یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

چند اصطلاح و مثل


- سلام سلامتى است.
- سلام مستحب است و جواب آن واجب است.
- به سوى چراغ قسم (۱).
(۱) . احترام به فروغ و سلام کردن به چراغ از عادات پيش از اسلام است. فردوسى مى‌گويد:
به رخشنده اختر به تاريک خاک به جان‌هاى روشن به دل‌هاى پاک
که ما را همه دل پر از مهر تست همه آروز ديدن چهر تست
و از کتاب ويس و رامين:
کنون من آتش سوزان فروزم برو بسيار مشک و عود سوزم
تو اينجا پيش دين داران عالم بدان آتش بخور سوگند محکم
- صدقه رفع بلاست.
- مهمان حبيب خدا است.
- کاسب حبيب خدا است.
- دل به دل راه دارد.
- کى کار شيطان است.
- هر چه خاک او است عمر شما باشد!
- يک نظر حلال است (يعنى بر دختر يا زنى که با او قصد ازدواج دارند يا مى‌خواهند ببينند تا شايد به‌پسندند).
- شب جمعه مرده‌ها آزادند.
- از دندهٔ چپ بلند شده.
- درد و بلاى (فلانى) بخورد به جان فلاني.
- دستش زير سر (فلانى) است.
- تره به تخمش مى‌رود حسنى به باباش.
- مويش را آتش زدند(۲) .
(۲) . اشاره به قصه سيمرغ و اژدها و داستان زال که سميرغ او را بزرگ مى‌کند و در موقعى که پدرش او را از سيمرغ مى‌گيرد سيمرع يکى از پرهاى خودش رابه او مى‌دهد تا در موقع احتياج آن پر را بسوزاند و سيمرع حاضر بشود.
-هيچ دو نيست که سه نشود (۳)
(۳) . مولوى:
اى ضياءالحق حسام‌الدين بيار اين سوم دفتر که سنت شد سه‌بار
- دهن باز بى‌روزى نمى‌ماند.
- وصيت مبارک است (عمر را زياد مى‌کند).
- چشمم کف پات (براى نظر کردن).
- اندر پس هر خنده دو صد گريه مهيا است.
- شستم خبردار شد.
- عقد پسر عمو و دختر عمو در عرش بسته شده.
- آب نطلبيده مراد است.
- کلاه‌مان توى هم رفت.
- پا توى کفش کسى کردن.
- مگر کله گنجشگ خوردى؟
- خاک مرده دورش پاشيده‌اند.
- در هفت آسمان يک ستاره ندارد.
(صادق هدايت نيرنگستان)


همچنین مشاهده کنید