ارزیابی فلور قارچی و فراوانی عفونت های قارچی در دهان بیماران دیابتی

● مقدمه:
افراد دیابتی به برخی از عفونتها حساسیت بیشتری نشان میدهند. کاندیدوزیس دهانی یکی از شایعترین عفونتهای فرصت طلب در افراد دیابتی و مبتلایان به نقص ایمنی سلولی است. هدف از این مطالعه مقایسه فلور قارچی و فراوانی عفونتهای قارچی دهان و عوامل موثر بر بروز آن در بیماران مبتلا به دیابت ملیتوس و افراد شاهد بود.
● مواد و روشها:
در این تحقیق که به مدت ۱۸ ماه به طول انجامید، ۱۳۲ بیمار مبتلا به دیابت (گروه مورد) مراجعه کننده به درمانگاه دیابت بیمارستان شریعتی و ۱۳۰ بیمار غیردیابتی (گروه شاهد)، در سنین ۶۵-۲۵ سال مورد مطالعه قرار گرفتند. نمونه های خون وریدی و بزاق در شرایط ناشتا گرفته شد. از چهار نقطه مختلف دهان نمونه برای کشت برداشته شد. گروه خونی بیماران نیز تعیین گردید. برای ارزیابی وضعیت متابولیک بیماران HbA۱c اندازه گیری گردید.
● یافته ها:
کاندیداآلبیکنس شایعترین قارچ در دهان افراد هر دو گروه بود. این بررسی نشان داد که بین میانگین کلونی کانت تام افراد بیمار و شاهد اختلاف معنی داری وجود دارد (P<۰.۰۰۱). در گروه بیماران دیابتی رابطه ای مستقیم و معنی دار بین غلظت قند خون و بزاق با میانگین کلونی کانت تام دیده شد، در حالی که این ارتباط در گروه کنترل مشاهده نگردید. همچنین در کل جمعیت مورد مطالعه، میانگین کلونی کانت تام با استفاده از دندان مصنوعی یا دندان مصنوعی همراه با استعمال سیگار، افزایش قابل ملاحظه ای نشان داد. در این مطالعه سابقه ابتلا به بیماریهای دیگر دهان به عنوان عامل مستعد کننده افزایش مخمرهای دهانی شناخته شد. به علاوه، کنترل ضعیف دیابت، بهداشت پایین دهان و استفاده از دندان مصنوعی از دیگر عاملها به شمار میروند. آنالیز رگرسیون چندگانه نشان داد که میانگین کلنی کانت تام با افزایش سن و جنس مونث ارتباط دارد. اما متغیرهایی مانند مدت زمان ابتلا به دیابت، قند بزاق و گروههای خونی نقش تعیین کننده ای در تعداد کلونی های جدا شده نداشتند. در گروه دیابتی با گروه خونی AB به میزان معنی داری ضایعات لوکوپلاک زبانی شایعتر بود. همچنین ارتباط معنی داری بین غلظت قند بزاق و HbA۱c، غلظت قندخون و HbA۱c،HbA۱c و میانگین کلونی کانت تام در گروه دیابتی به دست آمد.
● نتیجه‏گیری:
این مطالعه نشان داد کاندیدوزیس در دهان مبتلایان به دیابت شیوع قابل توجهی دارد و کلونیزه شدن کاندیدا در دهان این بیماران شایع است، لذا رعایت بهداشت دهان و دندان و استفاده از آنتی سپتیک ها و داروهای ضد قارچی موضعی ضروری است.

شهین یاراحمدی
علیرضا خسروی
محمدباقر اردشیرلاریجانی
محمود محمودی
رضا برادرجلیلی
منصور بیات

منبع : پایگاه اطلاعات علمی