نتایج و عوارض بازسازی بلب با استفاده از ملتحمه بعد از عمل ترابکولکتومی

● هدف:
ارزیابی و مقایسه نتایج روش های مختلف جراحی بازسازی بلب با استفاده از ملتحمه، پس از عمل ترابکولکتومی و میزان موفقیت آن ها در مراجعه کنندگان به بیمارستان شهید لبافی نژاد طی سال های ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۲.
● روش پژوهش:
این مطالعه به صورت بررسی داده های موجود در پرونده بیماران انجام شد. همه بیمارانی که به دنبال عمل ترابکولکتومی، دچار هایپوتونی یعنی فشار داخل چشمی (IOP) کم تر از ۶ میلی متر جیوه و یا نشت از بلب شده تحت عمل جراحی بازسازی بلب با استفاده از ملتحمه قرار گرفته بودند؛ وارد مطالعه شدند.موارد نشت از بلب، در صورت وجود سوراخ بزرگ تر از ۱mm در بلب یا عدم بند آمدن آن به رغم دو هفته درمان نگه دارنده، تحت بازسازی بلب قرار گرفتند. در موارد هایپوتونی نیز در صورت ایجاد یا پیش رفت آب مروارید، وجود ماکولوپاتی ناشی از هایپوتونی یا ایجاد چسبندگی بین عنبیه و قرنیه، بازسازی بلب انجام شد. روش های جراحی بازسازی بلب عبارت بودند از جلو کشیدن ملتحمه (conjunctval advancement)، فلپ چرخشی ملتحمه (rotational conjunctival flap) و گرافت آزاد ملتحمه (free conjunctival graft). توقف نشت از بلب و عدم نیاز به جراحی مجدد، در حضور IOP بین ۶-۲۱ میلی متر جیوه با استفاده از حداکثر ۲ داروی موضعی ضد گلوکوم (تیمولول و دورزولامید)، موفقیت در نظر گرفته شد.
● یافته ها:
طی مدت مزبور، ۲۷ چشم از ۲۷ بیمار (۱۷ مرد و ۱۰ زن) در محدوده سنی ۹ تا ۷۳ سال (۳۷.۸±۱۵.۲ سال) تحت عمل جراحی بازسازی بلب قرار گرفتند. علت جراحی در ۲۲ مورد، نشت از بلب و در ۵ مورد، پیدایش عوارض ناشی از هایپوتونی بود. متوسط IOP قبل و بعد از عمل، به ترتیب ۴.۴±۱.۰۴ و ۱۳.۰±۱.۲۹ میلی متر جیوه بود (P<۰.۰۰۱). متوسط حدت بینایی قبل و بعد از عمل، به ترتیب ۰.۹ لوگمار (۲۰.۱۶۰) و ۰.۶ لوگمار (۲۰.۸۰) بود (P<۰.۰۰۲).
متوسط نسبت کاپ به دیسک (cup/disc) قبل از عمل ۰.۷ بود که تا پایان پی گیری ۶ ماهه ثابت مانده بود. میزان موفقیت در روش جلو کشیدن ملتحمه ۷۲.۲ درصد، در روش فلپ چرخشی ملتحمه ۶۶.۷ درصد و با گرافت آزاد ملتحمه ۶۶.۷ درصد بود (P=۰.۷۳). در ۲ مورد به علت تداوم نشت، بازسازی مجدد بلب لازم شد. در ۶۲ درصد بیماران، میتومایسین C- و در ۷.۶ درصد موارد، فلورواوراسیل به هنگام ترابکولکتومی اولیه مورد استفاده قرار گرفته بود و در ۱۹.۴ درصد موارد از آنتی متابولیت استفاده نشده بود. در ۱۱ درصد موارد نیز استفاده از آنتی متابولیت نامشخص بود. متوسط زمان بین ترابکولکتومی اولیه تا تشخیص نشت یا هایپوتونی، در موارد مصرف میتومایسین C-، کوتاه تر از همه (۱۷ ماه) و در موارد عدم مصرف آنتی متابولیت، طولانی تر از همه (۵۲ ماه) بود (P=۰.۰۵).
● نتیجه گیری:
بازسازی بلب با استفاده از ملتحمه بعد از ترابکولکتومی، روش موفقیت آمیزی در توقف نشت، رفع هایپوتونی و در نتیجه افزایش دید بیماران می باشد.

فرید کریمیان
علیرضا برادران رفیعی
شاهین یزدانی
محمد پاک روان
جمیل اسلامی پور
محمدرضا محبی
زهرا ربانی خواه

منبع : پایگاه اطلاعات علمی