همگدازی

هم‌گدازى دو تصوير در حقيقت انجام دو فرآيند؛ پيدايش و محو دو تصوير به‌طور همزمان است. تصويرى محو مى‌شود در حالى‌که تصوير ديگر پديدار مى‌شود. دو تصوير موجود در اين فرآيند در يک لحظه بر يکديگر منطبق و به‌طور يکسان قابل رؤيت هستند (برهم‌نمائي) و بعداً با بيشتر ظاهر شدن يکي، ديگرى محو مى‌شود.

معمولاً هم‌گدازى دو تصوير براى مقايسهٔ نماهاى متوالى به‌کار مى‌رود.

۱. هم‌گدازى سريع

۲. هم‌گدازى کُند

فرآيند هم‌گدازى دو تصوير از نرم‌ترين انتقالات تصويرى است که وقفه‌اى در سير بصرى رويداد به‌وجود نمى‌آورد (مگر اينکه تصوير مغشوش ديگرى در فرآيند وارد شود).

هم‌گدازى سريع تصاوير معمولاً بر تقارن رويدادها دلالت دارد (رويداد موازي). در حالى‌که کندى در هم‌گدازى، تفاوت‌هائى در زمان و مکان القاء مى‌کند.

عملکرد هم‌گدازى‌هاى تصويرى معمولاً مقايسه‌اى و تطبيقى است:

- به شباهت‌ها و اختلافات اشاره مى‌کند

- براى مقايسهٔ زمان به‌کار مى‌رود. (به‌خصوص گذشت زمان)

- براى مقايسهٔ مکان يا موقعيت استفاده مى‌شود. (مخلوط يک رشته‌نما که سير رويداد را شرح مى‌دهد.)

- به ارتباط بصرى نواحى جداگانه کمک مى‌کند (براى انتقال کانون توجه از کل موضوع به بخش خاصى از آن)

به‌طور کلى هم‌گدازى‌هاى تصويرى به‌عنوان برش‌هاى ‌ 'نرم' به‌کار مى‌روند تا در موقعيت‌هاى با ضرب‌آهنگ کُند، که خشونت يک برش باعث گسيختگى ذهنى مى‌شود انتقال متعادل باشند. متأسفانه گاهى براى پنهان کردن فقدان انگيزه براى تغيير نما، از اين هم‌گدازى‌هاى تصويرى استفاده مى‌شود.

چنانچه يک هم‌گدازى‌ بسيار کُند باشد، نتيجهٔ حاصله بر پردهٔ تلويزيون مخلوطى از دو تصوير ساکن يا متحرک خواهد بود که بيننده را دچار سردرگمى مى‌کند. اگر دو ديدگاه از يک موضوع با يکديگر هم‌گدازى شوند دو تصوير مشابه از دو زاويه خواهيم ديد که جاذبه‌اى ندارد.

- هم‌گدازى‌هاى منطبق: با هم‌گدازى دو نماى کاملاً همگون با موضوع‌هائى که به‌طور يکسان قاب‌بندى شده باشند تأثيرى به‌وجود مى‌آيد که شبيه استحالهٔ تصويرى است. کاربردهاى اصلى اين روش در نمايش تغيير زمان (يک کودک به يک مرد تبديل مى‌شود که تغيير زمانى زيادى را در بر مى‌گيرد)، بازگشت به گذشته (زمان معکوس) و يا تغييرات جادوئى در تصاوير (تبديل يک قايق کاغذى به کشتى عظيم) است.

- هم‌گدازى در حرکت: اگر دو حرکت داراى جهتى نسبتاً يکسان باشند، هم‌گدازى آنها نتيجهٔ خوشايندى خواهد داشت. در صورتى که هم‌گدازى تصاوير، شامل حرکات متقابلى در تصاوير باشد از يک طرف بيننده را دچار تشويش مى‌کند و از طرف ديگر به رويداد حالتى انبساطى مى‌دهد. بدين‌ ترتيب استفاده از اين نوع انتقال تصويرى به‌دقت فراوان نياز دارد.

- هم‌گدازى تصاوير غيرواضح: در اين روش به هنگام انجام عمل هم‌گدازى تصاوير دو دوربين، تصوير دوربين اول از وضوح خارج مى‌شود در حالى که تصوير دوربين دوم واضح مى‌شود. چنين هم‌گدازى معمولاً در فصل‌هاى بازگشت به گذشته کاربرد فراوانى دارد. از طرف ديگر مى‌توان از آن براى جلوه‌هاى استحالهٔ تصويرى و انتقالات تزئينى بين صحنه‌ها استفاده کرد.

- هم‌گدازى موجي: در اين فرآيند، نماى اول با موج‌هاى افقى شکسته مى‌شود و در آن حال با نماى ديگرى که حالت مواج خود را از دست مى‌دهد مخلوط مى‌شود. اين روش معمولاً در جلوه‌هاى بازگشت به گذشته به‌کار مى‌رود.