بررسی کیفی کربوکسی هموگلوبین خون و وجود دوده در راه‌های هوایی و کاربرد آنها در افتراق سوختگی قبل از مرگ از سوختگی بعد از مرگ در اجساد قربانی آتش سوزی ارجاعی به سازمان پزشکی قانونی کشور در سال ۱۳۸۵-۱۳۸۴

● زمینه و هدف:
با توجه به مرگ و میر بالای ناشی از آتش سوزی و مشکلات موجود در تعیین علت فوت در اجساد سوخته ذغالی و افتراق سوختگی قبل از مرگ از سوختگی بعد از مرگ، استفاده از علایم حیاتی حین آتش سوزی نظیر کربوکسی هموگلوبین در خون و وجود دوده در راه های هوایی بعنوان شاخص سوختگی قبل از مرگ مورد ارزیابی قرار گرفته است.
● مواد و روشها:
این مطالعه تحلیلی و از نوع مقطعی است و روی ۴۷ مورد جسد قربانی آتش سوزی ارجاعی به سازمان پزشکی قانونی کشور طی سال های ۱۳۸۵-۱۳۸۴ انجام شده است. با توجه به شرح حال و معاینه ظاهری و بررسی پرونده کیفری و اظهارات شاهدان عینی مواردی که به طور قطع سوختگی قبل از مرگ و سوختگی بعد از مرگ داشتند تفکیک شدند و از نظر کربوکسی هموگلوبین و وجود دوده در راه های هوایی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند.
● یافته ها:
از ۴۷ مورد اجساد مورد بررسی ۴۴) %۹۳.۶ مورد) مذکر و ۳) %۶.۴ مورد) مونث بودند. بیشتر قربانیان با فراوانی ۲۸) %۵۹.۶ مورد) در گروه سنی ۳۹-۲۰ سال قرار داشتند. در مجموع %۲۹.۸ افراد (۱۴ مورد) سوختگی بعد از مرگ داشتند و %۴۰.۴ افراد (۱۹ مورد) سوختگی قبل از مرگ داشتند. در بین افرادی که سوختگی بعد از مرگ داشتند ۱۳) %۹۲.۹ مورد) دارای کربوکسی هموگلوبین منفی و ۱) %۷.۱ مورد) دارای کربوکسی هموگلوبین مثبت بودند. در حالی که در افراد با سوختگی قبل از مرگ و وجود حیات در زمان پیشرفت آتش سوزی %۴۲.۱ افراد (۸ مورد) کربوکسی هموگلوبین مثبت و ۱۱) %۵۷.۹ مورد) کربوکسی هموگلوبین منفی داشتند. در بین افراد با کربوکسی هموگلوبین مثبت، ۸۰% افراد (۸ مورد) سوختگی قبل از مرگ داشتند در حالی که در افراد با کربوکسی هموگلوبین منفی، ۳۵% افراد (۱۱ مورد)، سوختگی بعد از مرگ داشتند.
● نتیجه گیری:
با توجه به نتایج بدست آمده در این مطالعه از بین موارد با کربوکسی هموگلوبین مثبت، ۸۰% افراد (۸ نفر) سوختگی قبل از مرگ داشته اند که نشانگر زنده بودن فرد در زمان آتش سوزی است در حالی که ۱۰% افراد (۱۱ نفر) سوختگی بعد از مرگ داشتند که ممکن است سوختگی قبل از مرگ در اثر تداوم سوختگی بعد از مرگ محو شده باشد، در حالی که عکس این مطلب قابل نتیجه گیری نیست. در مواردی که کربوکسی هموگلوبین خون منفی بود، الزاما جستجوی عللی نظیر قتل، مرگ های طبیعی و یا خودکشی (به علت استفاده از مواد تسریع کننده) ضروری بوده است.

فخرالدین تقدسی نژاد
فرامرز ابراهیمی
مریم اخگری
پیمان استرکی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی