ارتفاع و مقام

از زمان‌هاى قديم، پائين‌‌آوردن ارتفاع بدن در حضور ديگرى به‌عنوان وسيله‌اى براى ايجاد يک رابطه مافوق - زيردست مورد استفاده قرار گرفته است. ما به اعضاء خانواده سلطنتى با کلماتى مانند 'عاليجناب' اشاره مى‌کنيم، اما به افرادى که کارهاى زننده انجام مى‌دهند، 'پست' مى‌گوئيم، سخنگوى يک جمعيت تظاهر کننده روى يک بلندى مى‌ايستد تا بالاتر از بقيه باشد، قاضى دادگاه بالاتر از ساير افراد حاضر در دادگاه مى‌نشيند، و در بعضى از فرهنگ‌ها، طبقات اجتماعى خود را به 'طبقه بالا' و 'طبقه پائين' تقسيم مى‌کنند.

على‌رغم آنچه اغلب مردم دوست دارند باور کنند، افراد قدبلند از قدرت (اختيارات) بيشترى نسبت به افراد قدکوتاه برخوردارند، اما قد بلند نيز در بعضى موارد که شما نياز داريد در يک 'سطح مشابه' صحبت کنيد در يک بحث 'چشم در چشم' با ديگرى داشته باشيد، مى‌تواند زيانبار باشد.

اغلب زنان در ملاقات با خانواده سلطنتي، تعظيم مى‌کنند و مردها سر خود را خم مى‌کنند يا کلاه‌ خود را برمى‌دارند تا کوچک‌تر از شخص عالى‌‌مقام به‌نظر برسند. نحوه اداى امروزى يادگار عمل پائين‌ آوردن بدن است. هرچه يک شخص احساس حقارت بيشترى بکند، بدن خود را پائين مى‌آورد.

در محل کار، افرادى که به‌طور مداوم در برابر رئيس 'تعظيم' مى‌کنند، با اصطلاحاتى مانند 'چاپلوس' توصيف مى‌شوند.

متأسفانه کار زيادى در جهت بلندتر شدن و يا کوتاه‌تر شدن افراد نمى‌توان انجام داد، بنابراين اجازه دهيد بعضى از کاربردهاى مفيد قد را بررسى کنيم.

براى‌ اجتناب از ناراحت کردن ديگران لازم است که آگاهانه خود را در برابر آنان کوچک‌تر جلوه دهيم. حال اجازه دهيد جنبه‌هاى غيرکلامى وضعيتى را که شما در آن توسط پليس به خاطر سرعت بالاى اتومبيل خود متوقف شده‌ايد، بررسى کنيد.

دراين موقعيت، پليس شايد در حالى‌که به اتومبيل شما نزديک مى‌شود، شما را به‌عنوان حريف (يا دشمن) در نظر بگيرد، و عکس‌العمل معمولى يک راننده، ماندن در اتومبيل خود، پائين کشيدن شيشه و بهانه آوردن براى عدم رعايت سرعت مجاز است.

علائم منفى غيرکلامى اين رفتار چنين است:

- پليس مجبور است قلمرو خود (اتومبيل گشت) را ترک کند و به‌طرف قلمرو شما (اتومبيل شما) بيايد.

- فرض کنيم که شما واقعاً سرعت غيرمجاز داشتيد، بهانه‌هاى شما ‌مى‌تواند تهديد يا توهينى به پليس باشد.

- با ماندن در اتومبيل خود، مانعى بين خود و پليس ايجاد مى‌کنيد.

با توجه به اينکه در چنين شرايطى پليس واقعاً در مقام بالاترى از شما قرار مى‌گيرد، اين نوع رفتار باعث وخامت وضعيت مى‌شود و امکان جريمه شدن شما افزايش مى‌يابد. به‌جاى آن، اگر توسط پليس متوقف شويد، اين مراحل را امتحان کنيد:

- بلافاصله از اتومبيل خود خارج شويد و به سمت اتومبيل پليس برويد. با اين روش، او براى اينکه ناچار به خارج شدن از اتومبيل خود نشده، احساس ناراحتى نمى‌کند.

- بدن خود را پائين ببريد به‌طورى که شما کوچک‌تر از او جلوه کنيد.

- مقام خود را پائين بياوريد به اين شکل که به او بگوئيد کار شما احمقانه و غيرمسئولانه بوده و از او براى تذکر تشکر کنيد و بگوئيد متوجه هستيد که براى آدم‌هاى بى‌فکرى مثل شما چقدر کار او بايد مشکل باشد.

- در حالى‌که کف دست‌هايتان نمايان است، با صداى لرزان از او بخواهيد که شما را جريمه نکند. اين نوع رفتار به پليس نشان مى‌دهد که شما هيچ‌گونه تهديدى براى او نيستيد و اغلب باعث مى‌شود که او نقش يک پدر يا مادر عصبانى را ايفا کند که در اين‌ صورت يک اخطار جدى به شما مى‌دهد و مى‌گويد به راهتان ادامه بدهيد بدون‌ اينکه شما را جريمه کرده باشد.

اگر اين روش همان‌طور که گفته شده استفاده شود، در ۵۰% از مواقع شما را از جريمه شدن نجات مى‌دهد.

همين روش را مى‌توان در برابر يک مشترى ناراضى که يک محصول خراب را به فروشگاه عودت داده، مورد استفاده قرار داد. در اين مورد، پيشخوان به‌عنوان نوعى مانع در برابر مشترى و صاحب فروشگاه عمل مى‌کند. چنانچه صاحب فروشگاه در پشت پيشخوان و در قلمرو خود باقى بماند، کنترل کردن مشترى عصبانى مشکل خواهد بود و ماندن در آن قلمرو، فقط عصبانيت مشترى را تشديد مى‌کند. بهترين روش اين است که صاحب فروشگاه از پيشخوان خود به‌طرف مشترى بيايد و ارتفاع بدن خود را پائين بياورد، کف دست‌هايش را نمايان کند و از همان روشى که در مقابل پليس استفاده شد، بهره بگيرد.

جالب اينجا است که در بعضى موارد، پائين‌آوردن بدن مى‌تواند يک علامت برترى باشد. اين زمانى است که شما در منزل شخص ديگرى روى صندلى راحتى مى‌افتيد در حالى‌که صاحب خانه‌ ايستاده است. اين رفتار کاملاً غيررسمى شما در برابر حريم شخص ديگر، برترى يا پرخاشگرى را منعکس مى‌کند.

همچنين مهم است به خاطر داشته باشد که يک شخص در قلمرو خود هميشه برتر خواهد بود، به‌خصوص در منزل خود، و استفاده از علائم و رفتارهاى حاکى از سلطه‌پذيرى روش مؤثرى براى ايجاد تفاهم با او است.