جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

۱۰ ژانویه ۱۹۷۹ ـ پیام دولت کارتر به شاه: به مصلحت است ایران را ترک کنید


آژانسهای خبری نهم و دهم ژانویه ۱۹۷۹ از واشنگتن از قول مقامات دولت جیمی کارتر رئیس جمهور وقت از حزب دمکرات گزارش کرده بودند که دولت آمریکا از طریق «ویلیام سولیوان» سفیر این کشور در تهران به شاه پیام داده است که به مصلحت است ایران را ترک گوید. اسوشیتدپرس این اقدام را نشانه تغییر در سیاست آمریکا نسبت به شاه دانسته و یونایتدپرس که منبع خبر خود را «دیوید نیوسام» معاون وزارت امور خارجه آمریکا ذکر کرده بود نوشته بودکه اگر شاه برود بعید است که بتواند بازگردد و اضافه کرده بود که با رفتن شاه، بختیار نخست وزیر تازه شانس بهتری برای کنترل اوضاع خواهد داشت!. آژانس فرانس پرس در این زمینه چنین نوشته بود: به نظر مقامات تصمیم گیرنده آمریکایی، ادامه حضور شاه در ایران مانع برقراری آرامش در این کشور خواهد بود و لذا بهتر است که ایران را ترک گوید.
سپهبد ربیعی آخرین فرمانده نیروی هوایی در نظام سابق درجریان محاکمه اش در دادگاه انقلاب در آن زمینه گفته بود: آمریکایی ها دم شاه را همانند یک موش مرده گرفتند و از کشور بیرون انداختند!. ربیعی با اینکه اواخر کار، از مخالفت خود با انقلابیون کاسته بود به حکم قاضی شرع دادگاه انقلاب اعدام شد.
اسناد از طبقه بندی خارج شده نشان می دهد که دولت کارتر تا آخرین هفته حکومت بختیار باورنداشت که روحانیون شیعه برندگان واقعی انقلاب ایران خواهند بود. دولت کارتر تلاش داشت و امیدوار بود که ملّیون (هواداران مصدق) قدرت را به دست گیرند و سلطنت در ایران به صورت کشورهای پادشاهی اروپا درآید. در آن زمان میان سایرس وانس وزیر امور خارجه وقت و برزینسکی مشاور ویژه کارتر (توتور= آموزگارخصوصی دروس علوم سیاسی کارتر) بر سر مسائل ایران و اینکه چه گروهی بهتر است در این کشور برسرکارآید اختلاف نظر بود. سران مسکو هم که از انقلاب ایران حمایت می کردند چشم به پیروزی کمونیست ها داشتند که در زمره انقلابیون بودند. در آن زمان چند گروه چپگرای ایرانی از جمله سه جناح کمونیستی در انقلاب شرکت داشتند که اواخر روز پیروزی انقلاب فرستنده های رادیو تلویزیون به دست آنها افتاده بود.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز