| در مورد امانت کتاب نيز توضيح داديم که چگونه بايد همه چيز منصفانه و بدون تعصّب در اختيار همه قرار گيرد. در اين راه مى‌توان از ساير کتابخانه‌ها و مراکز آموزشى و فرهنگى قابل دسترس نيز کمک گرفت و با به‌راه انداختن روشى براى مبادله و امانت بين کتابخانه‌ها مجموعه را غنى‌تر و مراجعه‌کننده را راضى‌تر ساخت.
|
|
|
|
|
|
| در اين روش تنها از يک دفتر يا کلاسور پربرگ بزرگ استفاده مى‌شود. صفحات دفتر را مانند شکل دفتر ثبت امانت خط‌‌کشى کنيد.
|
|
|
|
|
| بدين ترتيب عنوان هر کتابى را که به امانت مى‌دهيد در ستون عنوان بنويسيد و در جلوى آن نام گيرنده و تاريخ برگشت را يادداشت کنيد و پس از دريافت روى تاريخ برگشت خط بکشيد. البته مى‌توان برحسب نياز و تعداد کتاب‌هاى به امانت داده شده همين روش را دقيق‌تر کرد و توسعه بخشيد. براى مثال اگر تعداد مراجعان کتابخانه زياد هستند و اکثراً در خارج از کتابخانه مطالعه مى‌کنند، مى‌توانيد براى کنترل سريع‌تر، دفتر امانت را ابتدا به‌صورت يک دفترچهٔ تلفن الفبائى درآوريد، و کتاب‌هاى امانت داده شده را برحسب الفباى عنوان در دفتر يادداشت کنيد. در اين روش حتماً از کلاسور استفاده کنيد تا امکان اضافه کردن صفحات به آسانى مقدور باشد.
|
|
|
|
| در اين روش از برگه‌هائى استفاده مى‌شود که ستون‌هاى مخصوص براى درج مشخصات مهم کتاب (نام نويسنده، عنوان کتاب و شماره رده‌بندي)، نام گيرنده و تاريخ برگشت دارد. (شکل زير) اطلاعات روى اين برگه‌ها هنگام آماده‌سازى کتاب تکميل مى‌شود و در جيب مخصوص که در انتهاى کتاب به داخل پشت جلد چسبانده شده است، گذاشته مى‌شود. هنگام امانت دادن کتاب، امانت‌گيرنده نام خود را در ستون مربوطه مى‌نويسد و کتاب‌دار تاريخ برگشت را روى برگه يادداشت مى‌کند. اين برگه نزد کتاب‌دار مى‌ماند تا امانت‌گيرنده کتاب را عودت دهد. در اين هنگام روى اسم و تاريخ خط کشيده و برگه مجدداً داخل جيب کتاب قرار مى‌گيرد. اين برگه‌ها بايد برحسب عنوان يا شماره رده‌بندى مرتب شود تا رجوع به آن به سهولت ميسّر باشد.
|
|
|
|
|
| تجربه ثابت کرده است که با تمام دقّت و مراقبت کتاب‌دار معمولاً مقدارى از کتاب‌ها به کتابخانه برگردانده نمى‌شود و يا گُم مى‌شود. ضمن توجه به اين واقعيت که مقرّرات سخت و تنبيهى آنقدرها چاره‌ساز نيست، بهترين راه مبارزه با اين خطر دائمى ايجاد اعتماد متقابل است و اينکه بايد مسئله را به خواننده تفهيم کرد و او را قانع و تشويق کرد که نه فقط در حفظ و حراست کتاب امانت گرفته شده بکوشد بلکه آن را به موقع به کتابخانه بازگرداند تا همهٔ اعضاء کتابخانه بتوانند از آن به نوبت استفاده کنند. در برخى کتابخانه‌ها پول ناچيزى بابت جريمه هر روز ديرکرد از امانت‌گيرنده دريافت مى‌شود و از اندوختهٔ جريمه‌ها کتاب‌هاى جديد براى کتابخانه خريدارى مى‌شود.
|
