خواهش می کنم لبخند بزنید!

● نگاهی به فیلم سینمایی «قلقلك» ساخته مسعود نوابی
▪ كارگردان: مسعود نوابی
▪ بازیگران: بیژن امكانیان، شقایق فراهانی، رضا شفیعی جم، سیامك انصاری و...
▪ خلاصه داستان: تشابه ظاهری «امیر» با یك داور بین المللی فوتبال و جایزه دو میلیون دلاری كه قرار است این داور از فیفا دریافت كند، انگیزه ای می شود تا دوستان امیر جای او را با داور عوض كنند. همین نقشه ماجراهایی را به دنبال دارد كه... .
مسعود نوابی متولد ۱۳۲۹ شیراز است. از دانشكده فیلم لندن فارغ التحصیل شده و فعالیتهای تلویزیونی اش را از سال ۱۳۵۶ با ساخت فیلمهای كوتاه و مستند آغاز كرده. نوابی تا پیش از تولید نخستین فیلم سینمایی اش حدود ۸۰ فیلم كوتاه مستند ساخت و كار حرفه ای در عرصه سینمای بلند را با فیلم «بازگشت به خانه» در سال ۱۳۶۹ ادامه داد.
«قلقلك» دومین فیلم بلند اوست كه در ۱۳۸۴ تولید شده و نوابی به تازگی كار ساخت «كلاهی برای باران» را در سال گذشته به پایان برد.
«قلقلك» یك كمدی سطحی و كم ارزش دیگر است كه چند سالی است كه نمونه های مشابه بسیاری از آن در نوبتهای مختلف اكران سینماها به روی پرده می روند.
كمدی هایی كه هیچ گاه براساس قواعد و اصول منطقی گونه شان ساخته نشده اند و تنها در پی آنند كه به هر قیمت و با هر وسیله ممكن، تماشاگر را به خنده وادارند.
«من و نگین دات كام»، «اخراجی ها»، «میهمان» و... نمونه فیلمهای مشابه همین چند ماه اخیر هستند كه در كنار «قلقلك» مسعود نوابی قرار می گیرند.
شاید بهتر باشد برای بررسی بیشتر چنین كمدی هایی به طنزهای تلویزیونی چند سال گذشته نگاهی بیندازیم و در یك منظر كلی این فیلمها را با سریالهای تلویزیون مقایسه كنیم.موفقیت برخی از این سریالهای طنز شبانه در سالهای اخیر و شاید تبدیل به عادت شدن تماشای این مجموعه ها از جانب مخاطبان تلویزیون، محبوبیت این آثار را روز به روز در میان عامه مردم افزایش داد و در ضمن تا اندازه زیادی سلیقه و میزان توجه آنها را نیز با كیفیت این آثار پایین آورد.
به همین دلیل نیز ژانر كمدی، با وجود محبوبیت همیشگی ای كه در میان مردم دارد، در سینمای ایران به یك ابزار كاذب برای جلب مخاطب تبدیل شده است و بدتر از آن اینكه كمدی سازان سینمایی برای فروش بهتر فیلمهایشان به سرعت دست به كار الگوبرداری از نمونه های تلویزیونی شده اند. حتی در مواردی، نمونه های سینمایی، كپی های شتابزده تر و كم ارزش تری از آثار تلویزیونی از آب در آمدند. بنابراین این گونه آثار بتدریج به مذاق تماشاگر خوش آمدند و سینماگران نیز برای تولید و ساخت نمونه های مشابه دیگر، رغبت بیشتری نشان دادند. تا جایی كه امروز دیگر به نظر می رسد سلیقه و خواست تماشاگر به سمت این گونه فیلمها گرایش بیشتری پیدا كرده است. شاید نمونه واضح و آشكار این ادعا، استقبال تماشاگران سینما از فیلم مسعود ده نمكی - «اخراجی ها» - در همین هفته های اخیر باشد.
به هر حال آنچه مشخص است این است كه «مسعود نوابی» نیز پس از سالها فعالیت تلویزیونی، قصد داشته تا با استفاده از ابزار امتحان پس داده تلویزیونی، مخاطب را به سینماها بكشاند.البته «قلقلك» حتی در این حوزه نیز فیلم موفقی نشان نمی دهد. آشفتگی ساختار، سوژه تكراری و پرداخت بی نظم موقعیتهای ضعیف كمیك در فیلم نوابی چنگی به دل نمی زنند و نوابی به جز در چند فصل محدود، حتی قادر به آوردن لبخندی بر لبان تماشاگرش هم نیست. تیپهای تكراری «سیامك انصاری» و «رضا شفیعی جم» و حضور كم رنگ «سحر ولدبیگی» در داستان دستمالی شده فیلم مسعود نوابی حتی به اندازه سریالهای طنز شبانه تلویزیون هم، تماشاگر را راضی نمی كند. در این میان شاید وجود «بیژن امكانیان» تا اندازه ای برای تماشاگران جالب یا بهتر است بگوییم جدید باشد. «بیژن امكانیان» كه سرمایه گذار فیلم نوابی هم هست، در «قلقلك» بازیگری اش را در حوزه كمدی نیز به آزمایش می گذارد تا شاید بعد از چند دهه فعالیت بازیگری و موفقیت سال گذشته در فیلم «تقاطع» حضوری متفاوت را نیز در سینمای ایران تجربه كرده باشد.
البته امكانیان با وجود بازی ساده و معمولی اش در این فیلم، در زمینه حضور در عرصه كمدی تا اندازه ای موفق عمل كرده است و شاید تماشاگران ملودرامهای تلویزیونی این بازیگر - در سالهای گذشته - از بازی او در «قلقلك» تعجب هم كرده باشند، اما بهتر بود امكانیان توانایی های بازیگری اش در زمینه كمدی را در فیلم بهتری به آزمایش می گذاشت. در واقع اشكال كار این بازیگر و تهیه كننده سینما در «قلقلك» این است كه با وجود ایفای نقش اول فیلم ، او در میان ضعفهای فیلم و بازیگران تلویزیونی آن گم می شود.
در مجموع «قلقلك» مسعود نوابی را باید فیلمی در ادامه آثار ضعیف سینمای كمدی سالهای اخیر ایران دانست كه ممكن است بتواند فروش خوبی هم داشته باشد، اما با اضافه شدن به فهرست این گونه آثار، مسلماً تأثیر مستقیم و منفی بر سلیقه مخاطبان سینما خواهد گذاشت و شاید این روند در دراز مدت آسیبهایی جدی را متوجه سینمای كشورمان كند. در این صورت سینمایی كه توانست در چند دهه اخیر خوش بدرخشد و سطح توقع تماشاگر ایرانی را نیز ارتقا ببخشد، با نزول و عقب گردی تأسف بار مواجه خواهد شد.

آی سان نوروزی

منبع : روزنامه قدس