موتور رشد

هنوز هم نام و مارک رولز رویس یادآور خاطره یک خودروی اصیل، قدیمی، گران قیمت و اشرافی انگلیسی با یک موتور به نرمی ابریشم و صــدای آهنگیـن اسـت. در حـال حـاضـر ایـن خودروی پُر آوازه توسط کمپانی خودروسازی بی ام و)BMW( آلمان مونتاژ و روانه بازار مصرف شده و خود کمپانی رولز رویس در عوض به ساخت و مونتاژ موتورهای جت، توربین های گازی و موتورهای دریایی پرقدرت مشغول است. انتظار می رود تا پایان همین ماه، رولز رویس میزان سود قبل از کسر مالیات ۲۰۰ میلیون پوندی (۳۸۰ میلیون دلاری) خود در سه ماهه اول سال جاری میلادی را که ۳۵ درصد فراتر از میزان سود شرکت در مدت مشابه سال قبل می باشد، به سهامدارانش گزارش نماید. تـاکنون دولت انگلیس با خرید و سفارش ساخت موتورهای جت برای نیروی هوایی سلطنتی کشور و توربین های گازی برای نیروگاه های اتمی و زیردریایی های نیروی دریایی سلطنتی، بزرگترین مشتری رولز رویس بوده است.
البته پنتاگون نیز با سفارش ساخت و خرید قطعات و تجهیزات مورد مـصرف در صنایع دفاعی آمریکا، به این جمع دوستانه اضافه شده است. در این میان، با وجودی که رولز رویس در خارج از مرزهای انگلیس رقبای سرسخت و قدرتمندی چون جنرال الکتریک را در کنار خود دارد که آنها نیز به ساخت موتورهای جت پُرقدرت مشغولند، اما این کمپانی به تدریج موفق شده تا حدود چهار پنجم از سهم بازارهای مصرف خارج از انگلیس را به خود اختصاص دهد. تا به حال رولز رویس دوبار به تجدید ساختار خود مبادرت ورزیده است. اما این نماد ملی انگلیس نظیر سایر نمادهای این کشور از قبیل شرکت هوافضای انگلیس و Racal و ICI مجبور است به هر نحو ممکن خود را با شرایط بازارهای سراسر جهان وفق دهد.
این وضعیت موجب شده تا رولز رویس بر روی چهار بازار مصرف عمده جهان یعنی بخش های انرژی، دریایی، نظامی و غیرنظامی تمرکز کند که البته در هر چهار بخش در زمره سه شرکت برتر جهان قرار دارد. لازم به ذکر است، رولز رویس در سال ۱۹۷۱ با خالی شدن از پشتوانه نقدی، کشور انگلیس را با یک بحران ملی مواجه نمود؛ به طوری که همین امر موجب گردید تا دولت وقت انگلیس با ملی کردن این کمپانی، آن را از خطر ورشکستگی کامل نجات دهد. هنگامی که ۱۶ سال بعد خانم مارگارت تاچر، نخست وزیر وقت انگلیس، رولز رویس را مجدداً به بخش خصوصی واگذار کرد، کارشناسان یک آینده مبهم را برای این شرکت پیش بینی می کردند، زیرا در آن زمان شرکت های جنرال الکتریک و Pratt & Whitney بر بازار مصرف موتورهای جت جهان تسلط داشتند و موتورهای ساخت این شرکت تنها توسط چند ایرلاین محدود مصرف می شد. اما در خلال ۱۵ سال گذشته، استراتژی اصلی رولز رویس بر افزایش شمار موتورهای جت ساخت این شرکت در هواپیماهای مسافربری سراسر جهان متمرکز بوده است. به همین دلیل، در حال حاضر ۴۲ ایرلاین بزرگ جهان از موتورهای جت ساخت رولز رویس استفاده می کنند.
این وضعیت موجب شده تا ارزش سهام و سودآوری هر چهار زمینه فعالیت رولز رویس که بیشتر درآمدزایی و سودآوری آن به اجاره های بلندمدت (لیزینگ) متکی است، در بالاترین حد ممکن نسبت به رقبا قرار داشته باشد. البته تعمیر و سرویس موتورهای جت ساخت شرکت و تأمین قطعات یدکی از دیگر منابع درآمدی چشمگیر رولز رویس به شمار می روند. همچنین از آنجایی که تـاکـنـون حـاشـیـه سـود بـخـش تعمیرات شرکت قابل توجه بوده است، رولز رویس سعی کرده تا برای افزایش فروش موتورهای جت ساخت خود، تا حد امکان قیمت ها را پایین بیاورد. در این میان، رشد بخش هوانوردی غیرنظامی برای رولز رویس از اهمیت دوچندانی برخوردار بوده است، زیرا این شرکت با سقوط امپراتوری شوروی سابق به شدت دچار آسیب شد، چرا که در همان زمان ۶۰ درصد درآمدهای رولز رویس از محل فروش ابزارآلات نظامی تأمین می شد.
لذا با این تحول عظیم، این شرکت با یک بحران درآمدی جدی مواجه گشت. همزمان با این حادثه بسیار ناخوشایند در بخش نظامی، با تصمیم دولت وقت انگلیس مبنی بـر تجهیز هواپیماهای بویینگ ۷۴۷ پهن پیکر خطوط هوایی بریتیش ایرویز با موتورهای جت ساخت جنرال الکتریک، رولز رویس در بخش فروش موتورهای جت به بخش غیرنظامی نیز یکی از مشتریان سنتی و جذاب خود را از دست داد. همه این تحولات به رولز رویس آموخت که بدون کار و فعالیت بسیار سخت و طاقت فرسا نمی تواند موتورهای جت ساخت خود را به بال هـواپیماهای مسافربری سراسر جهان ببندد و همین امر، سرمنشاء یک تحول بسیار بزرگ در این کمپانی گردید تا جایی که در حال حاضر، رولز رویس استاندارد طلایی و نماد غرورآمیز انگلیس در زمینه مهندسی پیشرفته و مدرن تلقی می شود.

منبع : ماهنامه اقتصاد ایران