بررسی مقدمه و پانزده ماده‌ی ابتدایی اعلامیه‌ی جهانی حقوق ‌بشر و تطبیق آن با فقه و حقوق اسلامی

نویسنده : فاطمه طالعی‌نیا
شماره کنگره : ۴ب۲ط/۳۲۴۰ K
شابک : ۴-۵-۹۶۲۸۷-۹۶۴
رده دیویی : ۳۴۱.۴۸۰۹
تاریخ نشر : ۲۵/۰۷/۸۵
تعداد صفحه : ۲۱۰
تیراژ : ۱۰۰۰
نوبت چاپ : ۱

نوشتار حاضر به بررسي اجمالي مقدمه و پانزده ماده‌ي ابتدايي اعلاميه‌ي جهاني حقوق بشر و تطبيق آن با فقه و حقوق اسلامي اختصاص يافته كه نگارنده ضمن اين بررسي، چنين نتايجي را به دست مي‌دهد: 1- اعلاميه‌ي جهاني حقوق بشر، حاصل چند قرن تلاش فكري انديشمندان و متفكران غربي است كه بر مبناي خردباوري علمي، فردگرايي، حقوق طبيعي و قرارداد‌گرايي شكل گرفته است و حق حيات، آزادي، برابري و مالكيت به عنوان حقوق بنيادين بشر به رسميت شناخته شده و به تدريج در اعلاميه‌هاي حقوق بشر آشكار شده است، 2- منبع اصلي شناخت حقوق انسان، وحي الهي است و رجوع به تكاليفي كه خداوند براي بشر، مقرر كرده است. براي مثال حق حيات كه در تفكر غربي، حقي مطابق و غير مشروط است، در نظام حقوق اسلام محدوديت‌هايي دارد. 3- در اسلام هركسي آزاد است و مادامي كه زياني متوجه‌ي اسلام و ديگران نكرده است، مي‌تواند عملا عقيده‌ي خود را مطرح كند. چرا كه اسلام، رقابت وتعارض افكار و انديشه‌ها را موجب رشد و تعالي جامعه مي‌داند. 4- يكي ازحقوق بنيادين از ديدگاه طرفداران حقوق بشر مدرن، حق مالكيت است. بر اساس تعاليم اسلامي، مالك اصلي و حقيق هستي، خداوند است و تمامي مالكيت‌ها درباره‌ي غير خدا، اعتباري است. 5- آن چه كه در اعلاميه‌ي جهاني آمده است كاملا مربوط به جنبه‌هاي مادي زندگي بشري است و ازحقوق اخلاقي و معنوي بحثي به ميان نيامده است. و 6- اعلاميه نه در مرحله‌ي تئوري جهاني است و نه در مرحله‌ي عملي جهان شمول است. زيرا از جهت نظري فاقد بنيان‌هاي استوار براي ارزش‌هاي فراگير و جهان شمول است.