دندان ترک‌ ‌خورده

وقتی در حال گاز زدن میوه یا آجیل‌ و.. ‌هستید، ناگهان احساس درد تیزی به شما دست می‌دهد كه خیلی سریع هم از بین می‌رود و خوب می‌شود و به همین دلیل شما آن را فراموش می‌كنید. اگر چنین تجربه‌ای داشته‌اید، احتمالا یكی از دندان‌های شما ترك خورده است.
● چرا دندان ترك می‌خورد؟
▪ علل متفاوتی برای ترك خوردن دندان وجود دارد:
ـ جویدن اشیا یا مواد خوراكی سختی مثل آجیل، یخ یا آب‌ ‌نبات.
ـ تصادف و ضربات وارد شده به صورت.
ـ پخش شدن و توزیع نامناسب فشار جویدن روی دندان‌ها به علت اختلالات فك و صورت.
ـ فشار و ضربه به دندان‌ها .
ـ مواجهه مینای دندان با حرارت بیش از حد بالا یا پایین ( خوردن غذاهای داغ یا نوشیدن‌ ‌‌آب‌یخ.)
ـ شكننده شدن دندان‌ها به‌دنبال انجام برخی اقدامات دندانپزشكی مثل روت‌كانال.
● به آقا یا خانم دكتر چه باید گفت؟
بسیار سخت و حتی گاه برایتان غیرممكن است به پزشك خود بفهمانید كدام دندان شما درد می‌كند. گاهی حتی نمی‌توان مشخص كرد منشا درد دندان‌های بالایی است یا پایینی. این ترك‌ها معمولا به‌صورت یك خط بسیار ظریف و باریك مویی شكل هستند و به‌طور عمودی طول دندان را طی می‌كنند. گاهی هم آنقدر ظریف هستند كه با چشم عادی دیده نمی‌شوند و حتی عكس‌های رادیوگرافی هم قادر به تشخیص آنها نیست.
به هر حال می‌توانید به دندانپزشك خود كمك كنید. اگر به وی بگویید كدام دندان‌درد می‌كند كه بسیار عالی است و اگر حداقل مشخص كنید چه زمانی و حوالی كدام منطقه از دهانتان درد دارید، باز هم وی را در تشخیص دندان ترك خورده یاری خواهید داد. حتما به پزشكتان بگویید در صورت مواجهه با گرما، سرما یا مصرف غذاهای شیرین، شور یا چسبناك، حدودا كدام منطقه از دندان‌های شما درد می‌گیرد.
● چرا ترك‌های دندان درد می‌گیرند؟
فشاری كه هنگام جویدن یا گاز زدن به دندان وارد می‌آید، باعث باز شدن لبه‌های ترك از همدیگر خواهد شد. وقتی دهانتان را باز می‌كنید و عمل جویدن یا گاز زدن متوقف می‌شود، فشاری كه موجب باز شدن لبه‌های ترك از یكدیگر شده بود، از بین می‌رود و دو طرف ترك به یكدیگر برخورد می‌كنند و همین برخورد موجب احساس درد تیزی خواهد شد.
حتی در مواردی كه ترك دندان بسیار كوچك و میكروسكوپی است، باز شدن ترك ممكن است به تحریك عصب دندان منجر شود. عصب دندان بافت نرم حاوی اعصاب و عروق خونی دندان است. اگر ترك دندان منجر به تحریك عصب شود، ممكن است دندان نسبت به درد حساس شود. این حساسیت به صورت احساس درد در مواجهه با گرما یا سرمای بیش از معمول است. اگر بیماری و تخریب عصب به دنبال ترك خوردن دندان ایجاد شود، ممكن است برای باقی نگه داشتن دندان، انجام درمان روت‌كانال (برداشتن اعصاب و عروق تغذیه كننده دندان) ضرورت پیدا كند.
● درمان
نحوه درمان بسته به محل و اندازه ترك بسیار متفاوت است و می‌تواند از ترمیم‌های بسیار ساده تا روت‌كانال متغیر باشد. دندانی كه به شدت ترك خورده، حتی گاهی باید كشیده شود. این موضوع را كه برای درمان شما كدام روش مناسب‌تر است، دندانپزشك شما بهتر از هر كس دیگری تعیین می‌كند. پس این كار را به وی محول كنید.
به هر حال ترك‌های بسیار ریز و ظریف شایع بوده، به كرات در دندان‌ها مشاهده می‌شوند. پیگیری وضعیت این دندان‌ها بسیار مهم است و حتما ‌باید در فواصل منظم به دندانپزشك مراجعه كرد و وضعیت آنها را مورد بررسی و پیگیری قرار داد. این پیگیری و كنترل منظم موجب می‌شود كه دندانپزشك در صورت بروز هرگونه مشكلی در دندان مزبور، آن را به سرعت و در مراحل اولیه تشخیص دهد و با مناسب‌ترین درمان ممكن، از پیشرفت آن جلوگیری كند.

دكتر علی غلا‌مرضا نژاد

منبع : روزنامه سلامت