پرورش سیب زمینی

سیب زمینی Pomme De Terre ، گیاهیست كه از نظر قسمت خوراكی آن كه غده های زیرزمینی گیاه بوده مملو از نشاسته است ، گیاهی دوساله و از نظر بوته و یا ساقه هوائی گیاهی یكساله محسوب می گردد .
محل اصلی و اولیه این گیاه قسمت هایی از آمریكای جنوبی بوده و از آن نقاط به گوشه و كنار جهان منتقل گردیده است .
سیب زمینی Pomme De Terre، به دلیل دارابودن نشاسته فراوان مصرف فوق العاده و روز افزونی دارد .
غده های زیر زمینی این گیاه را به صورت پخته در غذاها استفاده میكنند .
انواع مختلفی از سیب زمینی Pomme De Terre وجود دارد كه به مصارف مختلف میرسند . لكن در این بحث صرفا انواعی كه به مصرف خوراك انسان می رسند مورد توجه می باشد .
قسمت خوراكی این گیاه عبارتست از قسمت هایی از ساقه های زیر زمینی آن كه اصطلاحا سیب زمینی نامیده می شود .
● آب و هوا و خاك :
این گیاه اصولا محصول نواحی معتدل نسبتا مرطوب می باشد .
رطوبت هوا و خاك ، بخصوص در زمان گل كردن گیاه كه همزمان با ایجاد غده ها می باشد در ازدیاد محصول موثر خواهد بود . این گیاه را نباید در زمین های سست شنی كاشت .
زمین های شنی رُسی مرطوب با رطوبت متوسط و كود كافی بهترین خاك برای كشت سیب زمینی Pomme De Terre می باشند .
به منظور كشت سیب زمینی Pomme De Terre ، از غده های این گیاه استفاده می كنند .
ولی اگر بخواهند انواع جدیدی ازاین گیاه بدست آورند به كشت بذر میپردازند .
لازم است توجه شود كه برای كشت سیب زمینی Pomme De Terre ، در مناطق سردسیر از غده های محلی آن منطقه استفاده شود وهمچنین برای كشت در مناطقگرمسیر از غده های همان منطقه استفاده گردد .
زیرا غده های محصول منطقه گرمسیری به مقدار زیاد قوه نامیه خود را از دست می دهند .
● روش كاشت :
برای كشت این گیاه ، ابتداء زمین را شخم می زنند و از كلوخ و سنگ پاك می كنند ( زمین هایی كه دارای رُسِ زیاد باشند و یا رطوبت فوق العاده داشته باشند ، برای كشت سیب زمینی مناسب نخواهند بود ) .
وجین كردن زمین در طول رشد گیاه و خارج كردن علف های هرز از كنار بوته ها در برداشت محصول خوب اثر مستقیم خواهد داشت .
با توجه به شرایط زمین محل كشت بایستی كود لازم به خاك داده شود و خصوصا كود ازت یكی از كودهای مورد نیاز سیب زمینی Pomme De Terre می باشد .
كودهای دیگر مورد مصرف در كشت این گیاه عبارتند از : پتاس و فسفر كه مصرف آنها برای تقویت و رشد غده ها ضرورت دارد .
در زمین هائی كه قبلا مورد كشت قرار نگرفته و میزان مواد غذائی آن مواد موجود طبیعی آن می باشد ، اگر بخواهند این گیاه را بكارند لازم است به میزان ۱۵۰ كیلوگرم ازت و ۱۰۰ كیلوگرم فسفات و ۱۳۰ كیلو گرم پتاس در هكتار كود به زمین داده شود .
زمان مصرف كودها بترتیب كودهای فسفره و پتاسه را باید قبل از كاشت در بهار و كودهای ازتی را به عنوان كود سَرَك و در زمان به گل رفتن گیاه به زمین داد .
زمان كاشت این گیاه بستگی مستقیم به شرایط آب و هوای محل دارد .
برای بدست آوردن سیب زمینی Pomme De Terre زودرس علاوه بر زمان كاشت انتخاب نوع معینی از این غده ها ضرورت خواهد داشت .
در ایران كشت سیب زمینی Pomme De Terre در مناطق جنوبی از اواسط بهمن ماه تا اواخر اسفند ماه و در مناطق معتدل شمالی مانند : اطراف شهرستان قزوین ، كرج ، دماوند ، منطقه آذربایجان ، و شمال خراسان از اوایل فروردین ماه پس ازسپری شدن خطر سرمای بهاره شروع و تا اواخر فروردین ماه انجام خواهد گرفت .
برای كاشت سیب زمینی Pomme De Terre ، همانطور كه قبلا گفته شد از غده های متوسط و سالم استفاده می شود .
در صورتی كه سیب ها ( غده ها ) درشت باشند به منظور صرفه جویی هریك از سیب ها را به دو یا چند قسمت تقسیم نموده به ترتیبی كه هر قسمت دارای چند جوانه ( چشمه ) سالم باشند و می كارند .
مسلما در صورتی كه سیب ها در انبار جوانه بزنند پس از كاشت سریع تر رشد می كنند .
غده های( سیب های ) آماده شده برای كاشت را به فاصله ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر از یكدیگر روی ردیف هایی كه فاصله آنها از یكدیگر ۵۰ تا ۷۰ سانتیمتر باشد زیر خاك می كنند .
( سیب هائی را كه به چند قسمت تقسیم كرده اند قبل از كاشت بایستی در محلی سایه روی زمین پهن كرد تا قسمت بریده شده از یك لایه پوشش حفاظتی پوشیده شود و یا آن كه وسیله خاكسترو خاكه زغال آن قسمت ها را پوشش داد )
پس از كاشت و زمانی كه جوانه ها از خاك خارج شدند و شروع به رشد نمودند پای بوته ها را خاك می دهند كه موجب ازدیاد محصول گردد .
برای هر ۱۰۰ متر مربع زمین ۱۵ تا ۲۰ كیلو گرم سیب زمینی Pomme De Terre كفایت می كند .
قبل از كاشت این گیاه ، زمین را آبیاری می كنند و زمانی كه زمین خیس شد و اصطلاحا گاورو گردید ، سیب زمینی Pomme De Terre ها را می كارند و نوبت دوم آبیاری به دو هفته بعد موكول می گردد .
بطور كلی مزرعه سیب زمینی Pomme De Terre را تا زمان گل دادن بوته ها هفته ای یك نوبت آبیاری می كنند و پس از به گل نشستن گیاه آبیاری را كم می كنند .
حد اكثر برداشت محصول در هكتار ۲۵۰۰۰ كیلوگرم می باشد .
برداشت سیب زمینی Pomme De Terre ، بایستی پس از آن كه كاملا برگ ها خشك شدند و ساقه ها زرد گردیدند انجام گیرد .

نوشته : مهندس منوچهر كارگر
برگرفته از كتاب : سبزیكاری در خانه و آپارتمان

منبع : سایت گل و گیاه