پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

اردوغان اجبار سیاسی نه دلال سیاسی


اردوغان اجبار سیاسی نه دلال سیاسی
رجب طیب اردوغان نخست وزیر اسلامگرای ترکیه از حزب اعتدال توسعه چندی است که قدم در راه میانجیگری بین سوریه واسرائیل گذاشته سعی در نزدیک کردن مواضع سیاسی آن دو دولت را داردتا بلکه از این طریق سوریه را راضی به صلح با اسرائیل نماید .صلحی که درراستای روند به اصطلاح صلح خاورمیانه است .صلحی که به زعم تحلیل گران و کارشناسان مسائل سیاسی در ردیف بازی برد---باخت در راوبط بین الملل جای می گیرد.برد برای دولت غاصب صهیونیستی وباخت برای دولت عربی سوریه .چرا که در این بازی سوریه چیزی را کسب می کند که متعلق به خود بوده و توسط دولت اسرائیل غصب شده است.اما برد برای اسرائیل از آن روی که تضمین کننده امنیت برای آن دولت هم در کوتاه مدت وهم بلند مدت است.کوتاه مدت از این بابت که با تک تک دولت های عربی واسلامی بطور خزنده وارد صلح شدن است .چنان که با مصر –اردن – خودگردان فلسطین وتا حدودی قطر در خلیج فارس به این مهم دست یافته است و بلند مدت از آن بابت که با تههیج افکار اعراب آنها را نیز به صلح با خود وادار نمایدودر یک عمل انجام شده قرار دهد.
البته صهیونیست ها اعلام کرده اند در ازای صلح با سوریه حاضر به باز پس دادن بلندی های جولان به سوریه هستند وآن را دلیلی برای اثبات حسن نیت خود تلقی کرده اند.هرچند که تعدادی از استراتژیستهای آن رژیم به آن اشکال وارد کرده آنرا زیر سوال برده اند و معتقدند بازگرداندن بلندی های جولان به زیان اسرائیل بوده باعث می گرددتا حکومت ایران در آن حدود استقرار یافته امنیت اسرائیل را به مخاطره بیندازدو از این روی است که با آن از در مخالفت در آمده اند .
اما به هر حال آنچه که مشخص است این موضوع به روند توافقات آنا پولیس در مریلند آمریکا باز می گردد.توافقاتی که در طی آن این اقدامات می بایست صورت بگیرد .
اما گذشته از این که این موضوع به روند به اصطلاح صلح خاورمیانه ای آناپولیس در پائیز سال گذشته مربوط است یا خیر موضوع دیگری است ودلالی اردوغان موضوع دیگر .چرا که آنچه که از شواهد وقرائن پیداست رجب طیب اردوغان نخست وزیر وعبدالله گل رئیس جمهور اسلامگرای ترکیه علی رغم میل وخواسته خود به چنین اقدامی دست زده اند .چرا که اگر کمی به اوضاع سیاسی واجتماعی ترکیه دقت کنیم متوجه مسائلی خواهیم شد که نشان دهنده چرایی این عمل اسلامگرایان است.
این موضوع از آنجا نشات می گیرد که طی چندین هفته گذشته احزاب لائیک ترکیه در اقدامی کاملا ناشیانه بر علیه حزب اسلام گرای اعتدال وتوسعه در دادگاه قانون اساسی آن کشور اقامه دعوا کرده در طرح دعوای خود بیان کرده اند حزب اعتدال وتوسعه از اصول وقواعد لائیتسه که از اصول اساسی کشور ترکیه است عدول کرده وبا آن مخالفت کرده اند .واین حزب با بی توجهی به اصول لائیتیسه در ترکیه اقداماتی را انجام داده که با اصول قانون اساسی لائیک آن کشور همخوانی ندارد.
لائیک ها در تایید ادعایشان عنوان کرده اند .یکی از این مخالفت ها .لغو ممنوعیت ورود دانشجویان محجبه به دانشگاههای آن کشور است .این مورد از دیداحزاب لائیک در ترکیه اقدام بر علیه قانون اساسی تلقی شده واز این رو خواستار انحلال ان حزب شده اند .از سوی دیگر نظامیان در کشور ترکیه که در راستای اهداف لائیک در آن کشور قدم بر می دارند وخود را وارث نظام لائیک بر جای مانده از دوران آتا تورک می دانندهمچون تیغه شمشیری هستند که در دستان احزاب لائیک ترکیه قرار داشته از آن به عنوان "اهرم فشار "بر علیه احزاب اصولگرا استفاده می کنند.البته گفتنی است که این وضعیت از دیدگاه اتحادیه اروپا واستاندارهای ملحوظ نظر آن برای الحاق ترکیه به اتحادیه اروپایی مغایرت داشته باعث شده تا به روند الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا لطمه شدیدی واردگرددومانعی جدی بر سر راه پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا محسوب گردد.اتحادیه ای که سالهاست با پیوستن ترکیه به خود مخالفت کرده بدون توجه به این که ترکیه عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی "ناتو"است ومهمترین پایگاه آن سازمان پایگاه "اینجرلیک"در آن کشور قرار داردباز هم با پیوستن ترکیه به آن اتحادیه مخالفت می کنند .از جمله کشور های عضواتحادیه اروپاکه با الحاق ترکیه به خود سرسختانه مخالفت می کنندمی توان به آلمان و فرانسه اشاره کرد.جالب این است که از جمله دلایل مخالفت خود را برای پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا عدم وجود ازادی سیاسی و عدم رعایت حقوق بشر در ان کشور ذکرکرده اند .
اما نظامیان و احزاب لائیک در ترکیه بدون توجه به فاکتورها و استاندارهای مورد در خواست اتحادیه اروپابرای الحاق ترکیه به اتحادیه مذکوربر افکار ارتجاعی خود پای فشرده تنها بر رعایت اصول لائیتیسه در آن کشور اصرار دارند.
پس آنچه که مسلم است حزب اسلامگرای اعتدال و توسعه راهی ندارد جز این که به اقداماتی علی رغم خواست ومیل خویش دست بزند.اقداماتی که یکی از آن دست دلالی سیاسی اردوغان است.زیرا دولت اسلامگرای ترکیه با این کار سعی در توجه دادن دولتمردان امریکا نسبت به خود را داشته تا بلکه از این طریق امریکا را وادارد تا نظامیان و احزاب لائیک را به عقب رانده .حمایتی هر چند کوچک از ایشان بعمل آورند.چرا که این حزب اسلامگرا با این ذهنیت آشناست که در کشور ترکیه این امکان وجود داردکه نظامیان بر علیه احزاب اسلاگرا دست به کودتایی هر چند "نرم"یا "سخت"زده آنان را از عرصه سیاسی کشور حذف نمایند.چرا که سابق بر این .این مورددرباره حزب اسلامگرای "فضیلت "به رهبری "نجم الدین اربکان " بوقوع پیوسته باعث انحلال آن حزب اسلامی شده بود .از این روست که دولت اسلامگرای رجب طیب اردوغان دست به اقداماتی زده تا شاید از این کار پیشگیری کرده مانع انحلال آن حزب گردند تا بلکه در عرصه سیاسی کشور باقی بمانند.
از آنجاست که اردوغان در نقش یک دلال سیاسی ظاهرشده سعی در سوق دادن افکار نظامیان و احزاب لائیک ترکیه از داخل به خارج از مرزها را داشته تا بلکه از این طریق زمانی پیداکنند تا چاره ای برای مقابله با نظامیان و لائیکها بیابند.
نویسنده: مسعود محمودیان
منبع : باشگاه تحلیل‌گران جوان آریا