|
|
|
|
|
| فولات واژه کلى براى چند شکل ويتامين است. مانند ساير ويتامين‌ها ترکيب بسيار پيچيده‌اى دارد. به‌خاطر نقش آن در تشکيل خون، از ويتامين‌هاى خون‌ساز مى‌باشد.
|
|
| مقدار فولات در مواد غذائى و بدن به حدى کم است که با ميکروگرم اندازه‌گيرى مى‌شود.
|
|
|
|
| فولات به صورت کوانزيم در تبديل اسيدهاى آمينه عمل مى‌کند. به اين ترتيب، فعاليت آن براى سنتز DNA و تقسيم سلولى ضرورى است. پس فولات در سلولهاى داراى تقسيم سريع مثل گلبول‌هاى قرمز و جنين، و سيستم‌هاى بدن که سلولهاى آن به‌سرعت دوباره‌سازى مى‌شوند مثل لوله گوارش فعاليت دارد. در تشکيل مجدد بعضى از آنزيم‌ها نيز شرکت دارد.
|
|
|
|
| فولات در مواد غذائى به شکل يک ترکيب پيوند شده وجود دارد و بايد در طى عمل هضم جدا شود. جذب آن هم به‌صورت فعال و هم به‌صورت غيرفعال انجام و به گردش خون منتقل مى‌شود. در خون معمولاً به يک پروتئين متصل است.
|
|
| محل اصلى ذخيره آن کبد مى‌باشد. بدن بيشتر فولات جذب شده را نگاه مى‌دارد مقدارى از آن در صفرا دفع مى‌گردد اما مجدداً جذب مى‌شود. مقدار بسيار کمى در ادرار وجود دارد.
|
|
|
|
| نياز به فولات به فعاليت آن در تقسيم سلولى رشد و تکامل بستگى دارد. ميزان توصيه شده فولات با توجه به RDA در بزرگسالان ۱۸۰ تا ۲۰۰ ميکروگرم در روز مى‌باشد و در اين ميزان توصيه شده در نظر گرفته شده است که نيمى از فولات غذا هضم و جذب مى‌شود.
|
|
|
|
| همان‌گونه که از نام فولات مشخص است، مواد غذائى گياهى مثل سبزى‌ها، حبوبات و ميوە‌ها منابع عالى آن هستند اما در بسيارى از مواد غذائى حيوانى نيز وجود دارد.
|
|
| فراهم‌زيستى و ماندگارى آن در غذا متغير است. فراهم‌زيستى و ماندگارى آن در غذا متغير است. حرارت دادن فولات را تخريب و سبوس‌گيرى آن را از دانه جدا مى‌کند. بعضى مواد غذائى مانند غلات صبحانه و شيرخشک کودکان با فولات غنى مى‌شوند. اسيدها مانند ويتامين C با خاصيت آنتى‌اکسيدانى خود فولات را حفاظت مى‌کنند. بنابراين پرتقال تازه و آب پرتقال تازه يا منجمد، منابع غذائى مهم آن هستند.
|
|
|
|
| کم‌خونى ماکروسيتيک (مگالوبلاستيک) بيمارى کلاسيک کمبود فولات است. اين کم‌خونى در کمبود ويتامين B12 نيز به‌وجود مى‌آيد. وقتى نتايج آزمايشگاهى وجود اين کم‌خونى را نشان دهد، بايد علت اصلى بروز آن تعيين شود (تشخيص افتراقي). اهميت تشخيص افتراقى اين است که فولات مى‌تواند کم‌خونى ايجاد شده به دليل کمبود ويتامين B12 را بهبود بخشد، اما تخريب سيستم عصبى ادامه مى‌يابد. طبق قوانين FDA دريافت بدون نسخه فولات نمى‌تواند از ۴۰۰ ميکروگرم بيشتر باشد و اين مقدار ميزان توصيه شده غذائى براى زنان باردار است. در حقيقت هدف از اين محدوديت جلوگيرى از خود درمانى با فولات مى‌باشد، به‌ويژه هنگامى که کم‌خونى پرنيشيوز به‌دليل کمبود عامل درونى يا برونى به‌وجود آمده باشد. البته مردم مى‌توانند مجموعه‌اى از مکمل‌ها را مصرف کنند.
|
|
| اشخاصى که به اندازه کافى فولات دريافت نمى‌کنند يا در فرآيندهاى بدنى آن مشکل دارند در خطر کمبود مى‌باشند، مانند کسانى که تنوع غذائى ندارند يا مواد غذائى مصرف مى‌کنند که فولات آن از بين رفته يا کسانى که مشکلات گوارشى دارند.
|
|
| داروهاى مختلفى با فرآيندهاى متابوليکى فولات در بدن تداخل مى‌کنند. آنتى‌اسيدها مى‌توانند حالت قليائى معده و روده کوچک را افزايش داده و مقدار هضم و جذب فولات را کم کنند. سولفاسالارين، فنيتوئين و الکل در جذب و استفاده سلولى آن تداخل مى‌کنند. متوترکسات، داروى ضدتومور قوي، آنتاگونيست فولات است و اين اساس تأثير بخشى دارو در مقابله با تقسيم سريع سلولهاى سرطانى مى‌باشد.
|
|
| به اشخاص سالم در دوران رشد و تکامل بايد توجه خاص شود. زنان باردار از اين جمله هستند. مدت‌ها است کم‌خونى ماکروسيتيک در طى باردارى مشاهده مى‌شود. اخيراً مشخص شده کودکان مبتلا به نقص لوله عصبى (NTD)، بيمارى شديدى که بر تشکيل اعصاب نخاع اثر مى‌گذارد، از مادران مبتلاء به کمبود فولات به‌دنيا مى‌آيند. شما به‌عنوان يک مراقب بهداشت بايد متوجه اهميت ارزيابى و مشاورهٔ تغذيه‌اى در سنين بارورى و اهميت وضعيت تغذيه‌اى قبل از باردارى باشيد.
|
|
| مسموميت (دريافت بيش از اندازه)
|
|
| بزرگترين نکته قابل‌توجه در مصرف بيش از نياز فولات، پوشاندن کم‌خونى پرنيشيوز و تخريب عصبى غيرقابل برگشت آن به دليل کمبود ويتامين B12 مى‌باشد. هم‌چنين ظاهراً دريافت زياد فولات با جذب روى تداخل مى‌کند.
|
a
