از قطب‌ آبی به قطب قرمز

هنوز هم پس از سپری شدن ۸ هفته از صدرنشینی بلامنازع پرسپولیس، واکنش بسیاری از اهالی فوتبال ایران به سرمربی ۴۳ ساله از فرنگ بازگشته سرخ‌های پایتخت، حاکی از دست‌کم‌ گرفتن اوست.
پیشکسوتان فوتبالفارسی افشین قطبی را به سان کودکی ساده نگاه می‌کنند که هنوز سرد و گرم دربی پایتخت را نچشیده،‌ غافل از اینکه او یک مربی کاملاً حرفه‌ای باران‌دیده است. شاید کمتر هموطن ایرانی او باور کند که در شب پیروزی تاریخی ایران بر آمریکا در جام جهانی ۹۸ که به بازی قرن معروف شد، قطبی ۳۴ ساله به عنوان سرپرست، روی نیمکت رقیب ایران نشسته بود.
او درباره آن شب می‌گوید: بازی ایران و آمریکا در جام جهانی ۱۹۹۸ بسیار عجیب بود. از تیم‌های ایرانی چیزی نمی‌دانستم. بازی با کشوری که بسیار آن را دوست دارم سخت بود، اما باید حرفه‌ای اندیشید و حرفه‌ای رفتار کرد. از پیروزی ایران خوشحال شدم، این تیم ۶ بازیکن بسیار خوب داشت و از دروازه‌بان با کاریزمایی به نام عابدزاده استفاده می‌کرد.
نخستین دربی بزرگ زندگی حرفه‌ای افشین مقابل تیم‌ملی کشورش بود و او البته پس از پیوستن به کادرفنی تیم‌ملی کره‌جنوبی مجبور شد در فاصله کمتر از ۷ سال، ۹ بار دیگر به عنوان آنالیزور، مربی یا دستیار تیم‌های ملی بزرگسالان و امید کره‌جنوبی، مقابل تیم‌هایی از سرزمین مادری‌اش قرار بگیرد. از این نظر قطبی یکی از نادرترین مربیان بین‌المللی محسوب می‌شود.
کسی نمی‌داند در ۱۰ رویارویی قطبی با تیم‌های ملی ایران در دل او چه می‌گذشت اما به نظر می‌رسد همین تقابل غریب باعث وسوسه بیشتر و بیشتر پسر ایرانی برای پایان دادن به غربت ۳۰ساله و بازگشت به وطن شده باشد.
تجربه ۱۰دربی ملیتی مقابل ایران، به قطبی آموخته که چگونه بین دوقطب عقل و احساس در وجودش تعادل برقرار کند و این همان مزیتی است که در حرکت خروشان اما معقول پرسپولیس قطبی نیز قابل مشاهده است.
۱۰ دربی قطبی با ایران از تیرماه ۶۷ (ژوئن ۸۹) و در ورزشگاه ژرلان لیون آغاز شد و با شکست دراماتیک ایران از کره در جام ملت‌های ۲۰۰۰ لبنان وارد مرحله تازه‌ای شد. شکست از برانکو در بوسان ۲۰۰۲ و تکرار این شکست در جام ملت‌های آسیای ۲۰۰۴ چین در این میان در تقابل با پیروزی تابستان گذشته او به همراه تیم‌ملی کره در جام ملت‌های ۲۰۰۷ قرار می‌گیرند.
پیش از این مسابقه، که شکست تلخ تیم قلعه‌نویی در ضربات پنالتی را به همراه داشت، پیم وربیک، سرمربی هلندی کره‌ای‌ها، که به شدت تحت تأثیر افکار این ایرانی باهوش بود چنین برای فوتبال ما کری خواند: «ما با خیالی کاملاً آسوده به مصاف ایران می‌رویم چون یک برگ برنده به نام افشین قطبی داریم. او تمام زیروبم‌های تیم‌ملی ایران را می‌شناسد.»
قطبی از زمان بازی‌های آسیایی ۲۰۰۲ بوسان برای اولین بار توسط رسانه‌های ورزشی به جامعه ایران معرفی شد و حتی پیش از جام جهانی ۲۰۰۶ در حالی که حضورش در آلمان به عنوان دستیار دیک ادووکات بزرگ روی نیمکت ببرهای سرخ کره مسجل بود، شخصاً برای خدمت به وطنش پا پیش گذاشت اما: «رزومه خود را آن زمان برای برانکو فرستادم ولی او با من تماس نگرفت و حتی مدعی شد که من را نمی‌شناسد.»
شاید بازگو کردن این خاطره، تصویر برانکو نزد ما ایرانیان را منفی‌تر از قبل سازد گرچه برانکو در بیشتر رویارویی‌هایش مقابل قطبی پیروز بیرون آمده بود.
● قطبی و مربیگری قطب آبی فوتبال کره
اما قطبی تجربه دربی‌های باشگاهی را هم دارد. او مربیگری باشگاهی در سطح حرفه‌ای را در سال ۲۰۰۴ از کی‌لیگ کره‌جنوبی و به عنوان دستیار چابوم کئوم، اسطوره بزرگ فوتبال کره و سرمربی وقت سوون سامسونگ بلووینگز آغاز کرد. قطبی در همان فصل با آبی‌های شهر سوون، قهرمان کی‌لیگ شد و برای رسیدن به جام دارت، ۲ دربی از ۳ دربی معتبر فوتبال کره را تجربه کرد.
سوون شهری است صنعتی در جنوب سئول پایتخت کره و در جوار سئونگنام. ۲ رقیب اصلی مردان بلووینگز که قطب آبی فوتبال کره محسوب می‌شوند، سرخپوشان اف سی‌ سئول به عنوان پرطرفدارترین تیم رقیب و زردپوشان سئونگنام ایلهوا به عنوان پرافتخارترین تیم رقیب هستند.
قطبی در مجموع ۴ دربی رفت و برگشت آبی‌های سوون با این ۲ تیم؛ یک پیروزی، ۲ شکست و یک تساوی را تجربه کرد. جالب اینجاست که قطبی مربی ایرانی، قطب آبی فوتبال کره، تنها پیروزی بر قطب سرخ یعنی اف‌سی‌ سئول را تجربه کرد. اتفاقی که در اکتبر ۲۰۰۴ روی داد و حالا پس از ۳ سال در اکتبر ۲۰۰۷ قطبی این بار در یک دربی آسیایی دیگر، به عنوان مربی قطب سرخ فوتبال ایران مقابل آبی‌ها قرار می‌گیرد در حالی که این بار هم تیم او در همان فصل نخست ورودش آوازه قهرمانی سر داده است. شاید رنگ‌ها معنای خود را از دست داده باشند ولی دربی همیشه دربی است.

شروین‌طاهری

منبع : روزنامه همشهری