شبکه های کامپیوتری، نیاز مبرم تجارت الکترونیک

تا کنون مباحث مختلفی در زمینه زیرساخت‌های مورد نیاز برای پیاده‌سازی، گسترش و بکارگیری مباحث تجارت الکترونیکی مطرح شده که تمامی آنها به نحوی حول محورهای مخابراتی و ارتباطی استوار بوده است؛ موضوعی که شاید مهمترین فاکتور در بحث تجارت الکترونیک و سایر مباحث موسوم به زندگی الکترونیک باشد ، ولی در این میان، موارد دیگری هم وجود دارد که توجه نکردن به آنها باعث بلا استفاده شدن این زیرساخت‌ها خواهد شد؛ به عبارت ساده‌تر باید گفت که زیرساخت‌های مخابراتی یکی از شروط لازم برای پیاده سازی تجارت الکترونیک است ولی مطمئنا کافی نیست.
در این مقاله سعی داریم به اختصار به یکی دیگر از نیازهای مباحث تجارت و بانکداری الکترونیک یعنی موضوع شبکه‌های کامپیوتری و به صورت خاص‌تر شبکه‌های LAN، WAN، اینترانت‌ها و اکسترانت‌ها اشاره کنیم.

تعریف‌ LAN و WAN
LAN : شبکه‌های محلی؛ نوعی از شبکه‌های ارتباطی که دستگاه های متعددی را به یکدیگر متصل می کند و امکان تبادل اطلاعات را بین این دستگاه‌ها ایجاد می‌کند
WAN: شبکه‌های
" بحث شبکه‌های کامپیوتری همانند زیرساخت‌های مخابراتی یکی از شروط اولیه برای ورود به دنیای دیجیتال است و مختص به مباحث تجارت و بانکداری الکترونیک نیست، ... "



گسترده؛ که یک ناحیه بزرگ جغرافیایی را پوشش می دهند

تفاوت‌ LAN و WAN
محدوده شبکه های LAN معمولا کوچک است و به طور معمول یک ساختمان یا مجموعه ای از ساختمان ها را در بر می گیرد که این تفاوت در محدوده جغرافیایی باعث دستیابی به راه حل های تکنیکی متفاوتی می شود.
از طرفی مالک شبکه LAN همان سازمانی است که مالک دستگاه‌های متصل به آن است، در صورتی که برای WANها این مورد کمتر اتفاق می افتد. بعلاوه سرعت انتقال داده‌های داخلی در LAN ها به میزان قابل توجهی بیش از WANها است. (پر استفاده ترین شبکه‌های محلی LANهای ایترنت با سرعت انتقال ۱۰Mbps و ۱۰۰Mbps هستند که مبتنی بر استاندارد IEEE ۸۰۲.۳ می‌باشند)
البته پر واضح است که بحث شبکه‌های کامپیوتری نیز همانند زیرساخت‌های مخابراتی یکی از شروط اولیه برای ورود به دنیای دیجیتال است و مختص به مباحث تجارت و بانکداری الکترونیک نیست، با این حال می‌توان گفت که پیدایش واژه تجارت الکترونیک به واسطه پیشرفت اینترنت و شکل‌گیری وب بوده است.

چگونگی شکل‌گیری شبکه‌ها
شکل‌گیری شبکه اینترنت در ابتدا با هدف ایجاد شبکه‌ای بود که تمرکز موجود در کامپیوترهای عضو پیمان ناتو را از بین ببرد تا در صورت حمله احتمالی شوروی سابق به این مرکز، دیگر پایگاه‌ها به کار خود ادامه دهند.
بعدها در سال ۱۹۶۹ چهار دانشگاه ایالت متحده به این شبکه پیوستند و به تدریج اینترنت وارد اولین مرحله کاربردی خود یعنی مباحث نظامی شد. پس از آن دانشگاهیان به این نتیجه رسیدند که می توانند از اینترنت برای رسیدن به اهداف آکادمیک
" شکل‌گیری شبکه اینترنت در ابتدا با هدف ایجاد شبکه‌ای بود که تمرکز موجود در کامپیوترهای عضو پیمان ناتو را از بین ببرد تا در صورت حمله احتمالی شوروی سابق به این مرکز، دیگر پایگاه‌ها به کار خود ادامه دهند... "



خود بهره بگیرند.
با آمدن وب، تقریبا تمامی ویژگی های دوره آکادمیک بجز پست الکترونیک منسوخ شد. از طرف دیگر با توجه به اینکه کار کردن با وب نیاز به دانش کامپیوتری چندانی نداشت، اینترنت به‌ تدریج همه گیر شد و سازمان ها، شرکت ها و صنایع را نیز برآن داشت که برای کسب و کار، به این ابزارنگاه ویژه‌ای داشته باشند. به این ترتیب با گسترش شبکه‌های جدید، پروتکل‌‌ها و نرم افزارهای کاربردی، تجارت الکترونیک هم شکل گرفت.

تجارت بدون کاغذ
پیش از شکل گیری اینترنت، شرکت‌های تجاری، اطلاعات خود را به صورت الکترونیکی و از طریق خطوط تلفن اختصاصی انتقال می دادند که از آن تحت عنوان EDI (Electronic Data Interchange) یاد می شود.
واژه EDI غالبا به منظور جابجایی الکترونیک اسناد تجاری مرسوم مثل چک ها، فاکتورها و . . . استفاده می شود و منظور از آن همان تجارت بدون کاغذ است.EDI را به صورت ساده می توان اینگونه تعریف کرد: "انتقال اطلاعات تجاری سازماندهی شده (کد کالا، قیمت پایه، محل تحویل کالا و . . .) توسط استانداردهای اطلاع رسانی مورد توافق، از یک سیستم کامپیوتری به سیستمی دیگر از طریق تجهیزات الکترونیکی."
به مرور زمان با به کارگیری پروتکل‌ها و زیرساخت‌های اینترنتی، EDI از یک سیستم ارتباطی معین که بر اساس خطوط ارتباطی بین شرکت‌های بزرگ و همچنین یک سری روابط ثابت عمل می‌کرد، متحول و تبدیل به یک سیستم انعطاف پذیر شد که دامنه آن شرکت‌های بسیار بیشتری را دربر می گرفت.
در واقعEDI را می توان اولین نوع تجارت الکترونیک دانست که در کنار آن روشهای دیگری از جمله : استفاده از اینترنت و صفحات وب، بهره‌گیری از اینترانت‌ها( شبکه‌هایی که در داخل شرکت‌ها استفاده می شوند و از پروتکل TCP/IP استفاده می‌کنند) و همچنین اکسترانت‌ها (شبکه‌های موجود بین شرکت‌هایی که طرف تجاری هم هستند و برای تبادل اطلاعات از پروتکل‌های یکسانی استفاده می کنند) رایج گردید.
شرکت ها از این شبکه‌ها به منظور همکاری با شرکای تجاری خود استفاده می‌کنند، شبکه‌هایی که ممکن است بسیار بزرگ تر از حد معمول باشند؛ مانند اکسترانت هیتاچی که شامل بیش از ۲۰۰۰ شرکت است و اینترانت شرکت فورد که ۱۲۰ هزار ایستگاه کاری را به هم متصل می‌کند.
در مجموع باید گفت که شبکه‌های محلی و شبکه‌های گسترده اسکلت اصلی بدنه تجارت الکترونیک هستند که سازمان‌ها، شرکت‌ها و تولیدکنندگان مختلف باید در مرحله اول با راه‌اندازی LAN های داخلی و پس از آن ایجاد ارتباط با سایر مجموعه‌های مرتبط و ایجاد WAN ، امکان دسترسی کاربران را به سرویس‌های خدماتی و پایگاه‌های اطلاعاتی خود فراهم کنند .
خوشبختانه تا کنون سازمان‌ها و شرکت‌های مختلفی، شبکه‌های داخلی و پایگاه‌های اطلاعاتی خود را راه‌اندازی کرده‌اند که با گسترش نیازهای مخابراتی می‌توان به تکمیل زیرساخت‌های اولیه تجارت الکترونیک در کشور امیدوار بود.

منبع : روزنامه وطن امروز