تنظیم روابط فرزندان

● چگونه کودکمان را برای ورود فرزند دوم آماده کنیم؟
ورود نوزاد جدید با تغییرات اساسی در کل خانواده همراه است. کودکان برای ورود خواهر یا برادر کوچک هیجان‌زده هستند. گاهی با نوزاد جدید با محبت و گاهی با خشم و حسادت برخورد می‌کنند. آماده‌کردن کودک برای ورود نوزاد جدید موجب شکل‌گیری روابط مناسب میان آنان می‌شود. در این مقاله به راهکارهایی برای رفتار مناسب با فرزند اول در این مواقع می‌پردازیم....
کودکان برای سازگارشدن با شرایط جدید نیاز به فرصت دارند و برای آنها شریک‌شدن با فرد دیگری در کسب توجه و محبت از سوی والدین دشوار است. رابطه کودک با والدین به دلیل ورود خواهر یا برادر جدید تغییر خواهد کرد و شاید در این هنگام کودک نسبت به نوزاد احساس رنجش کنند. آنها شاید به دلیل کم‌شدن توجه احساس کند والدین دیگر آنها را دوست ندارند و در این هنگام شروع رفتارهای بچگانه چون مکیدن شست، با شیشه شیرخوردن و درخواست برای غذا در دهان گذاشتن مشاهده می‌شود. این رفتارها نشانگر تمایل کودک برای کسب توجه والدین است و دادن توجه اضافی در این موارد موجب تشویق رفتارهای بچگانه و تداوم آنها خواهد شد. اگر رفتارهای مطلوب کودک مورد توجه و تشویق قرار نگیرد او با انجام رفتار نامطلوب جلب توجه می‌کند و در این هنگام توجه اضافی مانند تعریف بی‌مورد کردن، دلیل آوردن، جر و بحث کردن و توجیه کردن موجب تکرار رفتارهای بچگانه در کودک خواهد شد. از توجه کردن به رفتارهای بچگانه کودک جدا خودداری کنید.
کودکان را باید برای تغییرات اساسی در خانواده آماده کرد. با کودک صحبت کنید. سه تا چهار ماه پیش از ورود نوزاد جدید آماده‌سازی کودک را شروع کنید. اگر کودک در سنین پیش‌دبستانی و یا دبستانی است زودتر شروع کنید. به کودک نگویید برای او یک دوست و یا هم‌بازی می‌آورید زیرا کودک از خوابیدن طولانی‌مدت نوزاد و یا ناتوانی شیرخوار در بازی‌کردن با او ناراحت می‌شود.
● با کودک درباره نوزاد صحبت کنید
فرزند شما به دیدن عکس‌ها و شنیدن داستان‌های مربوط به دوران نوزادی‌اش علاقه‌مند است. شیرخوار دوست و یا فامیل‌تان را به کودک نشان داده و یا درباره خانواده‌ای که منتظر نوزاد جدید هستند برای او داستان بگویید. با توجه به سن کودک درباره تولد کودک و جنسیت برای او توضیح داده و در صورتی که نمی‌دانید که به کودک چه پاسخی دهید، جواب ندادن خیلی بهتر از ارایه توضیحات نادرست به کودک است.
● کودک را با خود همراه کنید
اجازه دهید که کودک حرکات جنین را داخل شکم‌تان احساس کند. از همکاری کردن کودک در آماده‌کردن اتاق نوزاد تشکر کنید. با همدیگر برای نوزاد جدید هدیه بخرید. می‌توانید از طرف نوزاد جدید نیز برای کودک بزرگ‌تر هدیه بخرید.
● تغییرات را به تدریج ایجاد کنید
پیش از ورود نوزاد جدید تغییرات لازم را انجام دهید زیرا این کار برای کودک فرصت سازگارشدن با شرایط جدید را ایجاد می‌کند. اتاق خواب کودک را جدا کنید و به جای تخت‌خواب بچه‌گانه از تخت‌خواب بزرگ استفاده کنید. به کودک نگویید علت تغییرات ورود نوزاد جدید است بلکه به او بگویید «تو بزرگ‌تر شده‌ای و باید مانند دختر و یا پسر بزرگ در اتاق خواب مخصوص خود بخوابی.» از ایجاد تغییرات اساسی در بدو ورود نوزاد جدید خودداری کنید.
● مراقبت از نوزاد را به کودک بیاموزید
به کودک بگویید نوزاد چه وقت به دنیا خواهد آمد و در هنگام حضور نداشتن شما در خانه چه کسی از او مراقبت خواهد کرد. هنگام خروج از خانه و رفتن به بیمارستان از کودک خداحافظی کرده و او را از برگشت دوباره‌تان مطمئن سازید. اگر در شرایط نامناسب هستید و یا کودک در خواب است از قبل یک یادداشت برای او تهیه کنید. یا به نزدیکان بگویید یادداشت را برای کودک بخواند. درباره احساس خود در یادداشت برای کودک‌تان بنویسید.
● حوادث آتی را حدس بزنید و متناسب با آن رفتار کنید
به کودک‌تان اجازه دهید که نوزاد جدید را ملاقات کند زیرا این امر موجب کاهش احساس نگرانی او درباره سلامت مادر خواهد شد. پیش از آمدن کودک به بیمارستان به او مدت ملاقات و زمان برگشتن به خانه را بگویید. با گرفتن یک جشن تولد کوچک ورود خواهر یا برادر جدید را جشن بگیرید. گاهی اوقات کودکان هنگام ملاقات مادر ساکت و نگران هستند و یا تمایلی به در آغوش گرفتن مادر و یا حتی بوسیدن او ندارند. خود را برای واکنش‌های کودک آماده کرده و آنها را بپذیرید.
● کودک را در انجام فعالیت‌های مربوط به نوزاد شرکت دهید
کودک را در فعالیت‌های مربوط به نوزاد شرکت دهید تا کودک احساس طردشدن نکند. رفتارهای مناسب کودک را تشویق کنید. برای مثال «از اینکه در عوض‌کردن لباس کوچولو به من کمک کردی متشکرم. تو خیلی خوب کمک می‌کنی». اگر کودک تمایل به کمک‌کردن به شما را نداشت او را مجبور نکنید. درباره نوزاد با کودک صحبت کنید و به او چگونه بغل‌کردن نوزاد را آموزش دهید. بیشتر اسم نوزاد را بیان کنید تا کودک او را به عنوان یک فرد و نه یک شیء یا اسباب‌بازی بپذیرد. زمانی که خانواده و بستگان شما نوزاد جدید را ملاقات می‌کنند به آنها توجه کردن به کودک‌تان را گوشزد کنید.
۱۰ توصیه آخر
۱) برنامه‌های روزانه کودک را طبق روال گذشته ادامه دهید
۲) به کودک اهمیت دهید تا احساس احترام به خود در او شکل گیرد
۳) کودک را برای به آرامی رفتارکردنش با نوزاد تشویق کنید
۴) برای زمان تغذیه نوزاد برنامه‌ریزی کنید
۵) احساس کودک را درک کنید
۶) در هنگام آرام‌ بودن کودک او را تشویق کنید
۷) در رفتارهایتان باثبات باشید
۸) بعضی از رفتارهای نامناسب کودک را نادیده بگیرید
۹) زمانی که بدرفتاری‌های جدی می‌بینید، سریع عکس‌العمل نشان دهید
۱۰) از روش نادیده‌گرفتن برای بعضی از رفتارهای نامناسب استفاده کنید.

منبع : روزنامه سلامت