دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
مجله ویستا
نثر مصنوع و منشیانه
قبل از آنکه به ايراد مثال و شاهد بپردازيم گوئيم که تصور نشود سراسر يک کتاب، که ما آن را در رديف نثر مصنوع و متکلف ذکر مىنمائيم، چنان است، بلکه در ضمن گزارش مطالب بهويژه جائى که دربارهٔ شخص پادشاه سخنى گفته نشود ـ نثرهاى ساده و روان هست ولى آنجا که سخن از پادشاه يا از کارهاى پادشاه يا ساير بزرگان باشد، بهعنوان احترام، سخن را متکلفانه ايراد مىکنند ـ در حقيقت اين تکلفات عبارت از تشبيبهاى و يا خطبههائى است که نويسندگان قديم در آغاز کتاب چند سطر ايراد مىکردند و بعدها در آغاز فصول نيز از آن نوع تشبيبهاى متکلفانه پيدا شد و رفته رفته در صفحهاى به يک بهانه تشبيبى ساخته شد و کار اين تشبيبها بالا گرفت و هر جا که بهانه بهدست نويسنده مىآمد عبارات متکلفانه و پيچيده و مسجع مىآورد و همچنين در مناشير و نامههاى دربارى تشبيبهاى طورى دراز و انبوه گرديد که سراپاى نامه و منشور را فرو گرفت و نظر به اينکه غالباً مطلبى نيز در ميان نبود ـ خاصه در نامههائى که بين ايران و دهلى ردوبدل مىگردد غالباً مطلب مهمى نداشتند - لذا ديده مىشود که تمام نامه عبارت است از تشبيب بدون مطلب، يعنى عبارتپردازى صرف و تعارف و مدح و اغراء و اطراء و الفاظ لاطايل و اطنابهاى ممل، و اتفاقاً اين شيوه کارش بهجائى کشيد که در هندوستان مخصوصاً غالب باسوادها نمىتوانستند دو صفحه مطلبى مطابق واقعع مرقوم دارند ولى همانها مىتوانستند پنجاه صفحه 'تشبيب' و مقدمه در هر موضوعى از بهاريه يا خزانيه يا شرح فراق يا بثالشکوى يا بيان فضلت مآبى و امثال اينها، بنويسند زيرا طرز آموزش و پرورش و نتيجهٔ خواندن چنين تشبيبها در مکاتب و از بر کردن الفاظ و عبارات مخصوص، طورى ذهن و فکر آنان را پرورش داده بود که جزء به همان الفاظ و جملهها و يا مانندهٔ آنها قلمشان به نوشتن چيزى ديگر قدرت نداشت! |
اکنون چند نمونه از نثر فنى عهد صفويه از اوايل و اواسط آن دولت نقل مىشود، و نخستين، منشورى از شاه عباس بزرگ که بعد از جلوس به تخت و ايجاد ارتباط با ملوک همجوار به جلالالدين اکبر پادشاه بزرگ گورگانى هندوستان نوشته و شمهاى از فتوحات خود را ذکر کرده است ياد مىشود. |
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
اسرائیل ایران آمریکا شورای نگهبان مجلس شورای اسلامی انتخابات دولت حسین امیرعبداللهیان حجاب جنگ دولت سیزدهم حسن روحانی
فضای مجازی قتل هواشناسی تهران شهرداری تهران شورای شهر تهران سیلاب سامانه بارشی آموزش و پرورش سازمان هواشناسی باران شهرداری
خودرو بانک مرکزی بازار خودرو قیمت دلار قیمت طلا قیمت خودرو دلار یارانه مسکن ایران خودرو حقوق بازنشستگان تورم
تلویزیون مهاجرت مدرسه نمایشگاه کتاب سینمای ایران دفاع مقدس صدا و سیما مسعود اسکویی صداوسیما موسیقی سریال مهران غفوریان
معماری
رژیم صهیونیستی غزه حماس فلسطین جنگ غزه روسیه اوکراین امیرعبداللهیان طوفان الاقصی ایالات متحده آمریکا نوار غزه جنگ اوکراین
فوتبال استقلال لیگ برتر جواد نکونام رئال مادرید عبدالله ویسی سپاهان بارسلونا بازی لیگ برتر انگلیس باشگاه استقلال باشگاه پرسپولیس
باتری گوگل آیفون اینستاگرام مایکروسافت سامسونگ اپل عکاسی ناسا
ویتامین چای کاهش وزن توت فرنگی سیگار فشار خون کبد چرب