یکشنبه, ۲۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 12 May, 2024
مجله ویستا


امام‌زاده عبداللّه ، روستای فارسجین ، قزوین


در روستای فارسجین كه در حدود 3 كیلومتر با ضیاء‌آباد فاصله دارد، بنای آجری جالبی وجود دارد كه حائز كمال اهمیت است. بنای امام‌زاده عبداللّه در وسط قبرستانی قرار دارد كه اطراف آن دیواری كوتاه با پوشش كاهگل كشیده‌اند.
بنای امام‌زاده عبداللّه شامل دو بخش جداگانه است : بخش اصلی بنا بقعه امام‌زاده است كه از خارج به یك هشت ضلعی شبیه است.
گنبد بنا كه گنبدی جالب توجه است، بر فراز پایه هشت‌ضلعی و در وسط آن ساخته شده است؛ به نحوی كه فاصله هر ضلع تا گنبد در حدود یك متر است. در قسمت استوانه‌ای شكل گنبد، چهار پنجره‌ مستطیل شكل در چهار طرف كار گذاشته شده است كه لبه زیرین آن‌ها هم‌كف بنا می‌باشد. در قسمت بالای استوانه مزبور و نرسیده به گنبد مخروطی، قطاربندی تزئینی جالبی در دو ردیف صورت پذیرفته كه جلوه خاصی به مجموعه خوش‌تركیب گنبد بخشیده است.
نقشه داخل بنا به شكل هشت‌ضلعی است و بر روی هر یك از ضلع‌های داخلی آن، یك طاق‌نمای توگود با قوس‌های تیزه‌دار زده شده است. به كمك جرز حدفاصل طاق‌نماها و فضای میان قسمت بالای قوس‌های مزبور، كاربندی لازم فراهم آمده است و در نتیجه، موجبات تبدیل طرح هشت ضلعی به دایره و ایجاد یك دایره به ارتفاع 30 سانتی‌متر فراهم شده است.
در حال حاضر، تمام فضای داخل بقعه در زیر لایه‌ای از گچ سفید قرار دارد؛ ولی به احتمال فراوان، با توجه به نوع تزئینات برجسته و فرو رفته سقف، داخل بنا دارای تزئینات نقاشی و دیوارنگاره‌هایی بوده است؛ چنان‌كه در حال حاضر،‌ با فرو ریختن كمی از گچ‌كاری سقف رواق امام‌زاده، نمونه مختصری از تزئینات نقاشی آن، كه طرح‌های اسلیمی و گل‌وبوته با رنگ سیاه یا قهوه‌ای است، نمایان شده است.
با توجه به تمام جنبه‌ها و به‌خصوص نحوه آجرچینی بنا،‌ بنای امام‌زاده عبداللّه را می‌توان از آثار قرن ششم هجری قمری به شمار آورد. گنبد مزبور تنها گنبد مخروطی‌شكل از قرن ششم هجری قمری است كه هم‌چنان پابرجاست.