هر که در این حلقه نیست...

زخم های مصیبت دیدگان هنوز التیام نیافته است و اگر فردای زلزله هنوز نمی دانستند چه بر سرشان آمده است. امروز و پس از دو سال، عمق فاجعه را با روح و پوست و استخوان شان درك می كنند و اكنون روح شان نیز چون شهرشان نیازمند بازسازی است.اگر در میان خرابه های شهر بم قدم بزنی، خوب كه گوش كنی، صدای ایرج بسطامی را از میان نخل های بم می شنوی كه «هر كه در این حلقه نیست، خارج از این ماجراست» و اكنون دو سال پس از فاجعه، خیلی ها خودشان را از این حلقه كنار كشیده اند و بم هنوز چشم انتظار دست های یاریگر است. دست هایی كه نپرسند یادگار بود یا تازه و نو، هزاران ساله بود یا چند ماهه، همان باید كرد كه دیگران كردند، ساختند و نپرسیدند چگونه ویران خواهد شد. همان چیزی كه از كودكی آموخته ایم، دست در دست یكدیگر دوباره آغاز كنیم، نه از فردا، بلكه از همین امروز، میهن خویش را كنیم آباد.اكنون دو سال از فاجعه می گذرد و یكی از فرزندان میهن، هنرمندی فرزانه، آستین همت بالا زده است و دست های یاریگران را به دوستی می فشارد تا التیامی بر زخم های عمیق مردم بم باشند.
هنرمندی كه اگر اهل بم نیست اما چون بسطامی می توان اهل آن دیارش خواند. این روزها وقتی نام او می آید، بی اختیار یاد مردم سختی كشیده و چشم انتظار بم می افتیم. همچنان كه وقتی تابلوهای پرویز كلانتری را می بینی، با كاه گل ها و فضای كویری، نمی توانی یاد بم نیفتی.استاد محمدرضا شجریان هنرمند پرآوازه موسیقی ایرانی این روزها همه همت خود را صرف تكمیل مجموعه ای كرده است كه باغ هنر بم نام دارد.همتی كه هرچه جلوتر می رود عالی تر می شود و دیگران را نیز با خود همراه می كند. مجید مجیدی، پری صابری، خانه سینما، خانه موسیقی، خانه هنرمندان، حسن شهسواری (رمان نویس)، علی جهاندار، بهار مشیری، روزنامه نگاران، استادان دانشگاه و... در این حركت با خواننده نامی ایران همراه و همگام شده اند.باغ هنر بم در زمینی به مساحت ۱۴ هكتار با ۷۰۰۰ مترمربع زیربنا درحال ساخت است. این مجموعه شامل چهار ساختمان «مدرسه موسیقی» ، «كتابخانه گالری» ، «باغچه» ، «آمفی تئاتر» و حیاط مركزی به عنوان فضای پیوندی است.باغ هنر بم در جنوب غربی شهر بم قرار دارد و معماری آن براساس معماری اصیل ایرانی طراحی شده است. البته براساس شرایط روز، این معماری مدرن شده است تا در عین سمبلیك بودن با وضعیت اقلیمی و آب و هوا سازگاری داشته باشد. در حال حاضر، فاز اول این مجموعه یعنی مدرسه موسیقی در حال ساخت است و تاكنون ۴۵ درصد كار به پایان رسیده است. سقف زیرزمینی این مدرسه ۸۰۰ متر، سقف دوم ۶۰۰ متر و سقف بعدی آن ۴۵۰ متر است.
هزینه احداث این مجموعه حدود سه میلیارد تومان برآورد شده است.تاكنون حدود ۳۰۰ میلیون تومان نیز در باغ هنر بم صرف شده است.استاد شجریان درباره این مجموعه می گوید: مدرسه موسیقی باغ هنر می تواند همه علاقه مندان كشور را پوشش دهد و برای استادانی كه از شهرهای دیگر می آیند نیز تسهیلاتی اختصاص دهد. اما استاد آواز ایران برای این كه كار ساخت باغ هنر بم شدت بگیرد، خبرنگاران را هم دعوت كرد تا از نزدیك در جریان ساخت نخستین مركزی كه موسیقی فولكلوریك را تدریس می كند، قرار بگیرند.
با خبرنگاران
وقتی پرواز ۵۷۳ شركت هواپیمایی آسمان در فرودگاه بم به زمین نشست، نگرانی فقط در چشم های یك نفر موج می زد، كسی به نام محمدرضا شجریان؛ استاد آواز ایران.او تنها كسی بود كه پیش از پایین آمدن از پله های هواپیما بر آستانه در مكثی كرد و بعد بی آن كه لب به سخن بگشاید، به ویرانه های شهری چشم دوخت كه هنوز رنگ آبادانی به خود نگرفته است. شجریان وارد شهری شد كه از زمستان سال ۸۲ برای او فقط یك نام نیست، بلكه یك دغدغه بزرگ است. او وارد بم شد تا در مقابل اسكلت ساختمانی بایستد و درباره آن توضیح دهد كه قرار است تبدیل به بزرگترین مجتمع فرهنگی هنری خاورمیانه شود. مجتمعی كه او نام «باغ هنر» را برای آن انتخاب كرده است.در تاریخ كهن ایران همیشه پس از یك فاجعه، یك باغ هنری در شهری كه فاجعه در آن رخ داده بود، احداث می شد كه این باغ چند كاركرد داشت، یكی از آنها تلطیف روحیه مردمی بود كه فاجعه زندگی آنها را دستخوش تغییر كرده بود این جملات را بهاره مشیری می گوید، دختر فریدون مشیری و معمار باغ هنری كه شجریان عهده دار مسئولیت احداث آن در بم شده است تا علاوه بر بازسازی فیزیكی این شهر ویران، نقش مهمی در بازسازی هویت فرهنگی معنوی این شهر تاریخی ایفا كند، خواب و بیداری شجریان با رؤیای ساخته شدن این باغ گره خورده است، او هرچند ماه یكبار به بم می آید تا از نزدیك شاهد بالا رفتن دیوارهای این باغ باشد. باغی كه ۱۴ هكتار وسعت دارد و مجتمع فرهنگی و هنری در آن و در كنار هم قرار می گیرند.چند وقت پیش به خودم گفتم، تو هم می توانستی مثل دیگران عواید برنامه ات را به سازمانی مثل هلال احمر بدهی خودت را خلاص می كردی تا مجبور نباشی این همه نگرانی را در خودت پنهان كنی، اما بعد دیدم كه چاره ای ندارم و باید این كار را كه آغاز كرده ام به پایان برسانم، این دین بر گردن من است.استاد آواز ایران این جملات را می گوید، او تاكنون بیش از ۳۵۰ میلیون تومان برای ساخت این باغ هزینه كرده است و این باغ برای كامل شدن به بودجه ای بالغ بر ۳ میلیارد تومان نیاز دارد. كل عواید كنسرت های شجریان، كمك های مردمی و كمك خانه موسیقی معادل رقم هزینه شده و حالا شجریان ناچار است برای به انجام رساندن این مهم از یك سو به یاری سایر هنرمندانی كه در آغاز راه به او قول همكاری داده اند، چشم بدوزد و از سوی دیگر به برپایی كنسرت در داخل و خارج از كشور و همراهی مردم خیر و دوستدارانش فكر كند.از بین این همه ایرانی كه عاشق استاد هستند اگر ۵۰۰ هزار تن، فقط نفری ۵ هزار تومان برای كمك به ساخت این باغ پرداخت كنند، كل هزینه های این مجتمع فرهنگی هنری تأمین می شود این جملات را مهندس خواجه نصیری می گوید كه به همراه بهاره مشیری معمار و طراح این باغ هنر هستند.شجریان می گوید: می خواستم اول بخشی از كار را به انجام برسانم تا مردم خاطرشان از بابت ساخت مجموعه و صرف كمك در راه احداث این باغ جمع شود و بعد، از مشكلاتی كه وجود دارد سخن بگویم.او كه حالا در پی تشكیل هیأت امنای این مجموعه است، نگاهش به آینده است، او آینده را می بیند كه در آن هر كودك بمی به فضایی فرهنگی هنری احتیاج دارد، به هنر و معنویت نیاز دارد تا قد بكشد و آینده این شهر را بسازد.استاد آواز ایران می گوید: به هر حال من به آینده امیدوارم و اگر عمرم هم كفاف ندهد، مطمئن هستم كه سنگ بنای این مجموعه را گذاشته ام و دیگران می توانند آن را به انجام برسانند و به فكر ادامه این كار در سایر نقاط ایران نیز باشند.
علی جهاندار خواننده ایرانی نیز مجری این طرح است، او بدون هیچ چشم داشت مالی این كار را قبول كرده است، كاری كه در مقیاسی كوچك تر، آن را در رودبار انجام داده بود.شجریان در رودبار هم پس از وقوع زلزله با هزینه شخصی یك مدرسه ساخت كه جهاندار مجری آن بود، اما این بار قضیه فرق می كند. شجریان نگران است؛ در پس لبخندهای همیشگی اش این نگرانی موج می زند. حتی وقتی كه از پله های پرواز ۵۷۴ شركت هواپیمایی آسمان بالا می رود تا بم را به مقصد تهران ترك كند.
مجید مجیدی و پری صابری همگام با شجریان
مجید مجیدی، كارگردان سینما، اقدام محمدرضا شجریان را در ایجاد باغ هنر بم، یك حركت ملی و بسیار پسندیده دانست و خواستار كمك دولت به این پروژه شد.مجیدی توضیح داد: فاجعه بم، داغ بزرگی است كه مردم ایران هنوز آن را از یاد نبرده اند و احیای بم، وظیفه همه مردم و به خصوص هنرمندان است. آقای شجریان با ایجاد باغ هنر بم، كار بسیار ارزشمندی انجام داده است و حمایت های مادی و معنوی ایشان از این پروژه، بسیار قابل تقدیر است. ولی من معتقدم به هر حال دولت نیز باید وظیفه اصلی خود را فراموش نكرد و به حمایت از این پروژه بپردازد.پری صابری نیز با این برداشت استاد شجریان كه مردم بم نباید فراموش شوند موافق است. به همین خاطر آمادگی خود را برای مشاركت در ساخت باغ هنر بم اعلام كرده است. این كارگردان صاحب نام تئاتر ایران در دیداری با شجریان، حمایت خود را از طرح او در ساخت باغ هنر بم اعلام كرد.
محمدتقی رسولی

منبع : روزنامه همشهری