رنج دیده نشدن

در جامعه چه رنگی دیده می‌شویم؛ بی‌رنگ، سیاه وسفید یا خاکستری یا...؟
از فکر کردن به پاسخ‌های این سؤال نگران شدم. دلم گرفت چون می‌دانستم بسیاری از مردم هیچ تصوری درباره مشکلاتی که عده‌ای از شهروندان برای دیده شدن تحمل می‌کنند، ندارند. واقعا ندارند!
هر چند درباره مسائل ومشکلات زنان در مواردی بحث شده است اما با توجه به مشکلات جامعه، این مقدار ناکافی به‌نظر می‌رسد. لازم و پسندیده است که به مسائل زنان ومردان به‌عنوان افراد تشکیل‌دهنده جامعه به یک میزان توجه شود.
معلولان هم به‌عنوان اعضای جامعه، افرادی هستند که به حقوق ونیازهایشان برای برخورداری از حق زندگی بهتر بی‌توجهی شده است و در این میان زنان معلول دارای مشکلات مضاعف‌تری هستندکه روی تمامی جنبه‌های زندگی اثر‌گذار است.
از آن جمله می‌توان به مشکلاتی مانند پذیرش معلولیت، حضور در اجتماع، ادامه تحصیل، کار و ازدواج این افراد اشاره کرد. با این وجود معلولان سعی می‌کنند با شناخت و آگاهی نسبت به مسائل و‌ نگرش‌های ناپسند درباره توانمندی‌هایشان با تقویت مهارت‌ها از جایگاه اجتماعی مناسبی بهره‌مند شوند که البته برای رسیدن به این هدف با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کنند.
باورهای غلط، نا آگاهی افراد نسبت به پدیده معلولیت، در دسترس نبودن منابع اطلاعاتی کافی و فراگیر در این زمینه، کم اهمیت شمردن مسائل و مشکلات معلولان از سوی مسئولان و دیگر افراد جامعه و قائل شدن تبعیض به‌واسطه جنسیت و معلولیت ازجمله موانع فرهنگی است که برسر راه زنان معلول جامعه ماست.
مناسب نبودن اماکن و فضاهای شهری و وسایل حمل ونقل برای استفاده معلولان امکان حضوردر عرصه‌های اجتماعی را از این افراد سلب و آنان را به رنج دیده نشدن دچار کرده است. امکان حضور معلولان در دانشگاه‌ها به‌دلیل مناسب‌سازی نشدن این مکان‌ها فراهم نیست وبسیاری ازافراد معلول فرصت ادامه تحصیل و فرصت‌های دیگری که دنبال آن ایجاد می‌شود مثل حضوردر اجتماع، کار، داشتن درآمد، بروز توانایی‌ها ومفید بودن را از دست می‌دهند، در نتیجه اعتماد به نفس معلولان کاهش یافته وبه انزوا دچار می‌شوند.
عده‌ای دیگر فشار‌های روحی و جسمی فراوانی را در مقایسه با افراد غیرمعلول برای طی کردن مدارج علمی و حرفه‌ای متحمل می‌شوند، در این میان زنان به‌علت آگاهی از شرایط حاکم بر اجتماع وصفات شخصیتی‌شان تلاش و پشتکار بیشتری از خود نشان می‌دهند. امروزه زنان معلول موفقی را می‌بینیم که در عرصه‌های مختلف زندگی بسیار خوش می‌درخشند.
زمانی که افراد معلول قادر شوند که علم و مهارت‌های لازم را برای ورود به بازار کار به دست آورند می‌تواند با افزایش توانایی‌ها و‌‌ درکی درست از محدودیت توانایی در بخشی از جسمشان، مسئولیت‌های خود را در تمامی زمینه‌ها به بهترین نحو انجام دهند.
اجرای قوانین حمایت از حقوق معلولان زمینه را برای بهره‌مندی از استعدادهای برجسته این افراد فراهم می‌کند.پذیرش یا عدم‌پذیرش فرد از سوی دیگران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.طرز تفکر همسر فرد معلول در حفظ روحیه، کمک برای سازگاری با شرایط جدید، عمل به تعهدات زناشویی نقش مهمی ایفا می‌کند.از سوی دیگر عده‌ای بعد از معلولیت همسرشان آنان را تنها گذاشته و حاضر به ادامه زندگی نیستند. از هم پاشیدن زندگی برای معلولان زن متأسفانه بیشتر رخ می‌دهد.
افراد بسیاری باورهای نادرستی درباره توانایی‌های افراد معلول به ویژه زنان برای تشکیل زندگی دارند. در جامعه ما شرایط و امکانات مورد نیاز وحمایت‌های اجتماعی تشکیل و اداره زندگی فراهم نیست و درصد کمی از زنان معلول دارای زندگی مشترک یا مستقل هستند که البته این افراد زندگی را به نحو مطلوبی اداره می‌کنند.در شهرهای مدرن در اغلب طراحی‌های مربوط به فضای عمومی، توجه خاصی به نیازمندی های ناتوانان جسمی یا سالخوردگان شده است .
در هر بنای عمومی، اداری، آموزشی، مرکز خرید یا مرکز تفریحی نزدیکترین پارکینگ ها به ورودی ساختمان مختص افراد معلول بوده و ورودی و خروجی‌ها و هر نوع تغییر سطح دارای رمپ با شیب مناسب و جان‌پناه است. راهروها، راه پله‌ها، آسانسورها، ایستگاه‌های اتوبوس یا ترن، سرویس‌های بهداشتی و آبخوری‌ها با طراحی ویژه و تابلوهای مشخص استفاده معلولان را آسان می کنند. برای حرکت از سطح پیاده رو به خیابان یا عبور از چهارراه‌ها، پل‌ها ،مسیر های ویژه‌ای تعبیه شده است. علاوه بر این در قلمرو خصوصی مانند فضای خانه، عناصر کالبدی (در و پنجره، آشپزخانه، اتاق خواب، بالکن و گاراژ) دارای طراحی و جانمایی مناسب با نیاز افراد کم توان است و آموزش های لازم برای استفاده از تکنولوژی‌ها و امکانات جدید ارایه می‌شود. نتیجه آن شده که اغلب این افراد زندگی و هویت مستقل داشته، احساس محرومیت و انزوای اجتماعی کمتری می‌کنند و بدون کمک دیگران کارهای خود را انجام می‌دهند.
معلولان به ویژه آنانی که به دلیل حادثه دچار ضایعه می‌شوند، دارای روحیه حساس و شکننده هستند. بنابراین برخورد نادرست اجتماعی با آنان می‌تواند وجود ضایعه را برایشان عمیق‌تر کند.
امید است که با توجه و همکاری تمامی دستگاه‌ها و مردم و اجرای قوانین شاهد روزی باشیم که معلولان درجامعه رنگی دیده شوند.

نساء رشدیه

منبع : روزنامه همشهری