برگی از تاریخ (۵اردیبهشت) (۲)

● در گذشت امان الله امیر، پادشاه افغانستان
۴۷ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۶۰ میلادی ، امان الله امیر پادشاه افغانستان در سن ۶۷سالگی در گذشت . وی بتاریخ ۲۳ فوریه ۱۹۱۹ و پس از درگذشت پدرش امیر حبیب الله خان ، رسمأ سلطنت خویش را اعلان نمود. امیر امان الله خان توسط اعلامیه ، مردم افغانستان را مخاطب قرارداد وگفت : " ای ملت معظم افغانستان؛ من هنگام شهادت پدر وکالت سلطنت را درکابل داشتم واکنون به اصالت آن بارسنگین امانت را متوکلأ ومتعصمأ بالله به عهده گرفتم ، وقتی که ملت بزرگ من تاج شاهی را برسرمن نهاد ، من عهد بستم که بایستی دولت افغانستان مانند سایر قدرت های مستقل جهان ، درداخل کشور آزاد ومستقل باشد ، ملت افغانستان درداخل کشور آزادی کامل داشته وازهر گونه تجاوز وظلمی محفوظ ومردم فقط باید مطیع قانون باشند وبس ... ای ملت عزیز وای قوم با تمیز درحفظ دین ودولت وملت خود بیدار ودر نگهبانی وطن خویش هوشیار باشید . من ازخداوند برای شما و اهل اسلام وکلیه بنی نوع انسان خیر وسعادت می خواهم "
در سر تا سر دوران سلطنت امان الله خان تلاش های حکومتش در زمینه گسترش و ترویح اموزش و حصول تخصص به شکل کم سابقه ای به راه افتاده بود . وی که علاقمند به تجدد و پیشرفت بود میخواست در این راستا هر چه بیشتر به پیش رود. او آرزو مند بود تا برای اقشار مختلف جامعه بویژه دختران ، امکانات کامل جهت آموزش فراهم سازد.
سالها قبل ، در سال ۱۹۱۴ ، زمانی که او هنوز به سلطنت نرسیده بود و هنوز شاهزاده بود ، در حین برگزاری محفل عروسی خویش ، ابراز داشته بود تا هزینه های آن مراسم را وقف ساختمان و ایجاد یک مکتب و یا یک بیمارستان برای زنان کنند.
● پرتغال و قانون اساسی
۳۱ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۷۶ میلادی ، پرتغال صاحب قانون اساسی شد . این کشور در شبه جزیرهء ایبری و در غرب کشور اسپانیاست.
مساحت كشور در حدود ۹۰۵/۹۱كیلومتر مربع و جمعیت آن بنابر آمار سال ۱۹۹۸ بالغ بر ۰۰۰/۹۲۸/۹ میلیون نفر میباشد. ۳۶% از جمعیت كشور را ساكنین شهرها تشكیل داده و اكثریت جمعیت از نژاد مدیترانه ای بوده و اقلیت آفریقایی ساكن كشور یادآور تاریخچه مستعمراتی كشور میباشد. ۹۷% از جمعیت كشور را مسیحیان كاتولیك تشكیل داده و زبان اصلی كشور نیز پرتغالی است.
پرتغال زمانی از ابرنیروهای جهان بود (به همراه اسپانیا ) و هم‌زمان با صفویان در ایران و مستعمره‌هایی در شرق و غرب جهان داشت که واپسین آن ماکائو بود و بزرگ‌ ترینش برزیل.
این کشور تاچندی پیش رژیم پادشاهی داشت ولی با شورش مردم و گریز پادشاه به برزیل این کشور دارای حکومت جمهوری شد.
● شکست حمله نظامی آمریکا به ایران در طبس
۲۷ سال پیش درچنین روزی در سال ۱۳۵۹ شمسی ، دولت امریكا كه از اقدامات مختلف خود بر ضد جمهوری اسلامی ایران به نتیجه نرسیده بود به قصد رهایی جاسوسان خود از ایران عده ای تفنگدار دریایی و تجهیزات ووسایل نقلیه زمینی و هوایی كشورمان را مورد تجاوز نظامی قرار داد .
اما آنان در بیابانهای كویری اطراف طبس دچار طوفان شن شده ودرهم شكسته شدند . برژیسکی مشاور امنیت ملی وقت جیمی کارتر رییس جمهور وقت آمریکا در این باره گفته است : اگر چه از ابتدای گروگانگیری افرادمان ، تا اتخاذ تصمیم نهایی برای نجات آنها، حدود پنج ماه به طول انجامید، اما برنامه ریزی جهت انجام یک عملیات نجات ، بزودی پس از ماجرا آغاز شد.
درست ۲ روز بعد از واقعه ، مرحله اول عملیات ، با تلفنی که من به هارولد براون وزیر دفاع کردم ، شروع گردید. من از او خواستم که به رییس ستاد مشترک ارتش دستور دهد، تا یک برنامه جهت عملیات نجات طرح ریزی کند.
در راستای پیاده شدن دستور یاد شده ، یک ماه پس از فتح جاسوسی ، نود نفر از کماندوهای امریکایی به ایالت آریزونای آمریکا اعزام شدند تا آخرین مرحله تمرین و آموزش خود را تحت شرایط موقعیت مشابه ایران بگذرانند.
از سوی دیگر گروههای ویژه سری که برای پشتیبانی و تدارک وسایل تکمیلی طرح ، در نظر گرفته شده بودند، مخفیانه وارد ایران شدند و با گروهکهای ضد انقلاب اسلامی تماس گرفتند.نظامیان آموزش دیده آمریکایی ، در اواخر آذر ماه ۱۳۵۸عازم کشور مصر شدند و در پایگاهی در نزدیکی قاهره استقرار یافتند.
برژیسکی می گوید : روز ۱۱ آوریل (۲۲ فروردین ) ، جیمی کارتر به من گفت که وی خواستار تشکیل یک جلسه اضطراری شورای امنیت ملی است . او در پاسخ سئوال من که دلیل تشکیل آن جلسه را پرسیدم ، گفت که به نظر وی زمان اقدام فرا رسیده است .
کارتر جلسه یاد شده را با این سخنان آغاز کرد؛ که به نظرم امکان خلاصی گروگانها بسیار بعید به نظر می رسد و ما بایستی حاکمیت خود را اعمال کنیم و حالا وقت آن است که عمل مناسب انجام پذیرد و جدول زمانی آن هم تهیه شود.
رییس جمهور در دنباله سخنانش ادامه داد ما می بایستی برای آزادی گروگانها وارد عمل شویم و عملیات می بایستی در اولین فرصت ممکن آغاز شود . رییس ستاد مشترک ارتش ژنرال جونز، تاریخ ۴ اردیبهشت را مناسبترین زمان شروع عملیات اعلام کرد . بدین ترتیب غروب روز سه شنبه ۴ اردیبهشت ۱۳۵۹ تعداد شش فروند هواپیمای ۱۳۰ - C امریکایی ، نود نفر کماندوی این عملیات را که امریکاییها نام آن را نور سبز یا دلتا انتخاب کرده بودند ، از قاهره به نام هواپیمابر نیمیتز NIMITZ در دریای عمان و نزدیک آبهای ایران منتقل کردند. نیمه شب پنجشنبه ۴ اردیبهشت ماه مطابق با ساعت ۱۳ به وقت واشنگتن هواپیماهای مذکور و هشت فروند هلی کوپتر نفربر از عرشه ناو هواپیمابر نیمیتز برخاستند و با پرواز در ارتفاع کم راهی ایران شدند. طبق نقشه می بایست هواپیماها و هلی کوپترها در فرودگاه شماره ۱ واقع در صحرای طبس فرود آیند، سپس هلی کوپترها، کوماندوها را به اطراف تهران منتقل کنند تا از آنجا با کامیونها و خودروهایی که از قبل توسط عمال داخلی و نفوذی امریکا آماده شده بودند، به اطراف جاسوسخانه انتقال یابند . پس از ورود به حریم ایران ، یکی از هلی کوپترها در ۱۲۰ کیلومتری شهر راور کرمان دچار نقص شد و ناگزیر فرود آمد .
سرنشینان این هلی کوپتر دیگری منتقل شدند که پس از طی مسافتی دستگاه هیدرولیک این هلی کوپتر نیز از کار افتاد، اما توانست خود را به نام هواپیمابر نیمیتز برساند.
در هر صورت ، شش فروند هواپیمای ۱۳۰ - C و شش فروند هلی کوپتر در محل مورد نظر واقع در صحرای طبس در تاریکی شب فرود آمدند. در حال سوختگیری هلی کوپترها برای اجرای مرحله بعدی عملیات ، یکی دیگر از آنها دچار نقص فنی شد. با از کار افتادن این هلی کوپتر، تمام برنامه های امریکاییها به هم خورد زیرا آنها با محاسباتی که انجام داده بودند، برای انجام مرحله بعدی عملیات حداقل به شش فروند هلی کوپتر نیاز داشتند. موقعیت به ناو نیمیتز و از آنجا به کاخ سفید گزارش شد و از رییس جمهور کسب تکلیف شد کارتر دستور توقف عملیات و عقب نشینی را صادر کرد؛ اما سپاه شیطان در چنگال عذاب الهی گرفتار شد.
آن هنگام که آمریکاییها قصد بازگشت کردند توفانی از شن برخاست ، هواپیماها و هلی کوپترهای آمریکایی ، در حال برخاستن از زمین دچار مشکل شدند، یک هواپیما و یک فروند هلی کوپتر با هم برخورد کردند و هر دو آتش گرفتند. در اثر حادثه ، هشت تن از امریکاییها در آتش عذاب الهی سوختند و بقیه پنج فروند هواپیمای ۱۳۰ - C نیز از خاک ایران اسلامی فرار کردند.
برژیسکی حالت کارتر را پس از صدور دستور توقف عملیات و عقب نشینی و آتش گرفتن هواپیما و هلی کوپتر امریکایی چنین توصیف کرده است :
وی بعدا سرش را میان دو دستش گرفت و به مدت چند ثانیه روی میز گذاشت . من فوق العاده ای دلم برای وی سوخت ! همین طور برای کشورم ! ساعت ۱۵، ۵ (پنج و پانزده دقیقه ) بود که کارتر خبر دیگری مبنی بر خورد یک هلی کوپتر با یک هواپیمای ۱۳۰ - C و آتش گرفتن آنها از ژنرال جونز دریافت کرد.
این برخورد همراه با تلفات جانی بوده است . کارتر با شنیدن این خبر به مانند مار زخمی به خود پیچید و آثار درد و نگرانی بر تمامی صورت او آشکار شد.(۱)
● ایران خواستار اخراج رژیم اشغالگر قدس ، از سازمان ملل
۲۵ سال پیش درچنین روزی در سال ۱۳۶۱ه .ش ، دولت جمهوری اسلامی ایران در اجلاس عمومی سازمان ملل متحد از جامعه بین الملل خواست رژیم صهیونیستی را به دلیل جنایات کثیر خود علیه فلسطینی ها از سازمان ملل متحد اخراج کنند .
● درگذشت دكتر محمد باقر
۱۴ سال پیش درچنین روزی در سال ۱۳۷۲ ه.ش ، دكتر محمد باقر از استادان برجسته زبان فارسی دركشور پاكستان درگذشت .
اودر رشته فیزیك ، شیمی تحصیل كرده بود . اما علاقه بسیار وی به زبان فارسی اورابه تحصیل در این رشته تا مقطع دكتری سوق داد از این استاد توانا كه با ادیبان و عالمان بزرگ ایران چون ملك الشعرا بهار و دكتر محمد معین ، استاد نفیسی دوستی نزدیكی داشت آثار متعددی به زبان فارسی باقی است كه «تاریخ ساسانیان تأثیر گسترش زبان فارسی در شبه قاره هند و پاكستان ، فارسی نامه و تَذكره مَخزن القَرایِب» از آن جمله اند .
● انتخاب یلتسین به عنوان رییس جمهور روسیه
۱۶ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۹۱ میلادی ، مردم روسیه بوریس یلتسین را به عنوان رییس جمهور کشور روسیه انتخاب کردند. وی تا سال ۱۹۹۹ در سمت خود باقی ماند. بوریس یلتسین که به دلیل ناراحتی قلبی مقام خود را به ولادیمیر پوتین داده بود ۸ سال پس از کناره گیری از قدرت ، در ۲۳ آوریل ۲۰۰۷ میلادی به دلیل نارسایی قلبی درگذشت . پس از درگذشت وی ، میخاییل گورباچف آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی ، یلتسین را مردی توصیف کرد که در کنار اقدامات مثبت ، نقاط ضعف فراوانی در رهبری روسیه داشت.

پی نوشت :
۱- به نقل از کتاب روز ها و رویدادها ،ج ۱
منابع :
۱- صداوسیما
۲- مهر
۳- ویکی پدیا
۴- سایت دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی
۵- سایت کابل
۶- مقاله ابراهیم سکندری
۷- روزنامه شرق
۸- کتاب روز ها و رویدادها ،ج ۱
۹- IRIB NEWS

منبع : تبیان