تکنولوژی‌های دوستدار محیط زیست

تصور غلطی که از آلودگی محیط زیست در ذهن ما جا افتاده این است که منابع تولید کننده آلودگی در جهان را تنها دستگاه‌های مکانیکی که از سوخت‌های فسیلی بهره می‌برند و یا پسماندها و مواد زائد شیمیائی حاصل از تولید کارخانجات شیمیایی می‌دانیم اما واقعیت این نیست. شاید با شنیدن این حرف تعجب کنید اما دستگاه‌های الکتریکی و الکترونیکی که خوشبختانه یا متاسفانه استفاده از آن ها آن روز به روز نیز در حال افزایش است، یکی از مهم ترین عوامل آلوده و تهدید کننده محیط زیست هستند. به دلیل وجود مواد سمی مانند سرب، جیوه، کادمیوم یا موارد شیمیایی دیگر در این ابزارها، دستگاه های الکترونیکی و سخت افزارهای کامپیوتری از مهمترین آلوده کننده های محیط زیست به شمار می روند. اهمیت این موضوع تا جایی است که طبق تحقیقات انجام شده توسط دانشمندان بریتانیای بر روی حیوانات آزمایشگاهی، این مواد می توانند با ایجاد مشکلات جدی مانند آسیب های تولید مثلی و یا صدمه به اندامهای عصبی، تاثیراتی جدی را بر روی موجودات زنده بر جای بگذارند. از جمله مواد دیگری که سبب بروز این مشکلات می شوند می توان به پلی برمید دی فنیل اتر (PBDE) اشاره کرد. این ماده در گذشته به عنوان ماده ای برای اطفاع حریق مورد استفاده قرار می‌گرفت. البته مدتهاست مضر بودن این ماده به سبب پایداری بسیار بالای آن در چرخه طبیعت ثابت شده است. بروز چنین مشکلاتی و نگرانی های حاصل از آن در زمینه حفاظت از محیط زیست سبب شد که در حدود ۵ سال پیش در کشور انگلستان مسئولان به فکر ارائه دستورالعمل هایی مبنی بر منع استفاده از برخی از عناصر و مواد مضر برای طبیعت در تولیدات دستگاه‌های الکتریکی و الکترونیکی بیافتند. دستورالعمل محدودیت منع استفاده از مواد پر خطر که به اختصار RoHS یا (Restriction of Hazardous Substances) نام گرفته است، استفاده از هر گونه کالای الکتریکی و الکترونیکی را که بیش از حد استاندارد از مواد مضر برای محیط زیست استفاده می‌کنند تحریم کرده است. این دستورالعمل که هدف اصلی آن ایجاد محدودیت در استفاده از مواد خطرناک در تولیدات و تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی بود در سال ۲۰۰۳ به وسیله اتحادیه اروپا تصویب گردید. بر اساس این استاندارد، شش ماده پر خطر سرب، کادمیوم، جیوه، کرم(Cr۶+) و ترکیباتی چون پلی برمید بی فنیل(PBB) و پلی برمید دی فنیل اتر(PBDE) که ورود آن ها به چرخه زیست بوم ها برای انسان و دیگر موجودات زنده بسیار خطرناک است معرفی شده و استفاده از آن ها در تولید ابزارهای الکترونیکی و کامپیوتری ممنوع گردید.
● RoHS از چه زمانی به صورت یک استاندارد در آمد؟
در جولای سال ۲۰۰۶ دستورالعمل RoHS اجرایی شد و به شکل یک استاندارد درآمد و کم‌کم می‌رود تا به صورت یک قانون در هر یک از کشورهای عضو اتحادیه اروپا اجرا شود. البته به سبب حوزه این استاندارد که فقط در اروپا کاربرد دارد از این دستورالعمل ۹۵ بندی با نام EU RoHS نیز یاد می‌شود.
● RoHS در دیگر نقاط دنیا
در آسیا و اقیانوسیه نیز مشابه این این استاندارد برای تولیدات الکتریکی و الکترونیکی وجود دارد. این استاندارد که بیشتر با نام China RoHS شناخته می‌شود هدفی کاملا همسو با استاندارد مشابه اروپایی دارد اما نحوه دستیابی به اهداف نهایی در آن متفاوت است. در این استاندارد سازندگان موظف شده اند تا کلیه اطلاعات ساختاری تولیدات اعم از نوع عنصر به کار رفته، درصد آن و فاصله آن با استاندارد زیست محیطی RoHS را به صورت کاتالوگ در داخل محصول قرار دهند تا مصرف کنندگان با آگاهی از میزان خطر احتمالی وسیله برای خود از آن استفاده کنند.
در آمریکا نیز در سال ۲۰۰۳ قانون بازیافت وسایل الکترونیکی از رده خارج که با نام EWRA شناخته می شود به تصویب رسیده است. بر اساس این قانون از ژانویه سال ۲۰۰۷ فروش وسایل الکترونیکی که از EU RoHS پیروی نمی‌کند ممنوع گردید. مفاد EWRA تا حدود زیادی به EU RoHS شباهت دارد اما به سبب منع برخی مواد دیگر که در لیست EU RoHS پیش بینی نشده است و همچنین کنترل بیشتر بر وسایلی چون مانیتورهای LCD و CRT از سختگیری بیشتری برخوردار است.
● تطابق با استاندارد RoHS در تولید سخت افزارهای کامپیوتری
با تعریف استاندارد RoHS به عنوان یک استاندارد زیست محیطی جامع و ایجاد الزام ها و مشوق های گوناگون در جهت استفاده از آن، شرکت های مختلفی که به تولید سخت افزارهای کامپیوتری می پرداختند نیز اندک اندک به آن پیوستند. در حال حاظر تقریبا تمامی شرکت های تولید کننده سخت افزار این استاندارد را در هنگام تولید محصولات خود رعایت می کنند. یکی از شرکت هایی که از بدو تولد این استاندارد حمایت و رعایت آن را در دستور کار خود قرار داده، شرکت گیگابایت است. این شرکت از ۲۵ اکتبر سال ۲۰۰۵ مادربردهای خود را با استاندارد اروپایی EU RoHS ارائه می کند تا نام خود را به عنوان اولین تولید کننده مادربردها که از این استاندارد پیروی می کند ثبت نماید. به گفته این مسئولین این شرکت تولید چنین مادربردهایی نه تنها بخشی از فعالیت های GIGABYTE برای تولید وسایل الکترونیکی دوستدار محیط زیست است بلکه نمودی از تلاش این شرکت برای پیوستن به مجمع جهانی تولید کنندگان دوستدار محیط زیست نیز می باشد.

منبع : ارجا نت