۱۳ اکتبرسال ۵۳۹ پیش از میلاد ـ افتادن بابل به دست ایران و صدور نخستین منشور ملل و اعلامیه حقوق بشر از سوی کوروش بزرگ

سیزدهم اکتبرسال ۵۳۹ پیش از میلاد کوروش بزرگ بنیاد گذارکشور ایران و نخستین شاه سراسری آن، بابل را متصرف شد که دولت آن از زمان نبوکدنزر دومNebuchadnezzar (بخت النصر) راه ستمگری نسبت به مردم خود و ملل دیگر در پیش گرفته بود متصرف شد. ۱۳ اکتبر را «پروفسور بلیک» به استناد کتب دینی در دایره المعارف کلیسای مسیح درج کرده است و آن را کاملا دقیق می داند و ۲۹ اکتبر سالروز تکمیل تصرف قلمرو امپراتوری بابل(بابیلونBabylon) به دست ارتش ایران است و در همین روز (۲۹ اکتبر ۵۳۹ پیش از میلاد) که از آن به عنوان نخستین«منشور ملل» نام برده می شود و سفالنبشته آن معروف به استوانه کوروش (عکس بالا) موجود است صادر شد. بابل شهری در جنوب عراق امروز بود (۸۰ کیلومتری جنوب بغداد امروز و در کنار فرات) و پایتخت دولتی بود که قلمرو آن تا مدیترانه از جمله فلسطین امروز ( جودا Judah) امتداد داشت. شهر بابل بارویی بسیار مستحکم داشت و طبق برخی نوشته ها تصرف آن توسط ارتش ایران، ۱۶ روز طول کشید.
تصرف بابل در بیستمین سال ایجاد دولت واحد (مرکزی) ایران (درسال ۵۵۹ پیش از میلاد که مبدا تاریخ نیز قرار گرفته بود) مرکب از مناطق مسکونی سه طایفه پارس و ماد و پارت صورت گرفت که هر سه طایفه از قبیله بزرگ آرین ها ( آریایی ها ) بودند که به فلات ایران مهاجرت کرده بودند و برای خود دولتهای محلی تشکیل داده بودند. پدر کوروش از پارسها و مادرش از مادها بود.
باید توجه داشت که آرین ها تنها گروه انسانی بودند که در عهد باستان ، به صورت سایر ملل معاصر خود، بت پرست نبودند و از یک مدنیت پیشرفته برخوردار بودند و نسبت به یکدیگر مهر و محبت فراوان داشتند و رعایت قانون و اخلاق از خصوصیات بارز آنان بود.
مضمون چند اصل از منشور ۲۹ اکتبر کوروش بزرگ (سایرس ذا گریت) از این قرار است : مردم در رعایت آداب، رسوم و مذهب خود آزادند و قوانین محلی به همان صورت سابق اجرا خواهند شد. استقلال داخلی سرزمین ها محترم و محفوظ خواهد بود. تنها تغییری که به وجود خواهد آمد این است که مناطق که قبلا کشورهای کوچک و ضعیفی بودند و همیشه دغدغه تعرض دیگران و زور گویی حاکمان خود را داشتند از این پس بخشی از یک امپراتوری بزرگ مشترک المنافع (اتحادیه ملل) خواهند بود که ضامن صلح، ثبات و آرامش آنها است که در سایه آن هرگونه پیشرفت، به ویژه تجارت میسر و «حکومت قانون» تضمین خواهد بود و خودسری مشاهده نخواهد شد. اسیران جنگی پس از اتمام جنگ باید آزاد و به اوطان خود بازگردانده شوند و فروش آنان و مصادره اموال اکیدا ممنوع خواهد بود. شهربان هر منطقه مسئول جان، مال و حیثیت هر یک از اتباع آن منطقه است و ....
مضمون آن قسمت از منشور کوروش که در آن اختصاصا مردم بابل مورد خطاب قرار گرفته اند به این شرح است: بابلیان نباید نگران باشند، احدی به اسارت گرفته نمی شود، اموال کسی مصادره نخواهد شد مگر پس از رسیدگی کامل به جرمی که مرتکب شده و پس از تایید شخص او (کوروش)، سربازان فاتح حق خرید بدون پرداخت عوض و نیزچشمداشتی به مال دیگران نخواهند داشت و بدرفتاری نخواهند کرد و اگر تخلفی دیده شود شخصا رسیدگی خواهد کرد و ....
کوروش سپس اسیران بنی اسرائیل را که پاره ای از آنان از سال ۵۸۶ پیش ازمیلاد در بابل بازداشت بودند آزاد کرد و با هزینه ایران به اوطان خود باز گردانید و هزینه تجدید بنای مساکنشان را از خزانه دولت ایران پرداخت کرد. وی همچنین دستور داد بنادر صور و صیدا در فنیقیه (لبنان امروز) که توسط بابلی ها ویران شده بودند با هزینه ایران باز سازی شوند. نبوکدنزر دوم امپراتور بابل در حمله سال ۵۸۶ میلادی به مناطق ساحلی مدیترانه خرابی های فراوان به بار آورده بود و اسراییلی هایی را که در برابر او مقاومت کرده بودند به بابل منتقل و به عنوان اسیر در این شهر بازداشت کرده بود.
کوروش از بابل به فرعون مصر که قدرت بزرگی در جهان آن روز بود پیام فرستاد که اگر بر ضد ایران توطئه نکند و در صدد تعرض بر نیاید اطمینان داشته باشد که سرزمین او مورد حمله ارتش ایران قرار نخواهد گرفت. کوروش این پیام را پس از آن فرستاد که شنید فرعون نگران حمله ارتش ایران است و به این ترتیب از او رفع نگرانی کرد.
کوروش هنوز در بابل بود که اعلام داشت که از آن پس شهرهای همدان، شوش و بابل پایتخت نوبتی ایران خواهند بود تا تبعیضی میان شهرها نباشد. از نظر او همه شهرهای ایران هم ارز خواهندبود، ولی پس از مرگ، مایل است او را در «پاسارگاد» دفن کنند و در هر جا که بمیرد کالبدش باید به پاسارگاد پارس منتقل شود. «تاریخ» نشان داد که این وصیت دقیقا به اجرا در آمد و آرامگاه او ــ مردی که مورد احترام جهانیان است و در کتب دینی از او به نیکی یاد شده است ــ در پاسارگاد قرار دارد و گذشت زمان هنوز به آن گزند وارد نساخته است.
به این ترتیب، مهرماه برای ایرانیان میهندوست به این مناسبت ها هم ماهی بزرگ است.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز