شنبه, ۲۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 11 May, 2024
مجله ویستا

همودیالیز


جهت انجام همودياليز، دسترسى مستقيم به جريان خون - چه از طريق فيستول شريانى - وريدى طبيعى (بهترين روش دسترسى عروقي) که معمولاً در مچ ايجاد مى‌گردد و آن‌را فستول 'برسيا - سيمينو (Brescia-Cimino)' مى‌نامند؛ چه با استفاده از يک کاتتر بزرگ داخل وريدى و چه توسط ابزارى زيرجلدى که به کاتترهاى داخل عروقى متصل مى‌گردد - ضرورى است. خون از ميان فيبرهاى تو خالى يک کليهٔ مصنوعى (دياليزر) پمپ مى‌شود و توسط محلولى حاوى ترکيبات شيميائى مطلوب (ايزوتونيک، عارى از اوره و ساير ترکيبات نيتروژن‌دار و عموماً، داراى مقادير اندکى پتاسيم) شستشو مى‌يابد. اکثر بيماران سه‌بار در هفته و هر بار، ۴-۳ ساعت تحت دياليز قرار مى‌گيرند. کارآئى دياليز، بستگى قابل ملاحظه‌اى به‌مدت دياليز (Dialysate) و مساحت سطح دياليزر، دارد. افزايش شدت دياليز عموماً سبب کاهش ميزان مرگ و مير و عوارض مى‌گردد.
عوارض همودياليز در جدول (- عوارض همودياليز -) ذکر شده‌اند. بسيارى از اين عوارض ناشى از درمان شديد و متناوب با همودياليز هستند. برخلاف کليهٔ طبيعى يا PD، هر دو عمل اصلى دياليز (کليرانس مواد محلول و حذف مايع، يا 'اولترافيلتراسيون' ) طى دوره‌هاى زمانى نسبتاً کوتاهى انجام مى‌شوند. جريان سريع‌ مايع مى‌تواند سبب ايجاد هيپوتانسيون گردد. بروز هيپوتانسيون ناشى از همودياليز در بيماران ديابتى که نوروپاتى آنها مانع ايجاد پاسخ‌هاى جبرانى (انقباض عروقى و تاکى‌کاردي) در برابر کاهش حجم داخل عروقى مى‌گردد، شايع است. گاه گيجى يا ديگر علائم CNS ايجاد مى‌شوند. به ايجاد سردرد، گيجى و به‌ندرت تشنج ناشى از حذف سريع مواد محلول، در اوايل سابقهٔ دياليز بيمارى که هنوز به اين روش عادت نکرده است. 'سندرم عدم تعادل' (Diseqilibrium Syndrome) دياليزي، گفته مى‌شود.
   عوارض همودياليز
هيپوتانسيون
بيمارى عروقى تسريع‌شده
از بين رفتن سريع عملکرد باقى‌ماندهٔ کليه
ترومبوز در مکان دسترسى عروقي
سپسيس ناشى از کاتتر يا دسترسى عروقى
آميلوئيدوز ناشى از دياليز
سوءتغذيهٔ پروتئين - کالرى
خونريزى
تنگى‌نفس / هيپوکسمىa
لکوپنى a
a. معمولاً در اولين نوبت دياليز يا دياليز سلولزى اصلاح‌شدهٔ مرسوم.


همچنین مشاهده کنید