سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
مجله ویستا
اسلام و شوخی های بجا و نابجا
در متون دینی و روایی، با برخورد به ظاهر متفاوت پیشوایان معصوم با مقوله مزاح مواجه می شویم. آن بزرگواران گاهی مزاح و شوخی را ستوده و به آن دستور داده اند و گاهی نکوهش کرده و مردم را از آن بازداشته اند. در جایی که خود مزاح کرده اند و موجبات شادی اشخاصی را فراهم آورده اند و در جایی مؤمنان را از پیامدهای و بازتاب های منفی آن بر حذر داشته اند.
● ستایش مزاح
رسول الله (ص): «المؤمنُ دعِبٌ لعِبٌ والمنافِقُ قطِبٌ غَضبٌ.» (تحف العقول، ص ۴۹). : «مؤمن شوخ و شنگ است و منافق ترشرو و خشمگین.».
امام صادق(ع): «ما مِن مُؤمنٍ الا و فیه دَعابَه، [قال الراوی:] قلتُ و ما الدِّعابهُٔ؟ قال المزاحُ.» (کافی، ج ۲، ص ۶۶۳).
"هیچ مؤمنی نیست جز اینکه در او دعابه هست راوی گفت: عرض کردم دعابه چیست؟ فرمود: شوخی.»
پیرزنی نزد پیامبر(ص) آمد حضرت به او فرمود: پیر به بهشت نمی رود. پیرزن گریست. حضرت فرمود: در آن روز تو پیر نخواهی بود. زیرا خدای متعال می فرماید: «ما آنان را پدید آورده ایم پدید آوردنی و ایشان را دوشیزه گردانیده ایم!» (واقعه: ۳۵-۳۶)
● نکوهش مزاح
امام علی(ع): «هر چیزی را بذری است و بذر دشمنی شوخی است.» (غرر الحکم، ص ۷۳۱۶)
امام علی(ع): «هیچ انسانی (مردی) شوخی نکرد، مگر اینکه پاره ای از خرد خود را دور انداخت.» (نهج البلاغه)
رسول خدا(ص): «ای علی شوخی مکن که اوج و احترامت از بین می رود.» (مکارم الاخلاق)
از بررسی این دو گروه از روایات روشن می شود که اسلام دین شادی و نشاط است، اما شادی آمیخته با فساد را تجویز نمی کند. اسلام هیچ گاه، به بهانه مزاح و شادی، سبک سری و هرزگی و توهین را روا نمی دارد. برخی از مواردی که طبق نظر اسلام به عنوان خط قرمز و موارد ممنوع در شوخی عنوان شده به این شرح است:
۱) زیاده روی در شوخی. طبق روایات اسلامی، کسی که در شوخی زیاده روی کند وقار و هیبتش را از دست می دهد. به فرموده علی(ع)، هر کس شوخی او بسیار شود بی خرد، نادان و فرومایه می شود.
۲) شوخی در امور دینی، شوخی هایی که دستمایه آنها امور دینی، حکمی از احکام الهی، فرشته ای از فرشتگان الهی، وجود و رفتارهای انبیا و اولیای الهی کلام خدا و معصومین(ع) قرار بگرید نشان از جسارت متکلم در افتادن در حرام است، زیرا بنا به نظر فقها این نوع شوخی حرام است و باید ترک شود.
۳) شوخی با محتوای غیراخلاقی، چگونه ممکن است دینی که داعیه دار اخلاق و شأن و منزلت انسانی است به شوخی هایی با محتوای غیراخلاقی و امور جنسی رضایت دهد؟ این نوع شوخی ها همان هایی است که بنابراین روایات نور ایمان را از دل می برد و باعث بی آبرو شدن گوینده می شود.
۴) شوخی برای تمسخر افراد و اقوام. «ای کسانی که ایمان آورده اید، نباید قومی قوم دیگر را ریشخند کند، شاید آنها از اینها بدتر باشند و نباید زنانی زنان (دیگر) را «ریشخند کنند"، شاید آنها از اینها بهتر باشند و از یکدیگر عیب مگیرید و به همدیگر لقب های زشت ندهید، چه ناپسندیده است نام زشت پس از ایمان! و هر که توبه نکرد آنان خود ستمکارند.» (حجرات: ۱۱)
● نتیجه آنکه:
در یک تقسیم بندی، می توان گفت شوخی و مزاح بر دو گونه است: شوخیهای بجا و شوخیهای نابجا
شوخیهایی مفسده انگیز، گناه آلود، تمسخرآمیز، غیراخلاقی و ... مصادیقی برای مزاحهای نابجا هستند و شوخیهایی سالم که ائمه و اولیاء دین نیز بدان توصیه و مبادرت داشتند مصداقی برای شوخیهای سالم و بجا می باشند. بنابراین تنها شوخیهای سالم و بجاست که مورد تایید و سفارش دین اسلام است و بس.
بالای صفحه آخرین نظرات کاربران
منبع : تبیان
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور سقوط بالگرد رئیسی سیدابراهیم رئیسی شهادت ایران سقوط بالگرد بالگرد حسین امیرعبداللهیان دولت سیزدهم شهادت رئیسی شهادت سید ابراهیم رئیسی
امتحانات تعطیلی مدارس هواشناسی تهران پلیس هلال احمر سیل قوه قضاییه شهرداری تهران مشهد سیل مشهد بارش باران
شهادت رئیس جمهور یارانه چین بورس قیمت خودرو قیمت دلار خودرو دلار بازار خودرو قیمت طلا حقوق بازنشستگان ایران خودرو
شهید رئیسی لیلا حاتمی ابراهیم حاتمی کیا تلویزیون سینما هنرمندان سینمای ایران شعر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی زری خوشکام نمایشگاه کتاب رسانه ملی
قرآن تجهیزات پزشکی
رژیم صهیونیستی ترکیه آمریکا روسیه اسرائیل لبنان غزه فلسطین جنگ غزه حماس اوکراین ولادیمیر پوتین
فوتبال پرسپولیس استقلال لیگ برتر لیگ برتر ایران باشگاه پرسپولیس لیگ برتر انگلیس فدراسیون فوتبال منچسترسیتی تراکتور بازی بارسلونا
هوش مصنوعی سامسونگ تبلیغات اپل موبایل نمایشگاه ایران هلث هواپیما اینترنت
سلامت رژیم غذایی مغز مردان خواب آلزایمر زیبایی استرس کاهش وزن افسردگی