای اعمال نظرات صنایع و بخش خصوصی می پردازیم.
● شورای مشاوران علم و فناوری رییس جمهور «پی سی ای اس تی»
«پی سی ای اس تی» به «ان اس تی سی» و رییس جمهور در مورد مسایل علم و فناوری مشاوره ارایه می كند و تركیب آن به گونه ای است كه نظرات خارج از بخش دولتی هم در تصمیمات عالی دولت لحاظ گردد. این شورا تأمین بقیه نیازهای ملی را تضمین كرده، باز خوردی هم از برنامه های دولتی در دست اجرا فراهم می آورد.
اعضای «پی سی ای اس تی» افرادی برجسته از صنعت، مؤسسات آموزشی و تحقیقاتی و بقیه سازمان های دولتی هستند. سه عضو هم از برندگان جایزه ی نوبل هستند.
● «ان سی تی پی»
این گروه كه چند برنامهٔ فناوری های كلیدی را به انجام رسانده است زیر نظر دبیر « ا اس تی پی» و تنها برای تعیین فناوری های كلیدی تشكیل شده است . و به دلیل تشكیل گاه به گاه آن كه برای انجام تنها یك پروژه كه عبارت از آینده نگری است ارتباط و تعامل خاصی با دیگر سازمان های تأثیر گذار در سیاست های علم و فناوری كشور آمریكا ندارد. مشروح وظایف و نحوهٔ تشكیل این گروه در بخش ب ارائه می گردد.
ب ) ساختار نهاد مجری برنامه آینده نگری
با یادآوری تاریخچه ی آینده نگری در آمریكا و اینكه چندین سازمان در این كشور به مناسبت علایق خود به این كار دست زده اند در این بخش تنها فعالیت های « ان سی تی پی» و ساختار آن را بررسی می كنیم زیرا این گروه عمومی ترین تمرینات آینده نگری را در آمریكا به انجام رسانده است و نمونه خوبی از مواجهه دولت آمریكا با مسایل سیاست گذاری علم و فناوری می باشد.
در این بخش ابتدا « ان سی تی پی » و سپس « مؤسسهٔ‌ فناوری های كلیدی» و در نهایت راهبردهای فناوری های كلیدی را بررسی می نماییم. دبیر « ا اس تی پی» ، « ان سی تی پی» یا «گروه ملی فناوری های كلیدی» را از اعضای اداره « ا اس تی پی » تشكیل می دهد كه موظف است هر دو سال گزارشی در این زمینه ارایه كند.
● گزارش دو سالانه فناوری های كلیدی ملی
۱) گزارش فناوری های كلیدی به رییس جمهور
گروه «ان سی تی پی» به رییس جمهور گزارش دو سالانه ی فناوری های كلیدی ملی را ارایه می كند. چنین گزارشی باید شامل فناوری هایی (چه فناوری های تولید محصولات و چه فناوری های فرآیندهای تولید) باشد كه برای آمریكا اهمیت زیادی دارند. تعداد فناوری هایی كه این گروه مشخص می كند نباید از ۳۰ تا بیشتر باشند ولی شامل مهمترین فناوری های غیرنظامی نوظهور با افق ۱۰ ساله باشد. در این گزارش تخمینی هم از اندازه بازارهای حال و آینده چنین فناوری هایی چه در داخل و چه در خارج از كشور وجود دارد. گزارش ها حداكثر تا اول اكتبر سال های فرد به رییس جمهور ارایه می گردند.
۲) فناوری هایی كه به عنوان فناوری های كلیدی شناخته می شوند
برای تحقق بند قبلی « ان سی تی پی» فناوری هایی را به عنوان فناوری های كلیدی معرفی می كند كه برای افزایش امنیت ملی و رونق اقتصادی بلند مدت آمریكا اساسی باشند.
۳) موادگزارش هر گزارش با توجه به هر فناوری مشخص شده در گزارش باید شامل اطلاعات زیر باشد.
▪ دلایل گروه برای انتخاب آن فناوری
▪ وضعیت پیشرفت این فناوری در آمریكا و در كشورهای دیگر
▪ تخمینی از فعالیت های حال و آینده تحقیق و توسعه در آمریكا به همراه فعالیت های مهمی كه توسط بخش های زیر انجام می شود
ـ دولت فدرال
ـ دولت های ایالتی و محلیـ صنایع خصوصی
ـ دانشگاه ها و مراكز آموزشی
ـ اقدامات مورد نیاز تحقیق و توسعه ی فناوری ها و بازارهایی كه بوسیله شركای بزرگ تجاری هدف قرار گرفته اند.
▪ هر گزارش شامل مواد زیر خواهد بود.
ـ معرفی اقداماتی برای از بین بردن شكاف ها و كمبودهای موجود در پایه و اساس فناوری آمریكا
ـ لیستی از فناوری ها و بازارهایی كه توسط شركای بزرگ تجاری برای توسعه در نظر گرفته شده اند
« سی تی آی»این مؤسسه یك مؤسسه ی غیرانتفاعی با مدیریت «رند» و حمایت دولتی است.
۱) وظایف ۱-
جمع آوری اطلاعات به روز و موثق درباره پیشرفت ها و گرایش های عمده در تحقیق و توسعه فناوری ها در آمریكا و خارج از كشور با تأكید ویژه بر اطلاعات مربوط به فناوری هایی كه اخیراً توسط رییس جمهور به كنگره ارائه شده است (همان گزارش «ان سی تی پی»).
۲) تحیل و تفسیر اطلاعات مربوط به بند قبل برای مشخص كردن میزان تأثیر احتمالی این
پیشرفت ها و گرایش ها بر سیاست های فناوری ایالات متحده
۳) آغاز مطالعه و تحلیل بر روی گزینه های قابل دسترس برای تضمین برتری بلند مدت
ایالات متحده در توسعه و كاربرد فناوری های بند الف. این فعالیت شامل دولت فدرال،
دولت های ایالتی، صنایع خصوصی و مؤسسات آموزش عالی در توسعه و كاربرد آن فناوری ها می شود.
۴) « سی تی آی» باید بنا به درخواست دبیر « ا اس تی پی» پشتیبانی و كمك فنی به این اداره و سازمان های زیر ارایه نماید.
الف) كمیته ها و گروه های «پی سی ای اس تی»
ب ) كمیته ها و گروه های شورای هماهنگی فدرال علم و فناوری (علم ، مهندسی ، فناوری ) كه مسؤول هماهنگی فعالیت های دولت فدرال برای توسعه فناوری های حیاتی و تقویت مبانی فناوری ایالات متحده است.
● رایزنی در مورد فعالیت های مؤسسه
برای انجام وظایف خود در بند قبل، پرسنل مؤسسه باید فعالیت های زیر را انجام دهند:
۱) تماس و ارتباط نزدیكی با نمایندگان صنایع بخش خصوصی، آموزش عالی و مؤسسات غیرانتفاعی داشته باشند و از نظرات آنها در ارایه گزارش ها و تحلیل های خود استفاده نمایند.
۲) حداكثر استفاده را از اطلاعاتی كه در بند قبل به دست آمده است در انجام چنین وظایفی بنمایند.
● گزارش های سالیانه
این كمیته باید گزارش های سالیانه اش را در مورد فعالیت های كمیته به رییس جمهور ارایه كند. هر گزارش باید موادی را كه رییس جمهور لازم دارد در برداشته باشد.
به دلیل اینكه مهم ترین و عمومی ترین تمرینات آینده نگری توسط « گروه ملی فناوری های كلید» انجام گرفته است، در این قسمت تنها به روشی كه این گروه برای تعیین « فناوری های كلیدی» به كار برده است می پردازیم.
مهم ترین و ابتدایی ترین بحث در این بخش این است كه اعضای این گروه چه كسانی هستند اعضای این گروه از مقامات عالیرتبهٔ‌ دولتی و اعضای برجستهٔ صنعت و دانشگاه هستند و توسط دبیر « ادارهٔ سیاست علم و فناوری» انتخاب و نصب می گردند.
«گروه ملی فناوری های كلیدی» طبق قانون آمریكا وظیفهٔ‌ تعیین فناوری های كلیدی را كه در واقع با دو معیار اساسی رونق اقتصادی و امنیت ملی سنجیده می شدند بر عهده داشت. (این گروه در ۳۱ دسامبر ۲۰۰۰ منحل شد)
۱) تشكیل « ان سی تی پی »
« ان سی تی پی » به دستور دبیر « ا اس تی پی » و با اعضایی كه وی انتخاب می كند تشكیل شده، اقدام به تعیین لیست فناوری های كلیدی می كند.
۲) تهیهٔ لیست كاندیدا
در مرحلهٔ‌ اول تعیین این گونه فناوری ها این گروه به تهیه یك لیست كاندیا اقدام می كند. این لیست كاندیدا شامل فناوری هایی است كه در هفت طبقه مشخص شده اند.
این طبقه بندی نگارش مجددی از طبقه بندی شش گانه ای است كه این گروه برای اولین بار در سال ۹۱ آن را ایجاد كرد. در این هفت طبقه یا هفت گروه فناوری، همهٔ فناوری هایی كه در تمرینات آینده نگری قبلی سازمان ها و گروه های مختلف (كه شامل « ان سی تی پی » هم می شود) كلیدی تشخصیص داده شده بودند، به تناسب موضوع وارد شده اند. این طبقه بندی براساس نوع مهارت ها یا مسایل موجود در هر فناوری انجام شد و براساس كاربردهای خاص آنها تنظیم نگردید.
۳) مشاوره
پس از تنظیم لیست كاندیدا این لیست برای اظهار نظر كارشناسی به « ان اس تی سی » فرستاده شد. در این مرحله تنها اعضای « ان اس تی سی » نبودند كه حق اظهار نظر در این زمینه را داشتند و هر سازمان یا مؤسسهٔ دولتی كه به نحوی در فعالیت های « ان اس تی سی» و كمیته های آن مشاركت داشت می توانست روی لیست نظر بدهد. مشاوره و اظهار نظر كارشناسان در این مرحله به دو نحو انجام می شد:
۴) اظهار نظر راجع به لیست
كارشناسان « ان اس تی سی » می توانستند در جاییكه لیست كاندیدا فاقد جزییات لازم یا زمینه ای از فناوری بود، آنرا پیشنهاد كرده و به لیست اضافه نماید.
۵) تعیین موقعیت جهانی آمریكا در هر فناوری
همچنین از كارشناسان « ان اس تی سی» خواسته شده بود تا موقعیت جهانی آمریكا را در هر زمینه از فناوری مشخص كرده، گرایش های پنج سال آیندهٔ‌ این موقعیت را نیز تعیین نمایند؛ به این معنی كه در این مدت موقعیت نسبی آمریكا نسبت به رقبای صنعتی اش چه تغییر نسبت به وضعیت فعلی خواهد داشت.
۶) گزینش فناوری های كلیدی
پس از اینكه نظرات كارشناسی بر لیست كاندیدا اعمال شد، گروه یا پانل « ان سی تی پی» به گزینش فناوری های حیاتی با دو معیار اصلی « رونق اقتصادی» و « امنیت ملی » به صورت زیر اقدام می نماید: (برای كلیدی شناخته شدن یك فناوری كافی است آن فناوری دارای یكی یا بیشتر از معیارهای زیر باشد)
● رونق اقتصادی
به صورت مستقیم به تحقق اهداف ملی علم و فناوری كه در تفاهم نامهٔ‌ اولویت های تحقیق و توسعهٔ‌ سال ۹۵ گنجانده شده بود كمك كند.
به طور محسوس برای ارتقا موقعیت رقابتی جهانی آمریكا برای یك یا تعدادی از صنایع آمریكایی مفید باشد.
سرعت پیشرفت آنها زیاد باشد.
فناوریهایی كه علیرغم نیاز شدید صنعت به دلیل خطر پذیری بالا و برگشت طولانی مدت سرمایه بخش خصوصی در آن سرمایه گذاری نمی كند و دولت بایستی در این امر پیشگام بوده و مقادیر زیادی از سرمایه گذاری در آن بخش را تقبل نماید.
از نظر اقتصادی اهمیت آنها اثبات شود: در كوتاه مدت با توجه به پیشرفت تدریجی و گام به گام و در بلند مدت با لحاظ كردن پیشرفت ها وجهش های علمی غیر منتظره
امنیت ملی برای تقویت یا پیشرفت جنگ افزارهای آینده به آنها نیاز فراوانی باشد.
در جهت افزایش امنیت ملی باشد
برای دستیابی به نیازهای دفاعی كشور آنطور كه در برنامه علم و فناوری دفاعی سال ۱۹۴ اشاره شده است، ضروری و لازم باشد.

نویسنده : فرزان نیك پور، هادی نیل فروشان، امین پورمحمدی
فهرست منابع
۱- ASTEC: Matching science and technology to future needs: an international perspective.
۲- Changes in the U.S. Approach to Technology Foresight and Critical Technology Assessmenthttp://www.nistep.go.jp/achiey/ftx/eng/mat۰۷۷e/html/mat۰۷۷۹e.html.
۳- U.s.code.title۴۲-the public health and welfare, chapter ۷۹ – science and technology policy, organization and priorities, subchapter ۱ – national science, engineering, and technology policy: http:// envirotext.eh.doe.gov/data/uscode/.
۴- National Critical Technologies Report March ۱۹۹۵.
۵- TECHNOLOGY FORESIGHT IN A RAPIDLY GLOBALIZING ECONOMY
Author: Ben R. Martin, SPRU- Science and Technology Policy Research, University of Sussex.
۶- “Statement of The Honorable John H. Gibbons, Director of Office of Science and Technology Policy before the Subcommittee on Veterans’ Affairs, HUD, and Independent Agencies Committee on Appropriations”: U.S. House of Representatives.
۷- FY ۲۰۰۱ Interagency Research and Development Priorities
www.ostp.gov/html/۹۹۶-۳-۲.html.
۸- Technology Foresight within the Context of Sustainable Development: UNIDO, International Center for Science and High Technology.
۹- U.S Technology Administration: Technology in the National Interest.
۱۰-Technology Foresight , PERSPECTIVES for European and international cooperation?
Table : Reports on Critical Technologies and National Foresight programmes. P.۶.
۱۱- Summary of national Foresight projects. P۱,۲.
۱۲-National Science and Technology Council, ۲۰۰۰ Annual Report.

منبع : سایت آینده نگاری ایران