برنامه ریزی فرهنگی در شهرداری پایتخت‌

با آغاز فصل تابستان به سنت ماضی و هرساله موضوع برنامه ریزی فرهنگی برای این فصل و سامان دادن به اوقات فراغت جوانان و نوجوانان از سوی نهاد‌های مختلف مطرح شده است که در این میان حساب برخی از سازمان‌ها که با داشتن بیشترین و گسترده‌ترین امکانات، مدعی متولی فرهنگی شهر تهران هستند، از دیگران جداست.
فرهنگ مجموعه پیچیده‌ای است که در برگیرنده دانستنیها، اعتقادات، هنرها، اخلاقیات، قوانین، عادات و به عبارت کلان‌تر شامل هرگونه توانایی می‌باشد که انسان به عنوان عضوی از جامعه که نقشی اجتماعی را نیز بر عهده دارد در طول عمر خود کسب کرده و می‌کند.
با توجه به این تعریف که تقریبا بیشتر کارشناسان فرهنگی بر آن اجماع نظر دارند، مهم‌ترین ویژگی که می‌توان برای فرهنگ برشمرد چند وجهی بودن و تابع متغیرهای فراوان بودن است و درست به همین دلیل برنامه‌ریزی فرهنگی با تمام برنامه ریزی‌های دیگر متفاوت است.
برنامه ریزی فرهنگی دشوار و پیچیده است، زمانبر است، چند وجهی است، با عوامل متعددی در جامعه از سیاست گرفته تا اقتصاد و امنیت درگیر است، هزینه بر است و البته درصد شکست آن نیز به طور طبیعی بالاست.
از سوی دیگر برنامه‌ریزی فرهنگی باید مجموعه‌ای از رفتارها، واکنش ها ، اقدامات و تدابیر ساختاری را شامل شود که به دنبال حل مسائل فرهنگی بر اساس یک آینده محتمل و متصور باشد.
اگر کمی به آنچه که در اطرافمان می‌گذرد و به عنوان برنامه ریزی فرهنگی برای جوانان از آن یاد می‌شود، دقت کنیم، درمی‌یابیم که به جز درصد بالای شکست ! کمترین موارد فوق نیزدر آنها لحاظ نشده است.
اکثر برنامه‌های سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و دیگر نهادها را همایش‌ها ، جشنواره‌ها و تجلیل‌ها تشکیل می‌دهد، مراسم‌هایی که برخلاف مهم‌ترین اصل برنامه ریزی فرهنگی که نگاه کلان و بلند مدت است کاملا مقطعی عمل می‌کند و به جای داشتن راهکاری برای حل مسائل فرهنگی، هدف بالا بردن آمارهای مدیران را پیگیری می‌کند و به طور طبیعی بر جریان تولید آثار فرهنگی و هنری کشور نیز تاثیر معکوس و منفی گذاشته و می‌گذارند ؛‌ کافی است یک سال اعلام کنید هیچ جشنواره و همایش و تجلیلی در کار نیست تا آن هنگام ببینیم چند فیلم‌ساز، شاعر، نویسنده و هنرمند واقعی با آثار قابل تامل داریم.
میدان‌ها و فضاهای سبز شهر تهران به جای وجود آثار تجسمی که حس زیبایی شناسی دینی و ایرانی شهروندان را تحریک کند و موجب تلطیف روحی آنها شود پر از بیلبوردها و پارچه‌هایی است که تنها خبر از برگزاری دوباره جشنواره هنرهای تجسمی شهر می‌دهد.
هنوز تکلیف مشاوران ادبی مناطق ۲۲ گانه تهران که قرار بود جانی دوباره بر پیکره بی جان ادبیات در فرهنگسراها و کانون‌های ادبی شهر بدمند، مشخص نشده است که مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی شهر تهران خبر از آمادگی برگزاری همایش شعر کشوری می‌دهد.
مراکز فرهنگی شهر به جای آن که مملو از حضورکارشناسان فرهنگی، اندیشمندان، شاعران، نویسندگان و هنرمندان و تعامل آنها با مردم و جوانان باشد محلی است برای اطلاع رسانی همایش‌ها و برنامه‌های مقطعی با حضور فلان مقام سیاسی و اجتماعی کشور.
بسیاری مثال‌های دیگر نیز وجود دارد که در این مجال فرصت اشاره به آن نیست، اما آنچه که امروز باید مورد توجه ویژه مدیران فرهنگی شهر قرار گیرد، جسارت و خلاقیتی است که یک مدیر فرهنگی نیاز دارد تا بتواند برای نخستین بار با آگاهی از تعریف واقعی فرهنگ و استفاده از نظریه‌های واقع گرا (نه آرمان گرا ) فارغ از ارائه آمارها و هیجان‌های معمول برنامه‌ای جامع و بلند مدت طراحی کند که در نهایت به کاربردی شدن فرهنگ و هنر در جامعه بیانجامد.

منبع : روزنامه جام‌جم