رویکرد برون سپاری نیروی انسانی

از جمله تحولاتی كه در دهه های اخیر، در دنیا و در ارتباط با جذب نیروی انسانی با هدف افزایش كارایی و موثر تر شدن فرایند جذب پیش آمده است، استفاده از رویكرد برون سپاری نیروی انسانی است. فلسفه توسل به این رویكرد برخورداری از مزایایی چون افزایش راندمان كار، ارتقای بهره وری و تامین مزیت رقابتی از طریق كاهش هزینه های پرسنلی و رهایی از قید و بندهای غیر ضرور ناشی از جذب نیروهای ثابت است.
بدیهی است كه برخورداری از مزایای برشمرده و اجتناب از پیامدهای ناخواسته بهره گیری از این رویكرد، مستلزم فراهم ساختن الزامات و رعایت ملاحظاتی خاص خواهد بود. از جمله الزامات به كارگیری این رویكرد، تعریف استراتژی نیروی انسانی سازمانها، انتخاب درست بنگاههای پیمانكار از نظر صلاحیت و عملكرد مطلوب، تجربه تدریجی فرایند برون سپاری از مشاغل ساده تر و به صورت پلكانی، بستر سازی و فراهم كردن زمینه فرهنگ سازمانی و فرهنگ كاری مناسب برای پذیرش این رویكرد و تعریف مجدد آن با توجه به تركیب جدید نیروها از نیروهای پیمانكاری و نیروهای ثابت، كاهش زمینه های احساس تبعیض و سوء استفاده متقابل این نیروها و پیش بینی دیگر پیامدهای منفی احتمالی و پیشگیری از آنهاست.
بدیهی است كه در صورت عدم توجه به الزامات برشمرده، توسل به این رویكرد با ضایعاتی غیر قابل اجتناب همراه خواهد بود. یكی از تبعات منفی به كارگیری این رویكرد، احساس ناامنی شغلی در میان برخی از نیروهای ثابت و احساس تبعیض متقابل بین نیروهای پیمانكاری و ثابت است. اگر چه این احساس نا امنی رو به كاهش است، اما هنوز بسیاری از پیامدهای منفی استفاده از این رویكرد، بویژه احساس تبعیض در سازمانها هنوز به عنوان پدیده ای زیانبار به قوت خود باقی است.
در كشور ما نیز با توجه به عوامل اجتماعی، اقتصادی و قوانین اشتغال، بیش از یك دهه از مبادرت به بهره گیری از این رویكرد می گذرد. متاسفانه از همان آغاز كار، این تجربه در كشور ما با مشكلات عدیده ای مواجه بوده و به یك معضل ملی تبدیل شده است، كه رفع این معضل، مستلزم انجام مطالعه و بازبینی های اساسی است.
برخی از دلایل بروز این معضل را می توان در انحرافاتی چون بهره گیری از برون سپاری برای دور زدن قانون كار از سوی بسیاری از سازمانها، برخورد استثمار گونه با كمبود فرصتهای اشتغال جوانان از سوی شركتهای پیمانكاری، سودجویی بیش از حد این شركتها و غیرحرفه‌ای بودن آنها به عنوان یك شركت پیمانكار، نبود احساس مسئولیت مشترك در شركتهای پیمانكار و شركتهای استفاده‌كننده از این نیروها و بالاخره به كارگیری نیروهای پیمانكاری با مزایای محدود در كنار نیروهای ثابت برخوردار از مزایای متعدد و پیدایش احساس تبعیض در میان نیروهای پیمانكاری و احساس تهدید از سوی نیروهای ثابت خلاصه كرد. این معضلات در نهایت موجب شده است تا این تجربه بسیار مفید در عرصه جهانی به پدیده ای زیانبار همراه با مشكلات عدیده اخلاقی و اجتماعی در كشور ما تبدیل شود كه این وضعیت نیز مستلزم مطالعه و بررسی و رفع عوامل مشكل آفرین خواهد بود.
با توجه به آنچه كه در سطور پیشین مورد اشاره قرار گرفت، جا دارد مسئولان ذی ربط چه در سطح ملی و چه در سطح بنگاههای كلان تولیدی و خدماتی، بویژه با شروع كار دولت جدید، به این معضل بپردازند تا امكان بهره گیری لازم از این رویكرد سودمند در كشور ما نیز همانند دیگر الگوهای موفق جهانی، فراهم شود.

منبع : فصلنامه مدیرساز