اقدامات پیشگیری و اجتماعی

هيچ‌چيز به‌جز مبارزهٔ چندجانبه با عوامل مسبب ميرائى شيرخواران آن را کاهش نمى‌‌دهد. بهترين حالات آن است که هيچ کودکى نميرد مگر در مواردى که با معلوليت‌هاى وخيم به‌دنيا آمده باشد. مانند: نا‌هنجارى‌هاى مادرزادى يا بيمارى‌هائى که در زندگى درون زهدانى او را مبتلا کرده باشد. هدف پزشکى پيشگيرى و اجتماعى دست‌يابى به کاهش ميرائى شيرخواران با تمرکز توجه به نکات ذيل است:

- تغذيه زن باردار در دوران بارداري: نخستين نياز بهبودِ رفاهِ جسميِ زنِ باردار است. شواهدى در دست است که نشان مى‌دهد که اگر صد تا صد و پنجاه کيلوکالرى غذاى اضافى به رژيم غذائى زن باردار افزوده شود فراوانى کمبود وزن نوزادان به‌هنگام تولد کاهش مى‌يابد. اين نکات در تنظيم و اجراء برنامهٔ مکمل غذاءى براى زنان باردار در نظر گرفته مى‌شود.

- ايمن‌سازي: ايمن‌سازى مادر و کودک يک اقدام پيشگيرى بسيار باصرفه است. بايد همهٔ زنان باردار در برابر کزاز و کودکان هم در برابر شش بيمارى هدف E.P.I ايمن‌شونده هدف برنامه‌ٔ جهانى ايمن‌سازى دست‌يابى به اين اهداف و تضمين بقاء بيشتر کودکان است.

- پايش رشد: بايد همهٔ شيرخواران به‌طور متناوب وزن شوند (حداقل ماهى يک‌بار) و نمودار رشد آنها نگا‌ه‌دارى شود. پايش رشد يک فن‌آورى کم‌هزينه براى کاستن از ميرائى شيرخواران است.

- تغذيهٔ شيرخوار از پستان مادر: چون تغذيهٔ شيرخوار از پستان مادر از مرگ شيرخوار جلوگيرى مى‌کند، بايد اين کار ترويج شود.

- تنظيم خانواده: يک راه اقدام ديگر پيشگيرى از تولد کودکان اضافى است. اگر مادر بياموزد که با به‌کارگيرى وسايل پيشگيرى از باردارى بين تولد کودکان فاصله ايجاد کند، اين کار همهٔ اشکالات مربوط به اختلاف سلامت کودکان او را رفع مى‌کند، تشويق‌کردن يک زن براى بستن لوله‌هاى رحم، بلافاصله پس از زايمان کودک دوم (يا سوم) چندان دشوار نيست.

- وجود خدمات بهداشت مادر و کودک به‌طور کارساز: اين قسمت شامل بالا بردن استاندارد خدمات دوران بارداري، هنگام زايمان و پس از زايمان است. خدمات نامبرده بايد در دسترس همهٔ زنان باردار قرار داشته و شامل برنامهٔ جامع تنظيم خانواده و خدمات روستائى باشد. با شناخت محدوديت‌هاى خدمات بهداشتى عمومى موجود در کشورهاى رو به پيشرفت و مناطق محروم اين کشورها (مانند کمبود پوشش، دشوارى‌هاى ارتباطى و ترابرى و نارسايى منابع). بسيارى از دولت‌ها از برقرارى خدمات بهداشتى اوليه فعالانه پشتيبانى مى‌کنند. راه‌بردهاى تازه‌تر مانند مجموعهٔ خدمات M.C.H و روش خطر مشارکت جامعه و ساده‌کردن فن‌آورى بهداشت متناسب با مراقبت‌هاى M.C.H (مانند به‌کارگيرى مايع درمانى خوراکى در اسهال‌ها)، و نمودار سادهٔ رشد به‌منظور پايش رشد کودک به‌منظور بهبود خدمات M.C.H به‌کار گرفته مى‌شود.

- افزايش استانداردهاى زندگي: هيچ ترديدى نيست که توسعه نيافتگى اساسي، و ريشهٔ بسيارى از دشوارى‌ها و از آن جمله ميرائى شيرخواران است. يک حداقل معقول استاندارد زندگى بايد براى همهٔ خانواده‌ها فراهم و کوشش شود که وضعيت اجتماعي، اقتصادى و زيست‌محيطى مردم بهبود يابد. اين کار شامل تدارک آب مصرفى سالم، امکانات مناسب براى دفع فضولات، مسکنِ بهتر مبارزه با مگس و ... است.

- آموزش بهداشت: همهٔ مادران به آموزش دربارهٔ موضوع‌هاى مربوط به مراقبت کودک نياز دارند.