چهارشنبه, ۹ خرداد, ۱۴۰۳ / 29 May, 2024
مجله ویستا
جامعهشناسی علم
| |
اگر جامعهشناسى معرفت (Sociology of Knowledge) را بهعنوان بخشى از جامعهشناسى که به مطالعهٔ ماهيت انواع مختلف نظامهاى فکرى (Idea Systems) و روابط بين آنها، از يک طرف، و روابط بين اين نظامها و مجموعهٔ متنوعى از عوامل نهادى (يا اجتماعى - ساختي) و شخصيتي، از طرف ديگر، مىپردازد تعريف کنيم؛ آنگاه جامعهشناسى علم بخشى از جامعهشناسى معرفت بهحساب مىآيد. جامعهشناسى علم بخشى است که اختصاصاً به تعريف ماهيت ايدههاى علمى و توصيف روابط بين آنها هم با ساير انواع ايدهها (مثل ايدئولوژيکي، فلسفي، زيباشناختي، مذهبي) و هم با عوامل مختلف نهادى و شخصيتى مىپردازد. پارسنز Parsons (در ۱۹۵۱، خصوصاً در فصل ۸) يک تعريف تحليلى از نظامهاى فکري، بهطور کلي، و چندين نوع فرعى تخصصى شدهٔ آنها را بهدست داده که هنوز هم بهترين تعريف است، اگرچه لازم است که تجزيه و تحليل بيشتر و مشخصات عملىترى براى طبقهبندى او ارائه شود. | |
جامعهشناسى علم مثل هر جامعهشناسى عمومى و تخصصى ديگر، پيش از هر چيز به ساختن قضاياى ربط (Propositions of relationship) تمايل دارد. و در انجام اين کار مهم از دادههاى مربوط به تمام ادوار تاريخى و تمام فرهنگها استفاده مىکند، چون هدف آن مشخصاً تاريخ نيست، بلکه هدف آن بنا نهادن مفاهيم و قضاياى جامعهشناختى است. اگرچه تاريخ علم بايستى از اين قضايا و مفاهيم صريح جامعهشناختى استفاده کند، امّا اغلب شيوههاى سنتى کمتر آزموده شده غالباً مبتنى بر عرف عام (Common sense) خود را در برخورد مواد خام تاريخ ترجيح مىدهد. در هر صورت تاريخ علم آگاهانه و ناآگاهانه، توليدکنندهٔ مواد خام و حتى مفاهيم و قضاياى جديد براى جامعهشناسى علم است، ولى اين وظيفهٔ اصلى آن نيست. بنابراين جامعهشناسى علم و تاريخ علم باهم فصل مشترک دارند اما بر هم منطبق نمىشوند. | |
نهايتاً، جامعهشناسى علم هم به خود ايدههاى علمى بنيادين و هم به کاربرد اين ايدهها، يا ايدههاى تجربىتر، در تکنولوژى علاقهمند است. همينطور جامعهشناسى علم، در بررسى تکنولوژي، از دادههاى تاريخى و جديد برگرفته از فرهنگهاى گوناگون، بدون توجه به هدف اوليهاى که اين دادهها براى آن جمعآورى شدهاند، استفاده مىکند؛ البته تا جائى که اين دادهها در خدمت هدف اوليهٔ جامعهشناسى علم يعنى ساختن نظام مفاهيم و قضاياى تحليلى باشند. | |
|
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
دورههای مدیریتی دانشگاه تهران
انتخابات ریاست جمهوری انتخابات ایران انتخابات ریاست جمهوری 1403 دولت دولت سیزدهم مجلس دوازدهم مجلس شورای اسلامی سید ابراهیم رئیسی مجلس رئیس جمهور سیدابراهیم رئیسی
تهران شهرداری تهران بازنشستگان هواشناسی قتل وزارت بهداشت پلیس سلامت قوه قضاییه سازمان هواشناسی سرقت افزایش حقوق بازنشستگان
خودرو بازار خودرو قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی حقوق بازنشستگان ایران خودرو بورس مسکن بازار سرمایه قیمت
حامیم سینما شهید سینمای ایران تلویزیون فیلم سریال هنرمندان قرآن کریم بازیگر رسانه ملی موسیقی
ژاپن ماهواره دانشگاه آزاد اسلامی
رژیم صهیونیستی اسرائیل غزه فلسطین رفح جنگ غزه آمریکا روسیه حماس نوار غزه حمله به رفح اوکراین
فوتبال استقلال پرسپولیس لیگ برتر باشگاه پرسپولیس لیگ برتر فوتبال ایران شمس آذر قزوین بازی باشگاه استقلال لیگ برتر ایران جواد نکونام مهدی طارمی
هوش مصنوعی اینترنت مغز هواپیما تبلیغات تلگرام اپل ایلان ماسک گوگل
چای دیابت عشق رژیم غذایی سازمان غذا و دارو استرس نمک تغییر رنگ چشم قند خون