گرما‌زدگی و آفتاب‌‌زدگی چیست؟

گرمازدگی و آفتاب زدگی هنگامی رخ می دهند که بدن شما نمی تواند خودش را خنک نگاه دارد.بدن شما با افزایش درجه حرارت خود را با تبخیر عرق خنک می‌کند.در روزهایی که آب و هوا گرم و مرطوب باشد، به علت افزایش رطوبت هوا، تبخیر عرق کند می‌شود.
هنگامی که تعریق برای خنک کردن بدن شما کافی نباشد، درجه حرارت بدن افزایش می‌یابد و شما احساس ناخوشی می‌کنید.
● ضریب گرما
برای اندازه‌گیری میزان احساس گرما از معیاری به نام "ضریب گرما" استفاده می‌شود. ضریب گرما بیان کننده این است که در محیط بیرون و خارج از سایه هوا چقدر گرم است.
هنگامی که رطوبت نسبی هوا نیز بالا باشد - در نتیجه تعریق نتواند بدن را خنک کند- و یا هنگامی که در آفتاب کامل ایستاده اید، ضریب گرما بالاتر است. ضریب گرمای ۹۰ درجه یا بالاتر خطرناک است.
● علائم گرمازدگی
گرمازدگی با علائم سردرد، سرگیجه، ضعف یا گرفتگی عضلانی، تهوع و استفراغ بروز می‌کند.
در صورتی که دچار این علائم شدید، فوراً به جایی سایه دار و خنک بروید. لباس های اضافی تان را درآورید و با آب ولرم شیر پاشویه کنید. به آهستگی آب یا سایر مایعات بنوشید.
▪ اما در صورتی که دچار علائم هشداردهنده زیر شدید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:
ـ پوست داغ و خشک، اما بدون عرق.
ـ اغتشاش شعور و از دست رفتن هشیاری.
ـ استفراغ مکرر.
ـ تنگی نفس.
● پیشگیری از گرمازدگی
هنگامی که "ضریب گرما" بالاست، درون خانه بمانید و از وسایل خنک کننده استفاده کنید. اگر مجبورید بیرون بروید، مسایل زیر را رعایت کنید:
۱) لباس های سبک، روشن و گشاد بپوشید.
۲) با به سر گذاشتن کلاه یا به دست گرفتن چتر، خود را از آفتاب محافظت کنید. عینک آفتابی را فراموش نکنید.
۳) پیش از شروع کار خارج از خانه مقدار زیادی آب بنوشید، در تمام طول روز آب اضافی بنوشید. چای، قهوه و کولای کمتری بنوشید.
۴) فعالیت های شدید در بیرون خانه را در ساعات خنک‌تر روز پیش از ۱۰ صبح و بعد از ۶ بعدازظهر انجام دهید.
۵) در طول فعالیت خارج از خانه مکرراً به خود استراحت دهید. هر ۱۰ تا ۱۵ دقیقه حتی اگر احساس تشنگی نمی کنید آب یا سایر مایعات بنوشید. اگر رنگ ادرارتان روشن و رنگ پریده است، احتمالاً به مقدار کافی مایعات نوشیده اید.
۶) اگر دچار یک بیماری مزمن هستید، از پزشکتان در مورد چگونگی برخورد با هوای گرم و مقدار مایعات اضافی که می توانید بنوشید سوال کنید.
۷) هنگام که دمای هوا اوج می‌‌گیرد، ضروری است که نگذاریم در محیط درون بدنمان نیز همین اتفاق بیفتد، و گرنه دچار گرمازدگی می‌شویم.
۸) بدن به شدت تلاش می‌کند و به معنای واقعی کلمه "عرقش درمی‌آید" تا درجه حرارت خودش را در ۳۷ درجه ثابت نگه دارد.
۹) کم‌آبی بدن یا رطوبت زیاد هوا ممکن است کار این دستگاه خنک‌کننده را دچار اختلال کند و درجه حرارت بدن را در عرض ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به میزان‌های خطرناکی تا ۴۱ درجه سانتی‌گراد برساند.
چنین گرمای شدیدی ممکن است به دستگاه عصبی مرکزی شامل مغز و نخاع و سایر اندام‌ها صدمه بزند. بدون درمان گرمازدگی ممکن است مرگبار باشد.
هرکسی چه به خاطر قرار گرفتن در مدت زمان بیش از حد در محیط‌های بیش از حد گرم باشد و چه به علت انجام فعالیت جسمی شدید در آب و هوای داغ مستعد گرمازده شدن است.
● در گرمازدگی این علائم ظاهر خواهند شد:
ـ خشکی،قرمزی و داغی پوست.
ـ تب بالا.
ـ استفراغ.
ـ اغتشاش شعور و سردرگمی.
ـ حملات تشنجی در حین خنک شدن.
ـ ناهشیاری.
برای در گرمای سوزان خنک باقی بمانید، مهم است که به یاد داشته باشید که فعالیت جسمی‌تان را محدود کنید، مقدار زیادی آب بنوشید، لباس‌های گشاد بپوشید، از نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند قهوه که با افزایش ادرار کم‌آبی‌بدن را تشدید می‌کنند بپرهیزید.
به علاوه برای خنک‌کردن محیط اطرافتان راه‌هایی بیابید:‌ از پنکه استفاده کنید، پنجره‌ها را باز کنید، و تهویه مطبوع را روشن کنید.

منبع : ایرانیان انگلستان