بررسی تاثیر بسته ورزشی ایزوتونیک ایزومتریک بر کرامپ عضلانی در بیماران همودیالیز

● زمینه و هدف:
کرامپ عضلانی یکی از مشکلات شایع بیماران همودیالیز در حین و بعد از دیالیز است. مهمترین علل آن را از دست دادن وزن خشک وهیپوناترمی و هیپوتانسیون ذکر می نمایند. در حالیکه مکانیسم آن دقیقا شناخته شده نیست ولی گرفتگی عضله و درد ناشی از آن به علت ایسکیمی ایجاد شده در عضله ارتباط داده می شود. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر بسته ورزشی طراحی شده ایزوتونیک و ایزومتریک در پیشگیری و تسکین کرامپ عضلانی در بیماران تحت همودیالیز انجام گردید.
● روش بررسی:
مطالعه نیمه تجربی از نوع کارآزمایی بالینی می باشد در این مطالعه ۳۵ بیمار که حداقل یکبار کرامپ در حین دیالیز و در فاصله بین دو دیالیز تجربه می کردند شرکت داده شدند. نمونه ها شامل کلیه بیماران مراجعه کننده به مرکز دیالیز شهر سنندج بوده است. قبل از مداخله، شدت درد ناشی از کرامپ عضلانی در حین دیالیز و منزل به وسیله ابزار استاندارد عددی درد به مدت دو هفته ارزیابی و ثبت گردید. سپس برنامه ورزشی ایزوتونیک و ایزومتریک با مشورت متخصصین فیزیوتراپ و طب فیزیکی و کارشناس ارشد تربیت بدنی طراحی گردید. این برنامه به مدت دو هفته بطور منظم برای بیماران اجرا گردید. بعد از اجرای برنامه ارزیابی های اولیه مجددا به مدت دو هفته همانند شرایط قبل از مداخله برای کلیه بیماران شرکت کننده به مدت دو هفته انجام و ثبت گردید. از آزمون آماری تی زوج و رتبه ای ویلکاکسون و همبستگی پیرسون برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید.
● یافته ها:
نتایج نشان داد که شدت کرامپ های عضلانی در بیماران همودیالیز در حین دیالیز و فاصله بین دو دیالیز بعد از انجام برنامه ورزشی طراحی شده به صورت معنی داری (P<۰.۰۰۱) کاهش پیدا نمود. در حالیکه همه بیماران شرکت کننده حداقل یکبار کرامپ را گزارش کرده بودند. بعد از انجام برنامه ورزشی در حین دیالیز (%۴۸.۶۶) و فاصله بین دو دیالیز (%۱۶.۱) بیماران کرامپ را گزارش کرده بودند.
● نتیجه گیری:
انجام برنامه ورزشی ایزوتونیک ایزومتریک در بیماران همودیالیز باعث پیشگیری و کاهش کرامپ عضلانی و شدت درد ناشی از آن می شود.

مختار یعقوبی
عیسی محمدی
فضل اله احمدی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی