موضوعات سیاستگذاری (۲)

افزايش استفاده‌هاى تفريحى

بيرون شهر همواره براى اهداف تفريحى مورد استفاده قرار مى‌گرفته است. محوطه‌هاى فضاى باز نرده‌کشى شده در سده‌هاى هجدهم و نوزدهم تا اندازه‌اى از آن جهت دوام آورد که از لحاظ کاربردهاى تفريحى محدوديت‌هائى بر آن اعمال گرديد. با اين همه طى ۲۵ سال گذشته رشد زيادى در هر دو مورد فعاليت‌هاى فعال و غيرفعال بيرون شهرى پديد آمده است. اين عامل فشار هنگفتى بر منابع پديد آورده و برخوردهاى بين استفاده‌کنندگان تفريحى (به‌طور عمده شهرنشينان) و صاحبان زمين، کشاورزان و ساکنان بيرون شهر به‌وجود آورده است.

اختلافات بين اين دو گروه از برداشت‌هاى گوناگون آنان از بيرون شهر که قبلاً به آن اشاره گرديد ناشى مى‌شود. براى يکى از اين گروه‌ها بيرون شهر در وهلهٔ نخست جايگاهى براى تفريح است، براى دستهٔ دوم بيرون شهر محل کار است. در حالى‌که اين دو همواره و به شکل ناگريز ناسازگار نيست (اردو زدن و ايجاد محل پارک اتومبيل‌هاى کاروانى را کشاورزان يا صاحبان زمين براى کسب درآمد اضافى ايجاد کرده‌اند) روى‌آورى رو به افزايش و بدون نظارت به بيرون شهر براى تفريح از طرف شهرنشينان مورد مقاومت کشاورزان و صاحبان زمين قرار گرفته است. همواره در جامعهٔ کشاورزان يا صاحبان زمين نوعى طرز تفکر و ذهنيت محاصره شدن وجود داشته که در وضع مقررات بازتاب يافته است. کانون پارک‌هاى ملى و دسترسى به بيرون شهر مصوب ۱۹۴۹، براساس گزارش‌هاى داور و هاب‌هاوس به تصويب رسيد. در قانون دوم يک از وظايف پارک ملى را حصول اطمينان از اين موضوع تعيين کرده است که کاربردهاى کشاورزى زمين‌ها به‌طور مؤثر باقى بماند و قانون قبلى به نياز بر اطمينان حاصل کردن از اين موضوع تصريح دارد که آرامش و زيبائى بيرون شهر و حقوق ساکنان آنجا بر اثر تراکم بيش از حد بازديدکنندگان مورد تهديد قرار نگيرد يا بر اثر گردشگرى‌هاى ناجور و ناشايسته مختل نگردد.

به همين سان قانون بيرون شهر مصوب ۱۹۶۸ به افزايش فشار براى استفاده‌هاى تفريحى از بيرون شهر با تدارک پارک‌هاى روستائى به‌عنوان ابزارى براى کاهش انبوهى و تراکم رفت و آمد در جاده‌ها، کم کردن فشار بر جايگاه‌هاى منفرد و دور افتاده، و پائين آوردن خطر آسيب رساندن به بيرون شهر، وضع شده است. بنابراين پارک‌هاى روستائى به‌عنوان وسيله‌اى در نظر گرفته مى‌شد که براى هدايت شهرنشينان جوياى تفريحات بيرون شهر به طرف جايگاه‌هاى واقع در حاشيهٔ شهر ايجاد گرديده بود. گوناگونى پارک‌هاى روستائى که پس از سال ۱۹۶۸ پديد آمد، دشوارى‌هائى که بر سر راه طراحان در مورد تصميم‌گيرى دقيق در مورد اينکه بيرون شهر چيست و تفريح بيرون شهرى چه مفهومى دارد را نشان مى‌داد. بنابراين پاره‌اى پارک‌ها داراى کميتهٔ تسهيلات است و براى فعاليت‌هاى غير رسمى انفعالى طراحى شده است. در ساير پارک‌ها جاذبه‌هائى در نظر گرفته شده و از پارک‌هاى شهرى قابل تشخيص نيست. و باز پاره‌اى ديگر فضائى براى تفريحات فعال سازمان‌يافته فراهم مى‌آورند.

گرچه اين دو قانون در پاسخ به دو نوع مختلف به تصويب رسيد (قانون مصوب سال ۱۹۴۹ در پاسخ به دسترسى به فضاهاى باز از طرف گروه به نسبت کوچکى از گردشگران، وضع گرديد حال آنکه قانون مصوب سال ۱۹۶۸ در پاسخ به استفادهٔ انفعالى از اتومبيل براى تفريحات بيرون شهرى وضع گرديد) هر دو در جهت محدود کردن يورش شهرنشينان به اين مناطق تصويب شده بود.

سياست‌هاى کشاورزى

همبستگى پيچيده‌ و پوياى بين استفاده‌کنندگان رقيب زمين به روشنى با تحولات تازه‌اى که در سياست کشاورزى ايجاد شده تصوير گرديده است. توجه رو به افزايش سياست‌مداران و اعضاء جامعه در مورد يارانه‌اى که براى توليد بيش از حد بى‌مصرف و بيهوده پرداخت مى‌شود، باعث کاهش سهميهٔ يارانه براى توليد شير و کم کردن ميزان پرداخت‌ها براى امور مداخله‌گر شده است. بخش کشاورزى به‌علت کاهش منافع و درآمدها تحت فشار قرار گرفته که خود نيز موجب کاهش بهاى زمين شده است. احتمال دارد که پاره‌اى از کشاورزان ورشکست گردند و اندازهٔ مزارع کشاورزى افزايش يابد. ناگزير بخشى از اين زمين‌ها از محصول‌دهى خارج خواهد شد.

مباحث تازه‌اى در گرفته که از اين زمين‌ها چه نوع استفاده‌اى بايد به‌عمل آورد به‌ويژه اينکه يکى از بديل‌هائى که بايد در نظر گرفت استفاده از اين زمين‌ها براى امور تفريحى است. تا اين لحظه، هيچ‌گونه گرايش روشنى به چشم نمى‌خورد. کشاورزان معمولاً تمايلى به‌دست برداشتن از زمين‌هاى موروثى خود ندارند و خودشان هم سرمايه‌اى براى ايجاد پروژه‌هاى تفريح ندارند و اين موضوع ممکن است باعث گردد که زمين به شکل کوير درآيد. حتى به‌دليل هم براى نوع چشم‌اندازى که ممکن است به‌وجود آيد داراى مفاهيمى خواهد بود.

خود کشاورزان بايد در مورد برخوردى که ممکن است در مورد استفاده‌هاى تفريحى از زمين داشته باشند تجديد نظر نمايند. نخستين بررسى‌هائى نشان مى‌دهد که تأکيد شديدى بر ايجاد ورزش‌هاى 'سنتي' روستائى مانند شکار، تيراندازي، و ماهيگيرى به‌عمل مى‌آيد. ديگر کاربردهاى تفريحى زمين شامل مسابقات گلف، هنگ‌گلايدينگ، موتورسوارى و گردشگرى نيز مدّ نظر قرار گرفته است. با توجه به پيشگوئى‌هاى پانل کميسيون بررسى‌هاى بيرون شهر (کميسيون بيرون شهر، ۱۹۸۷) در مورد افزايش حجم کل مسافرت‌ها به بيرون شهر (کميسيون بيرون شهر، ۱۹۸۷) در مورد افزايش حجم کل مسافرت‌ها به بيرون شهر و ادامهٔ رشد نواحى روستائى براى ورزش‌هاى فعال، چنين مى‌نمايد که براى کشاورزان فرصت‌هائى فراهم شده که به‌کار خود تنوع بخشند.

در پانل بررسى مربوط به کميسيون بيرون شهرى که در ماه مه سال ۱۹۸۶ (The Countryside Com misson Review Paxnel) تشکيل گرديد، ۵۷ توصيه ارائه گرديد که مشتمل بر موارد زير است:

۱. تنوع بخشيدن به زمين شامل تغيير کاربرد آن براى استفاده‌هائى نظير اندوختگاه‌هاى حيات‌وحش، بيشه‌زارهاى جديد و امور تفريحي.

۲. ايجاد جنگل‌هاى با اهداف چندگانه با هدف پرورش درختان الوارى هم‌زمان با بهبود چشم‌انداز منطقه‌، ايجاد زيستگاه‌هائى براى حيات‌وحش، و فراهم آوردن تسهيلات تفريحي.

۳. تشويق کشاورزي، دوستدار محيط زيست و ايجاد فضاهاى از ديدگاه زيست محيطى حساس جهت تدارک تفريحات عمومى و افزايش دسترسى به بيرون شهر.

۴. ايحاد جايگاه‌هاى تفريحى جديد و حفظ حقوق استفاده از جاده

۵. تشويق اقدامات جديد غير - کشاورزي

۶. کمک‌هائى براى حفظ محيط زيست.

۷. تشويق طرح‌هاى مديريت بيرون شهر.

اينکه چشم‌انداز جديد اوقات فراغت تا کجا پيش خواهد رفت موضوعى است که مورد بحث و گمان قرار دارد. السن؛Elson (۱۹۸۷) چندين مورد را مطرح مى‌کند. در وهلهٔ نخست احتمال دارد که پروژه‌هاى جديد اوقات فراغت در محوطهٔ حاشيهٔ شهر - روستائى عملى شود که در اين صورت به‌شدت مورد اعتراض ساکنان خارج شهر قرار خواهد گرفت. دوم اينکه احتمال دارد تنوع بخشيدن به کاربرد زمين‌ها از طرف کشاورزان با عواملى چون محل و در دسترس بودن مهارت‌هاى مديريتى و مقاطعه‌کارى محدود گردد. سوم اينکه در حال حاضر در مورد اينکه تا چه اندازه بايد براى کاربردهاى تفريحى و اوقات فراغتى زمين اهميت قايل شد ترديدهاى زيادى وجود دارد. سرانجام اينکه، سياست‌هاى کمربند سبز در چارچوب کنونى ممکن است محدوديت‌هاى هنگفتى در مورد تنوع بخشيدن به‌کار برد زمين پديد آورد. ميدان‌هاى اسکواش، سالن‌هاى ورزشي، و برگزارکنندگان مسابقات گلف در گذشته براى کسب مجوز براى تدارکات پيش‌بينى شده با امتناع روبه‌رو شده‌اند. با توجه به مراتب پيش‌گفته، احتمال دارد که تغيير کابرد زمين از حالت کشاورزى براى بهره‌بردارى‌هاى تفريحى با برخوردهائى همراه باشد که حل آنها ممکن است براى ساکنان مناطق نزديک کمربند سبز و نيز براى ظاهر آتى بيرون شهرى فراخ‌تر نتايج دور از دسترسى در پى داشته باشد.