سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
مجله ویستا

معرفی خرگوش


معرفی خرگوش
خرگوش‌ اهلی‌ (Oryctolagus Cuniculus)حیوانی‌ از راسته‌ خرگوش‌ شكلان‌ (Lagomorpha) و خانواده‌ Leporidae است‌ و خاستگاه‌ ابتدائی‌ آن‌ غرب‌ اروپا و شمال‌ غرب‌ آفریقا می‌باشد.
در حال‌ حاضر از نژادهای‌ مختلف‌ آن‌ به‌ منظورهای‌ گوناگون‌ از جمله‌ تولید پشم‌ و گوشت‌، انجام‌ تحقیقات‌بیولوژیكی‌ و بعنوان‌ حیوانات‌ خانگی‌ استفاده‌ می‌شود.
رفتار غیر تهاجمی‌ و آرام‌ خرگوش‌ آنرا بعنوان‌ یك‌ حیوان‌ خانگی‌ ایده‌آل‌ مطرح‌ نموده‌ است‌. با این‌ وجود جهت‌نگهداری‌ مناسب‌ آن‌، آشنائی‌ با خصوصیات‌ آناتومیكی‌، فیزیولوژیكی‌ و رفتاری‌ این‌ حیوان‌ ضروری‌ است‌.
● ویژگیهای‌ كالبد شناسی‌ و فیزیولوژیكی‌
▪ سر:
مهمترین‌ ویژگی‌ آناتومیكی‌ حیوان‌ در سر، گوشها می‌باشند. بخش‌ خارجی‌ گوشها یعنی‌ لاله‌ گوش‌خصوصیت‌ برجسته‌ این‌ حیوان‌ بوده‌ و علاوه‌ بر نقش‌ آن‌ در شنوائی‌، به‌ لحاظ وجود شبكه‌ وسیع‌ عروقی‌ در زیر پوست‌این‌ ناحیه‌، تأثیر مهمی‌ درتنظیم‌ حرارت‌ بدن‌ دارند. لاله‌های‌ گوش‌ نرم‌ و بسیار حساس‌ می‌باشند و نباید از آنها برای‌گرفتن‌ و مقید كردن‌ حیوان‌ استفاده‌ نمود.
چشمها به‌ نسبت‌ اندازه‌ سر بزرگ‌ و دارای‌ زاویه‌ دیدی‌ حدود ۱۹۰ درجه‌ می‌باشند. مردمكها قدرت‌ اتساع‌زیادی‌ دارند و بدین‌ علت‌ حساسیت‌ بینائی‌ حیوان‌ به‌ نور را در مقایسه‌ با انسان‌ ۸ برابر افزایش‌ می‌دهند. پلك‌ سوم‌ دراین‌ حیوانات‌ رشد قابل‌ ملاحظه‌ای‌ دارد كه‌ در هنگام‌ خواب‌ از گوشه‌ داخلی‌ چشم‌ حركت‌ نموده‌ و سطح‌ قرنیه‌ رامی‌پوشاند.
دندانهای‌ خرگوش‌ رشد دائمی‌ دارند، بعنوان‌ مثال‌ دندانهای‌ پیشین‌ در طول‌ سال‌ بیش‌ از ۱۰-۱۲ سانتیمتر رشدمی‌نماید بنابراین‌ بیماریهای‌ دندانی‌ نظیر رشد بیش‌ از حد دندانها و یا وجود دندانهای‌ نابجا و بد شكل‌ از موارد متداول‌در خرگوشها می‌باشند.
▪ قفسه‌ صدری‌:
حجم‌ قفسه‌ صدری‌ در مقایسه‌ با گنجایش‌ محوطه‌ خیلی‌ كوچك‌ است‌. قلب‌ نیز كوچك‌ است‌ وبر خلاف‌ سایر پستانداران‌ دریچه‌ دهلیزی‌ - بطنی‌ سمت‌ راست‌ سه‌ لختی‌ (Tricuspid) نبوده‌ و دو لختی‌ Bicuspid))است‌.
▪ محوطه‌ بطنی‌:
طول‌ روده‌ها حدود ۱۰ برابر طول‌ بدن‌ است‌ و بخش‌ مهمی‌ از آن‌ را (از نظر گنجایش‌ و عملكرد)روده‌كور (Cecum)تشكیل‌ می‌دهد كه‌ باقیمانده‌ هضم‌ نشده‌ مواد غذائی‌ پس‌ از عبور از روده‌ باریك‌ وارد آن‌ شده‌ وتوسط میكروفلور موجود در آن‌ مورد تجزیه‌ قرار می‌گیرند و تركیبی‌ غنی‌ از پروتئین‌ و ویتامین‌ را ایجاد می‌كنند.
خرگوش‌ بطور طبیعی‌ و غریزی‌ رفتاری‌ تحت‌ عنوان‌ مدفوع‌ خواری‌ دارد. این‌ حیوانات‌ دو نوع‌ مدفوع‌ تولیدمی‌كنند كه‌ یك‌ نوع‌ آن‌ بشكل‌ دانه‌ای‌ و نوع‌ دیگر بحالت‌ خمیری‌ است‌. نوع‌ دوم‌ غنی‌ از تركیبات‌ پروتئینی‌ و ویتامینی‌است‌ و حیوان‌ فقط این‌ نوع‌ مدفوع‌ را مورد تغذیه‌ قرار می‌دهد. این‌ عمل‌ معمولا صبح‌ زود انجام‌ می‌شود و حیوان‌مدفوع‌ را مستقیما از مخرج‌ خود می‌گیرد و بدین‌ ترتیب‌ بخشی‌ از نیاز بدن‌ به‌ پروتئین‌ و تركیبات‌ ویتامینی‌ را تامین‌می‌نماید.
ادرار خرگوش‌ بواسطه‌ مصرف‌ جیره‌ غذائی‌ گیاهی‌ دارای‌ PH قلیائی‌ حدود ۸/۲ است‌ و رنگ‌ آن‌ از زرد روشن‌ تانارنجی‌ پر رنگ‌ یا قهوه‌ای‌ متمایل‌ به‌ قرمز متغیر است‌ كه‌ میزان‌ رنگ‌ بر اساس‌ دهیدراتاسیون‌ و قلیائی‌ بودن‌ ادرار تغییرمی‌كند. همچنین‌ بخاطر وجود نمكهای‌ كربنات‌ كلسیم‌ و فسفات‌ آمونیم‌ و منیزیم‌ ادرار كدر است‌. رسوب‌ این‌ تركیبات‌بر سطح‌ میله‌های‌ قفس‌، تمیز كردن‌ لانه‌ را با اشكال‌ روبرو می‌سازد.
درجه‌ حرارت‌ طبیعی‌ بدن‌ بین‌ ۳۷ تا ۳۹/۴ درجه‌ سانتیگراد و به‌ طور متوسط ۳۸/۳ درجه‌ سانتیگراد می‌باشد.
با توجه‌ به‌ وجود نژادهای‌ مختلف‌ وزن‌ حیوان‌ بالغ‌ می‌تواند از حداقل‌kg ۰/۹ در نژادهای‌ كوچك‌ (آلمانی‌،لهستانی‌) تا kg ۱/۸ در نژادهای‌ متوسط (نیوزیلند) و kg ۷/۳ در نژادهای‌ بزرگ‌ (فلاماندری‌ بزرگ‌) متغیر باشد. متوسططول‌ عمر این‌ حیوان‌ حدود ۵ تا ۶ سال‌ و حداكثر طول‌ عمر قابل‌ انتظار ۱۵ سال‌ است‌.
منبع : حیوانات ایران