امام وهدایت

ائمه كه هدایت‏به امرالله میكنند، یعنی با ملكوت موجودات سر و كار داشته، و هر موجودی را از جنبه امری او نه تنها از جنبه خلقی او، بسوی خدا هدایت میكنند، و به كمال خدا میرسانند.
قلب موجودات در دست امام است، و از نقطه نظر سیطره و احاطه بر قلب، آنان را بسوی خدا هدایت میكند.
پس امام كه مردم را بخدا هدایت میكند، به امر ملكوتی كه همیشه با آن موجود و ملازم است هدایت میكند، و این در حقیقت ولایتی است‏به حسب باطن در ارواح و قلوب موجودات نظیر ولایتی كه هر یك از افراد بشر از راه باطن و قلبش نسبت‏به اعمال خود دارد، این است معنی امام.
و اما در آیه شریفه علت موهبت این منصب را اینطور بیان كرده است: «لما صبروا و كانوا بآیاتنا یوقنون‏»
یكی صبر است در راه خدا، و منظور از صبر، استقامت و ایستادگی است در تمام امتحانات و ابتلائاتی كه بنده در راه عبودیت و وصول بمراد برای او پیش میآید، و دیگر آنكه قبل از آن به مرحله یقین رسیده باشند.
در آیاتی از قرآن مجید، می‏بینیم كه علامت‏ یقین را كشف حجب ملكوتیه معرفی می‏نماید، صاحب یقین كسی است كه حقائق موجودات و ملكوت آنان را ادراك كند، و محجوب كسی است كه پرده روی قلب او گرفته و او را از مشاهده انوار ملكوتیه باز دارد مانند آیه:
«و كذلك نری ابراهیم ملكوت السموات و الارض و لیكون من الموقنین‏»
و اینطور ما به ابراهیم ملكوت آسمان‏ها و زمین را نشان دادیم و برای آنكه از صاحبان یقین بوده باشد.
این آیه می‏رساند كه نشان دادن ملكوت آسمان و زمین مقدمه افاضه یقین بر قلب ابراهیم بوده است
و وی این زمینه یقین از مشاهده انوار ملكوتیه جدا نخواهد بود. و مانند آیه‏«كلا لو تعلمون علم الیقین لترون الجحیم‏»
نه چنین است، اگر شما میدانستید مانند علم و دانستن صاحبان یقین، در اینصورت حتما دوزخ را میدیدید، و حقیقت جهنم را كه ملكوت افعال زشت، و معاصی آلهی و نفس اماره است مشاهده می‏نمودید.
و مانند آیه‏«كلا ان كتاب الابرار لفی علیین و ما ادریك ما علیون كتاب مرقوم یشهده المقربون‏»
نه چنین است، به درستیكه نامه عمل و حقائق كردار افراد پاك و صالح العمل در مكان مرتفع و عالی قرار دارد، و آن علیون است. می‏دانی علیون چیست؟عالمی است ملكوتی كه آن عبارت است از ثبت و ضبط اعمال صالحه، و آن در حضور و شهود مقربین درگاه خدا است.
از این آیات استفاده می‏شود كه مقربون كه همان صاحبان یقینند، افرادی هستند كه به ملكوت و حقائق عالم پیوسته، و قلبشان از جنبه مشاهده خلقی عبور نموده است، آنها از خدا محجوب نیستند، و حجاب قلبی كه عبارت است از جهل و معصیت و شك و نفاق در آنها نیست، آنها صاحبان یقینند كه علیون و حقائق ملكوتیه ابرار و اخیار را می‏بینند، كما آنكه حقائق ملكوتیه اشرار و اهل معاصی را كه عبارت از جحیم است نیز مشاهده می‏كنند.
بنابراین امام كه هدایت‏به امر ملكوتی می‏كند، حتما باید دارای مقام یقین باشد، و عالم ملكوت بر او منكشف بوده باشد، و متحقق به كلمات الله بوده باشد، و چون ذكر شد كه ملكوت همان وجهه باطنی موجودات است پس این آیه شریفه:
«و جعلناهم ائمهٔ یهدون بامرنا» به خوبی می‏رساند كه هر چه راجع به امر هدایت است، كه عبارت از قلوب و اعمال بوده باشد باطن و حقیقت او در دست امام است، و وجهه ملكوتی و امری آن حاضر در مشهد امام بوده، لحظه‏ای از او غائب نخواهد بود.

منبع : مرکز اطلاع‌رسانی آل بیت