سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار

هر چند سرمایه گذاری در بورس با خرید یک ورقه بهادار آغاز می شود، اما خرید این دارایی مالی نیازمند بررسی و تحلیل دقیق از وضعیت حال و آینده آن است.
سرمایه گذار در بازار اوراق بهادار ریسک می پذیرد و با توجه به آن به دنبال بازده بیشتر است، بنابراین مهمترین عاملی که در تحلیل سرمایه گذاری موثر است بازده و ریسک آن در مقایسه با سایر فرصت های سرمایه گذاری است.
به همین ترتیب، بازده و ریسک هر ورقه بهادار در مقایسه با سایر اوراق بهادار، تعیین کننده هستند، به عبارت دیگر هدف هر سرمایه گذار آن است که از میان اوراق بهادار، ورقه بهاداری را انتخاب کند که در صورت داشتن ریسک مساوی نسبت به سایر اوراق بهادار، بیشترین بازده و در صورت داشتن بازده مساوی نسبت به سایر فرصت های سرمایه گذاری، حداقل ریسک را داشته باشد.
با توجه به منطق یاد شده، در ادامه، برخی از عواملی که می توانند در انتخاب یک ورقه بهادار از میان اوراق بهادار موجود موثر باشند، توضیح داده می شوند.
بدیهی است که این نکات جنبه عام دارد و ممکن است درجه اهمیت آن ها با توجه به خط مشی و دید سرمایه گذاران متفاوت باشد.
● سودآوری
یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار بر قیمت سهام شرکت، وضعیت سود آوری شرکت و به طور مشخص درآمد هر سهم شرکت است.
در واقع، سود از منابع درآمدی سرمایه گذاران است و هر سرمایه گذار به نسبت تعداد سهمی که در اختیار دارد از آن بهره مند می شود.
شرکتهای سهامی موظفند پس از بررسی صورت های مالی سالانه، بخشی از درآمدهای شرکت را پس از کسر هزینه ها، شامل هزینه های عملیاتی و غیر عملیاتی مالیات و زیان سال های گذشته، برای تقسیم بین سهامداران پیشنهاد کنند.
● نسبت قیمت به درآمد
از آنجا که قیمت سهام شرکت های مختلف با هم تفاوت دارند، درآمد هر سهم (EPS) که امکان مقایسه وضعیت سهام یک شرکت با سایر شرکت ها را فراهم می کند از اهمیت زیادی برخوردار است.
برای مقایسه سود آوری شرکت ها با یکدیگر از نسبت قیمت به سود هر سهم یا PLE (P به E ) استفاده می شود.
همچنین نسبت P به E بیانگر مدت زمان بازگشت اصل سرمایه از محل سودهای تحصیل شده شرکت است.
هرچه این نسبت کمتر باشد بیانگر بازده بیشتر سهام شرکت خواهد بود. البته باید توجه داشت نسبت درآمد به قیمت یکی از فاکتورهای تصمیم گیری برای خرید سهام است و باید در کنار عوامل دیگر مورد ارزیابی قرار گیرد.
● ثبات نسبی سودآوری
سود هر سهم عامل مهمی در انتخاب سهام برای سرمایه گذاری است اما استناد به سود هر سهم در یک سال خاص مبنای مناسبی برای ارزیابی سهام نیست زیرا ممکن است سود سال بعد کمتر و یا بیشتر باشد.
معیار مهمی که در استفاده از نسبت بازده جاری سهام باید مد نظر قرار گیرد قدرت نسبی سود آوری هر سهم در سال های مختلف است.
هر چه میزان انحراف سود آوری سال های گذشته با سودهای احتمالی سال آینده بیشتر باشد، ریسک سهم بالاتر خواهد بود و بر عکس هر چه روند سود دهی سال های گذشته و آتی از ثبات بیشتری برخوردار باشد ریسک سرمایه گذاری بر روی آن سهم کمتر خواهد بود.
● نقد شوندگی
نقد شوندگی دارایی مالی به معنای امکان تبدیل سریع آن به پول نقد و یا به عبارت ساده تر امکان فروش سریع سهام است.
هر قدر بتوان سهمی را سریعتر به فروش رساند، قابلیت نقد شوندگی آن بیشتر است.
اوراق بهادار که به طور روزانه و به دفعات مکرر معامله می شوند نسبت به اوراق بهاداری که با تعداد محدود و دفعات کم گردش دارند، قابلیت نقد شوندگی بیشتری و در نهایت ریسک کمتری دارد.
از سوی دیگر یکی از عواملی که موجب می شود تا سرمایه گذاری با پذیرفتن مخاطرات موجود اقدام به سرمایه گذاری در بازار اوراق بهادار کنند، نقد شوندگی بالای این بازار نسبت به سایر فرصت های سرمایه گذاری است.
● درصد سهام شناور آزاد
سهام شناور آزاد، بخشی از سهام شرکت است که در اختیار سهام داران غیر راهبری، دارندگان کمتر از پنج درصد سهام شرکت قرار دارد و احتمال عرضه آن در بازار زیاد است.
قابلیت نقد شوندگی سهام تا حدود زیادی به تعداد سهام در دست عموم بستگی دارد.
هر چه این نسبت بیشتر باشد حجم و سرعت گردش معاملات افزایش خواهد یافت و به تبع آن قیمت منصفانه و معقول در بازار برای سهام مورد نظر تعیین می شود.
● ترکیب سهامداران
ترکیب سهامداران که در واقع تعیین کننده ترکیب هیات مدیره شرکت است، می تواند به نفع گروه خاصی از سهامداران باشد.
در شرکت هایی که همه اعضای هیات مدیره آن منتخب سهامداران عمده هستند ممکن است تصمیماتی اتخاذ شود که بیشتر در راستای اهداف سهامداران عمده است.
به عبارت دیگر ترکیب سهامداری و ساختار مالکیت نیز از مواردی است که باید مورد توجه سرمایه گذاران قرار گیرد.
● اطلاع رسانی توسط شرکت ها
یکی دیگر از عواملی که تاثیر قابل توجه بر قیمت سهام شرکت ها و تصمیم گیری برای خرید آن دارد، وضعیت اطلاع رسانی شرکت هاست.
اطلاعات مبنای تصمیم گیری برای خرید اوراق بهادار است و تصمیم درست مستلزم در اختیار داشتن اطلاعات دقیق و به موقع است.
قانون بازار اوراق بهادار شرکت پذیرفته شده در بورس را موظف کرده است تا اخبار و اطلاعات موثر بر قیمت و تصمیم سرمایه گذاران را در اسرع وقت به اطلاع بازار برساند.
● نوع شرکت و صنعت
شرایط اقتصادی کشور و سیاست های اعمال شده توسط تصمیم گیرندگان اقتصادی بر صنایع مختلف تاثیرات متفاوت میگذارد و می تواند موجب رونق یا رکود آنان شود.
همچنین تقاضای بازار برای تولیدات و خدمات شرکت ها روند سودآوری آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد.
بنابراین ساختار فعالیت شرکت و همچنین صنعتی که شرکت در آن فعالیت می کند از موارد مهم در تصمیم گیری است.
● عوامل کلان اقتصادی و سیاسی
رویدادهای اجتماعی و سیاسی و پیش بینی تاثیر هر یک از آنها بر اقتصاد کشور و همچنین عوامل اقتصاد کلان می تواند در تصمیم سهامدار در خرید و فروش سهام شرکت نقش عمده ای داشته باشد.
این عوامل طیف وسیعی از موارد را شامل می شوند و بسیار متنوع هستند.
عواملی مانند نرخ تورم، نرخ بیکاری، اشتغال، توزیع درآمد، بروز تنش میان دولت ها، رخدادهای مهم سیاسی و ... از عوامل مهم اقتصادی و سیاسی هستند که بر وضعیت بازار سهام تاثیر دارند.

منبع : خبرنگاری ایسکانیوز