قلعه‌های پاچنار ، سمنان

در جنوب غربی میدان ابوذر و در محله‌ اسفنجان (كوی شهیدان نوروزی) سمنان آثار دو قلعه پر ابهت و قدیمی به چشم می‌خورد كه به قلعه‌های پاچنار معروف هستند.
این قلعه‌ها به صورت دژهای دوران باستان ساخته شده بودند و از زمره قلعه‌های بسیار مهم نظامی و دفاعی شهرستان به شمار می‌رفتند. بعضی‌ها قدمت و تاریخ بنای این قلعه‌ها را به دوران طاهریان نسبت می‌دهند.
قلعه غربی پاچنار كه بزرگ‌تر و وسیع‌تر از قلعه شرقی است. بیش از 13 متر ارتفاع دارد و دارای دو برج دیده‌بانی مدور به قطر دو متر است كه در دو گوشه قلعه واقع شده است. قلعه‌ شرقی كه در صد قدمی قلعه‌ غربی واقع شده كوچك‌تر از قلعه‌ غربی است و دارای یك برج دیده‌بانی و نیمه‌ویران است.
در بنای قلعه از مصالح ساختمانی چون خشت‌های خام بزرگ و سنگ استفاده شده است. قلعه‌ غربی شامل دو طبقه‌ نامنظم است كه با 28 پله بلند و نامنظم به پشت بام راه می‌یابد. در این دژ چند خانواده سكونت دارند. بنای قلعه‌ شرقی نیز از خشت خام است و به علت احداث ساختمان دبیرستان دخترانه هاجر، قسمتی از آن ویران شده است و در حال حاضر كسی در آن سكونت ندارد.