روش‌های مطالعه قبل از امتحان

هر چه به خرداد نزدیك می شویم، دلهره های پایان سال تحصیلی كه دانش آموزان را گرفتار می كند نیز بیشتر می شود. در هر سن و سال و وضعیت تحصیلی كه باشیم باز هم امتحان، امتحان است و ترس و اضطراب های خاص خودش را دارد. قصد ما ترساندن بیش از حد شما از امتحان نیست. در این مطلب شما را با روش های كاربردی آشنا می كنیم كه می تواند در آمادگی شما برای امتحانات پایان ترم مفید واقع شود.
علت بیشتر مشكلات آموزشی دانش آموزان عدم استفاده صحیح از نیروی فكری و ذهنی است. مهمترین دلیل كه باعث می شود مطالب درسی در زمان برگزاری امتحانات به فراموشی سپرده شود، عدم داشتن حضور ذهن است. استفاده صحیح از نیروی ذهن به همراه یك برنامه ریزی متناسب و دقیق و به كارگیری قواعد اصولی حین مطالعه از مهم ترین عوامل در به خاطر سپردن مفاهیم و نهایتاً موفقیت دانش آموز در امتحانات است.
اما اینكه چطور مطالعه كنیم، اولین سئوالی است كه دانش آموزان در كلاس های یادگیری روش های آموزشی می پرسند. قدم اول برای مطالعه درس های امتحانی، تنظیم برنامه درسی است. درس خواندن نیز همانند دیگر مسائل مهم زندگی به برنامه ریزی و تنظیم و دقت نیاز دارد. برنامه ریزی به شما كمك می كند كه استفاده مفیدتری از مدت زمانی كه در اختیار دارید بكنید و انرژی ذهنی تان را بیهوده هدر ندهید. برنامه ریزی را با یك هدف آغاز كنید. مثلاً تعیین كنید كه در مدت زمانی كه تا شروع امتحانات در پیش دارید، می خواهید چه درسی را بیش از همه مطالعه كنید و یا در چه درسی ضعیف هستید كه باید بیشتر روی آن تمركز كنید. به این توجه نكنید كه چون استعداد زیادی در بعضی از درس ها مثلاً ریاضی ندارید، وقت گذاشتن بی فایده است. این یك حقیقت است كه ما كاری را انجام می دهیم كه دوست داریم. اما اگر هدف از درس خواندن برایمان روشن باشد دیگر علاقه داشتن یا نداشتن و حتی استعداد مهم نیست. هدف در شما انگیزه ایجاد می كند كه با خاطری آسوده و به دور از تنفرات درسی به یادگیری درس موردنظر بپردازید. در برنامه ریزی خود تنها به یك درس اكتفا نكنید. برخی افراد از شیوه مطالعه تك درس استفاده می كنند. اینكه شما یك هفته برای خواندن یك درس وقت بگذارید، ذهن تان خیلی زود خسته شده و یادگیری تان كاهش می یابد. به جای شیوه تك درس، مطالعه ۳ ، ۴ درس را در برنامه تان بگنجانید. هر چقدر تنوع در زمان بندی و دروس مورد مطالعه، بیشتر باشد بازده ذهنی شما نیز بیشتر خواهد بود. به تناسب بین دروس انتخابی نیز توجه كنید. مطالعه همزمان درس هایی كه با عدد و فرمول سروكار دارد، شیوه كارآمدی نیست. خواندن شیمی و فیزیك در یك روز به طور چشمگیری ذهن شما را خسته می كند و مانع از ادامه فعالیت مغزی شما می شود. تركیب درس های مفهومی مثل ریاضی و فیزیك با درس هایی كه به حفظیات معروفند مثل ادبیات بهترین شیوه برای مطالعات تمام وقت به شمار می رود.
خودتان را از مطالعه بیزار نكنید، اینكه شما خودتان را برای امتحان آماده می كنید به معنی حذف تفریح و سرگرمی از برنامه روزانه نیست. بعد از ۴۵ تا ۵۰ دقیقه مطالعه به یك ربع استراحت نیاز دارید. نوشیدن یك لیوان آب میوه یا شیر به همراه بیسكویت، آجیل در این میان تاثیر مفیدی بر عملكرد مغزی شما خواهد داشت. می توانید برای خودتان پاداش تعیین كنید. با خودتان قرار بگذارید كه اگر فلان درس را به موقع و البته با یادگیری كامل تمام كردید، به تماشای برنامه تلویزیونی دلخواه بروید یا موزیك مورد علاقه تان را گوش دهید. حال پس از اینكه برنامه ریزی كردید و طول مدت مطالعه را تعیین كردید، به مطالعه مشغول شوید. چگونگی مكان و زمان مطالعه تاثیر مهمی در فرآیند یادگیری شما دارد. البته این موضوع به روحیات شما بستگی دارد.
بعضی فقط در محیط آرام درس می خوانند یك سری هم در مكان های شلوغ و با هر سروصدایی می توانند به مطالعه بپردازند. در هر حال باید در هر مكانی كه هستید تمركز حواس داشته باشید.
همیشه عواملی وجود دارند كه باعث حواس پرتی ما از موضوع اصلی شوند.
یادآوری خاطرات و تخیلات گوناگون كه عموماً منشاء محیطی دارد و از سروصدا و رفت وآمد دیگران حاصل می شود، از مهمترین مواردی است كه باعث از دست رفتن تمركز و حضور ذهن می شود. در این زمان صدبار هم كه یك نوشته را بخوانیم در ذهن مان ثبت نمی شود.
برای اینكه ذهن تان از موضوع اصلی دور نشود، تند بخوانید. نه آن قدر كه چیزی نفهمید. سرعت مطالعه خود را تا آنجا افزایش دهید كه یك درگیری ذهنی مطلوب ایجاد شود. تندخواندن نوعی مطالعه اولیه به صورت سریع است كه باعث می شود با مفاهیم كلی درس آشنا شوید. سپس از خودتان سئوال بپرسید. سئوالاتی كه حول وحوش موضوع اصلی درس دور می زند به شما كمك می كند با ایجاد ارتباط بین مفاهیم، یادگیری درس را برای خودتان آسان سازید. البته یادگیری شما باید در طول سال تحصیلی و همزمان با آموزش درس موردنظر انجام گیرد، یادگیری كه در اینجا گفته می شود تكرار مجدد درس و به خاطر سپردن آن در مغز است.
در حین تندخواندن، ابتدا چیزهایی را بخوانید كه فهم شان برایتان ساده است. تمامی زیرنویس ها، پاراگراف ها، سرفصل ها و مطالبی را كه مهم به نظر می رسند بخوانید، حتی اگر كمی از مطلب را بفهمید، بهتر از آن است كه چیزی از آن سر در نیاورید. در یادگیری فرمول ها و لغات خارجی به جای حفظ كردن آنها، شكل شان را به خاطر بسپارید. به كارگیری گوش و چشم در درك مطالب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از طریق سمعی هم می توانید به درك مفاهیم درسی نائل شوید. صدای خودتان را ضبط كنید و در طول روز گوش كنید. این كار به شما كمك می كند تا در هر لحظه ای حتی زمانی كه به استراحت مشغولید از طریق تكرار، مطالب را در حافظه تان ثبت كنید.

بهاره مهرنژاد

منبع : روزنامه شرق