تأمین بودجهٔ توسعه جهانگردی

تأمين مالى توسعه جهانگردى يکى از عوامل اصلى اجراء است. نوع نيازهاى مالى و منابع احتمالى آن بايد شناخته و يک سياست سرمايه‌گذارى تدوين شود. لزوم تأمين بودجه و شيوهٔ آن بايد به‌طور مشخص براى هر کشور يا منطقهٔ خاص شناسائى و تعيين شود.

نيازهاى تأمين بودجه

سه نوع نياز تأمين بودجه وجود دارد که بايد در توسعه جهانگردى در نظر گرفته شود. نياز تأمين بودجه براى تهيه طرح‌هاى جهانگردى ـ طرح ملى يا منطقه‌اى عمومي، برنامه‌ريزى مفصل‌تر ناحيه‌هاى موردنظر براى توسعه جهانگردي، و تحليل‌هاى بررسى امکانات و برنامه‌ريزى‌هاى پروژه‌هاى خاص توسعه تأمين بودجهٔ سطح کلى برنامه‌ريزى معمولاً جزء مسئوليت‌هاى دولت است. تأمين مالى طرح‌ها و پروژه‌هاى مفصل‌تر مى‌تواند، بسته به شرايط محلي، توسعه دولت يا بخش خصوصى صورت گيرد. با وجود اين، برنامه‌ريزى مفصل‌تر بايد کماکان طبق معيارهاى برنامه‌ريزى دولت انجام و توسط آن بررسى و تائيد شود چنانچه تأمين مالى برنامه‌ريزى به‌طور محلى امکان‌پذير نباشد، بايد درصدد يافتن کمک بين‌المللى برآمد.

تأمين بودجه براى توسعه زيربناى لازم براى جهانگردى لازم است. تأمين مالى زيربناى عمده معمولاً به عهدهٔ دولت است. با وجود اين، حداقل بخشى از اين سرمايه‌گذاري، از قبيل خدمات رفاهى را مى‌توان از طريق دريافت هزينه از استفاده‌کنندگان آن خدمات تأمين کرد. همان‌طور که تأکيده شده است، مى‌توان بخش بيشترى از زيربنا را به‌نحوى توسعه داد که به نيازهاى عمومى جامعه و اقتصاد و نيز جهانگردى سرويس دهد، و بدين‌ترتيب منافع کلى معتنابهى براى کشور به همراه آورد. احداث تأسيسات زيربنائى گران است و بيشتر کشورها براى تأمين بودجه آن و به‌خصوص بخش ارزى هزينه آن نيازمند کمک‌هاى بين‌المللى هستند. هزينه تأسيسات زيربنائى در محل‌هاى توسعه تجارتى را معمولاً احداث‌کنندگان بخش خصوصى اين محل‌ها مى‌پردازند. از احداث‌کنندگان بخش خصوصى ممکن است خواسته شود تا بخشى از هزينه‌هاى زيربنائى ناحيه بيرونى را که براى محل‌هاى آنان مقيد است بپردازند.

بودجهٔ مالى بسيارى از جاذبه‌هاى اصلى از قبيل پارک‌هاى ملى و موزه‌ها را معمولاً دولت تأمين مى‌کند. با وجود اين، هزينه‌اى که بازديدکنندگان از اين جاذبه‌ها مى‌پردازند. مى‌تواند بخشى از سرمايه‌گذارى اوليه را جبران کند، يا حداقل اين پرداخت‌ها مى‌توانند بخشى از هزينه‌هاى مرتبط با کار و نگهدارى آنها را تأمين کنند. به‌علاوه اين جاذبه‌ها به ساکنان منطقه موردنظر و نيز جهانگردان خدمت مى‌دهند، و هزينهٔ احداث و نگهدارى آنها را مى‌توان به‌عنوان ايجاد يک امکان مهم تفريحى يا آموزيشى توجيه کرد.

توسعه منابع انساني، از قبيل ايجاد مرکز آموزش هتلدارى و جهانگردي، نيز بايد تأمين مالى شود، معمولاً دولت اين امر را انجام مى‌دهد ولى اغلب بخش خصوصى نيز در آن مشارکت مى‌کند. دولت ممکن است بر هزينه‌هائى که جهانگردان در هتل‌ها و رستوران‌ها مى‌پردازند. عوارضى وضع کند تا کمکى براى کار مراکز آموزش جهانگردى باشد.

تأمين بودجه عمده‌اى براى توسعه درآمدهاى تجارتى از طريق احداث امکانات و خدمات جهانگردى از جمله هتل‌ها، رستوران‌ها، آژانس‌هاى سير و سياحت و فروشگاه‌ها لازم است. بخش خصوصى معمولاً براى اين امکانات و خدمات سرمايه‌گذارى مى‌کند. ولى در ناحيه‌هائى که به تازگى توسعه جهانگردى يافته‌اند ممکن است لازم باشد که دولت در اين امر پيشقدم شود تا بخش خصوصى اعتماد به نفس لازم را در سرمايه‌گذارى به‌دست آورد. دولت مى‌تواند انگيزه‌هائى براى سرمايه‌گذارى بخش خصوصى ايجاد کند. اين انگيزه‌ها در مبحث برنامه‌ريزى عناصر نهادى بررسى شده‌اند. بانک‌هاى ملى توسعه جهانگردى اغلب تأسيس مى‌شوند، گاهى با حمايت مالى بين‌المللي، تا وام‌هائى را براى سرمايه‌گذارى در تسهيلات جهانگردى در اختيار بخش خصوصى قرار دهند. عمليات توسعه نيز براى اجراء و کار پروژه‌ها و مؤسسات خاص سازماندهى مى‌شوند. سرمايه‌گذارى‌هاى مختلط بين‌المللى و محلى روش متداول براى سرمايه‌گذارى در پروژه‌هاى جهانگردى است.

سرانجام، تأمين بودجه براى مديريت عمومى جهانگردى توسط سازمان ملى جهانگردى لازم است. از جمله براى بازاريابى کلى جهانگردى ملى و يا منطقه‌اى بودجهٔ سازمان ملى جهانگردى را معمولاً دولت تأمين مى‌کند. با وجود اين، اگر ماليات جهانگردى از قبيل عوارض بر هتل‌ها و رستوران‌ها، وجود داشته باشد. تمام يا بخشى از آن را مى‌توان به بودجهٔ سازمان ملى جهانگردى اختصاص داد. بدين‌ترتيب جهانگردى مى‌تواند مستقيماً هزينه مديريت خود را بپردازد.

دولت گاهى اوقات براى تأمين بودجه، صندوق توسعه جهانگردى تأسيس مى‌کند که ماليات هتل‌ها و ساير منابع درآمد مانند درآمد فروشگاه‌هاى معاف از ماليات فرودگاه‌ها، به اين صندوق واريز مى‌شود از درآمد اين صندوق مى‌توان براى توسعه بازاريابى و آموزش جهانگردى و ساير مقاصد استفاده کرد.